หลักการทำคำร้อง คำขอ คำแถลง
การทำคำร้อง คำขอ คำแถลง เรื่องใดจะต้องทำเป็นอะไร ขึ้นอยู่กับกฎหมายบัญญัติไว้ในเรื่องนั้นๆ
ในคดีแพ่ง
คำร้อง เสียค่าฤชาธรรมเนียม ฉบับละ 20 บาท (ศาลขั้นต้น)
คำขอ เสียค่าฤชาธรรมเนียม ฉบับละ 10 บาท (ศาลขั้นต้น)
คำแถลง ไม่มีค่าฤชาธรรมเนียม
ในคดีอาญา
มีเพียงแบบเดียว คือ คำร้อง
หากจะทำเป็นคำขอ หรือ คำแถลง ให้ขีดฆ่า คำว่า ร้อง ออก แล้วเติมข้อความที่ต้องการ เป็น คำร้อง หรือเป็น คำร้อง แล้วเซ็นชื่อกำกับไว้ด้านหน้า ขอ แถลง
ข้อควรทำ คือ จะทำคำร้อง คำขอ คำแถลงเรื่องใด ควรระบุไว้ด้วย เพื่อความสะดวกของศาลและของทนายความเองในการที่จะตรวจสำนวนคดี เช่น ทำคำร้องขอหมายเรียกพยานเอกสาร เราก็ระบุว่า “ คำร้องขอหมายเรียกพยานเอกสาร” โดยพิมพ์หรือเขียน ข้อความที่เราจะทำต่อท้ายชื่อแบบพิมพ์นั้นๆ
ยกตัวอย่าง เช่น จะเพิ่มเติมบัญชีพยาน ก็เขียนคำว่า เพิ่มเติมครั้งที่ 1 ต่อท้ายคำว่าบัญชีพยานในใบแบบพิมพ์ ( ๑๕ก) หรือเติมคำว่า ขอระบุพยานเพิ่มเติมครั้งที่ 1 ต่อท้ายคำว่า คำร้อง แถลงในแบบพิมพ์ (๗) ก็จะเป็น คำร้อง แถลงขอระบุพยานเพิ่มเติมครั้งที่ 1 แล้วเซ็นเขียนกำกับไว้ด้านหน้า
เนื้อหาในการเขียนคำร้อง คำขอ คำแถลง คือ
1. บรรยายว่าขณะนั้นคดีอยู่ระหว่างทำอะไร
2. บรรยายเหตุ (ข้ออ้าง ) โดยยกข้อเท็จจริงประกอบเหตุที่กฎหมายกำหนดว่า เราต้องการอะไร เขียนไปตามนั้นให้ชัดเจน โดยละเอียด และต้องการให้ศาลสั่งอะไรจบด้วยคำว่า ขอศาลได้โปรดอนุญาต
ตัวอย่าง การขึ้นต้นและลงท้าย นิยมเป็นสำนวน หรือภาษากฎหมาย ดังนี้
ข้อ 1. คดีนี้ โจทก์ยื่นฟ้องจำเลยต่อศาล เมื่อวันที่......... แต่ยังไม่สามารถส่งหมายเรียกและสำนวนคำฟ้องของดจทก์ให้แก่จำเลยได้ รายละเอียดปรากฏตามรายงานการเดินหมายของเจ้าพนักงานแล้วนั้น โจทก์ขอยืนยัยว่าโจทก์เคยติดต่อจำเลยได้ตามภูมิลำเนาที่ระในคำฟ้อง แต่เพื่อความถูกต้องชัดเจนโจทก์มีความประสงค์ขออนุญาตสืบหาภูมิลำเนาของจำเลยใหม่ ภายใน 10 วัน นับแต่วันนี้ เพื่อเสนอศาล และนำส่งหมายเรียกพร้อมสำเนาคำฟ้องของโจทก์ให้แก่จำเลยอีกครั้งหนึ่ง ขอศาลได้โปรดอนุญาต
ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด
ลงชื่อ..................................................ผู้แถลง
คำแถลงฉบับนี้ ข้าพเจ้า.......................................................ทนายความโจทก์ เป็นผู้เรียง/พิมพ์
ลงชื่อ...................................................ผู้เรียง/พิมพ์
หรือ
ข้อ 1. คดีนี้อยู่ระหว่างการส่งหมายเรียกและสำนวนฟ้องให้แก่จำเลย ได้แก่กรณี
แถลงขอส่งหมายข้างเขต แถลงขอปิดหมาย
แถลงยืยยันที่อยู่ แถลงขอส่งแผนที่บ้านจำเลย ฯลฯ
หรือ
ในกรณีที่คดีอยู่ระหว่างการพิจารณาคดีแล้ว มีวันนัดพิจารณาคดีแล้ว จะเขียนดังนี้
ข้อ 1 คดีนี้ ศาลนัดสืบพยานโจทก์วันที่...........โจทก์ได้ยื่นบัญชีพยานไว้ต่อศาลแล้ว แต่
เนื่องจากยังมีข้อบกพร่องประการ โจทก์มีความประสงค์ขอระบุพยานเพิ่มเติมครั้งที่ 1 รายละเอียดปรากฏตามบัญชีพยานที่แนบมาท้ายคำแถลงนี้แล้ว เพื่อความสมบูรณ์แห่งคดี ขอศาลได้โปรดอนุญาต
ควรมิควรแล้วแต่จะโปรด
ลงชื่อ...........................................ผู้แถลง
คำแถลงฉบับนี้ ข้าพเจ้า................................................ทนายความโจทก์เป็นผู้เรียง/พิมพ์
ลงชื่อ...........................................ผู้เรียง/พิมพ์