“ข้าวก่ำ” ดำดี...ได้ใจ

ขอบคุณข้อมูลภายใต้ความร่วมมือของวารสารจดหมายข่าว รักษ์ป่า สร้างคน 84 ตำบล วิถีพอเพียงและ วิชาการ.คอม
https://www.pttplc.com/TH/Default.aspx 

         จากการไปร่วมพิธีเปิดศูนย์เรียนรู้และขยายพันธุ์สมุนไพร  ตำบลบ้านน้ำพุ  อำเภอคีรีมาศ  จังหวัดสุโขทัย  เมื่อปลายปีที่ผ่านมา  มีฐานเรียนรู้อยู่ฐานหนึ่งที่ได้รับความสนใจเป็นพิเศษจากชาวบ้าน  คือ  ฐานเรียนรู้น้ำสมุนไพรข้าวก่ำ  เพราะน้ำสมุนไพรที่ว่านั้นคือสาโทจากข้าวก่ำนั่นเอง  ทำเอาผู้ชมแก้มแดงกันเป็นแถว
          นอกจากน้ำสมุนไพรที่ว่าแล้ว  ข้าวก่ำสีออกดำม่วงดูน่าสนใจไม่น้อย  ด้วยสรรพคุณหลากหลาย  ขนาดผู้ใหญ่กล  โฉมคุ้ม  ยกย่องในสวมมงกุฏ  “นางพญาข้าว”

           “ก่ำ” ในภาษาอีสานแปลว่า “ดำ” “คล้ำ” มีวรรณกรรมอีสารเรื่องหนึ่งชื่อ “ท้าวก่ำกาดำ” ตัวละครมีผิวดำเหมือนจรกาในวรรณกรรมไทย  ข้าวก่ำจึงหมายถึงข้าวที่มีสีดำ  หรือมีสีออกแดงม่วงแล้วแต่พันธุ์  ส่วนใหญ่นำมาหุงข้าวนึ่ง  หรือทำเป็นขนมอย่างข้าวหลาม ขนมเทียน หรือข้าวแต๋น

           ภูมิปัญญาของชาวล้านนาในอดีต  จะใช้ประโยชน์จากข้าวก่ำในหลายด้าน  อาทิ  จะปลูกข้าวก่ำหัวไร่(บริเวณช่องน้ำเข้านา)  เชื่อกันว่าจะช่วยป้องกันโรคและแมลงที่จะมารบกวนต้นข้าวในนาได้  ส่วนคุณสมบัติทางยาจะใช้ป้องกันการตกเลือดในสตรีหลังคลอดรักษาอาการท้องร่วง  และโรคผิวหนังบางชนิด

           ทั้งนี้ คณะเกษตรศาสตร์  มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้จัดตั้ง  “หน่วยงานวิจัยข้าวก่ำ” เพื่อรวบรวมและอนุรักษ์พันธุกรรมข้าวก่ำพื้นเมืองของไทย  ด้วยสรรพคุณทาง “แอนโทไซยานิน” และ “แกมมาโอซานอล” ช่วยป้องกันโรคหัวใจ  ลดคลอเลสเตอรอล ลดน้ำตาลในเส้นเลือดยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งกระเพาะอาหารยับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร  ยับยั้งการรวมตัวของเกล็ดเลือด ฯลฯ

          นี่แหละ  เขาเรียกว่า  ดำดี...ได้ใจ   ไม่ต้องเสียเงินค่าหยูกค่ายาหลายอยู่นะ