บทนิยามของคำว่า “Compentency” ที่ HR ควรรู้

        เป็นศัพท์ที่ฮิต ติดปากกันไปแล้วสำหรับการบริหารจัดการในบ้านเรา ในเรื่องง่ายๆ แต่เดิมที่เรียกขานกันมานานว่า “ความสามารถ” ทำให้หลายๆท่านเกิดความสับสนกันอย่างมาก อาทิ

        1. ความสามารถ  จะหมายถึงสิ่งเดียวกับสมรรถภาพ ซึ่งในความเป็นจริง Competence / Compentencies (ความสามารถ) จะไม่ใช่สิ่งเดียวกับสมรรถภาพ (Copabilities)

Thomas B. Wilsn (2003 :45 ) อธิบายว่า สมรรถภาพ เป็นอะไรที่องค์กรต้องการมีเพื่อปฏิบัติการทางกลยุทธ์  ซึ่งสมรรถภาพนี้จะรวมเทคโนโลยี ระบบการจำหน่ายหรือสถานที่ ภาพลักษณ์และการเป็นตัวแทนทรัพยากรทุนต่างๆและคน

และสมรรถภาพนี้ถ้าพิจารณาใน ความเก่งของคน (Human Talent)  จะเป็นทักษะวิชาชีพ (Technical Skill) ที่รวมคุณลักษณะที่ต้องการ สไตล์ ระดับทักษะ ศักยภาพในการเรียนรู้และความสามารถที่จำเป็นต่อความสำเร็จ

        2. ความสามารถที่คิดว่าเป็นพฤติกรรมในความเข้าใจของนักจิตวิทยาแล้วแท้จริงเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง

Michael Armstrong and Helen Murlis ( 2001:299)  บอกไว้ชัดเจนว่า “เราสนใจพฤติกรรมซึ่งผลักให้เกิดผลงาน ไม่ใช่ตัวพฤติกรรมเอง”

        3.  นิยาม ความหมาย ของคำว่า “ความสามารถ” ที่ใช้ๆกันอยู่ คือ ความรู้ (K)  ทักษะ(S)  และทัศนคติ (A)  ซึ่งในความจริง แล้วทำให้เข้าใจผิดค่อนข้างมาก

ภาพ : วิวัฒนาการแนวคิดเรื่องความสามารถ

แนวคิดทางจิตวิทยา สามารถสรุปให้เข้าใจง่ายๆ คือ

        ความสามารถที่มาจากคำว่า Ability นั้นจะสนใจในสิ่งต่อไปนี้

1. ความสามารถในการเรียนรู้ที่จะปฏิบัติงาน
2. ความสามารถในการปฏิบัติงาน
3. ความเหมาะสมในการปฏิบัติงาน

        ต่อมาเมื่อมีวิธีวิทยาการด้านการวัดผลและประเมินผล (Measurement & Evaluation Methodology) ได้พัฒนาแตกแขนงเป็นศาสตร์ใหม่แยกออกจากวิชาหรือศาสตร์ด้านจิตวิทยาและได้พัฒนาองค์ความรู้ทางด้านการวัดผลและการประเมินที่มีมิติกว้างครอบคลุมทั้งคนและองค์กร

จึงเป็นมิติในการมองความสามารถที่มาจากคำว่า Ability ในทางจิตวิทยาไปสู่คำใหม่ที่ลึกซึ้งกว่าคือ “ศักยภาพ” หรือ “Potential” หมายความว่า ความสนใจใน “พฤติกรรม” (Bahavior) ได้ถูกแปลไปเป็นสิ่งที่เป็น “ผลมาจากพฤติกรรม” ไม่ใช่สนใจที่ “ตัวพฤติกรรม” แนวคิดทางการวัดผลและการประเมินจึงมุ่งสนใจ

1. ขีดความสามารถในการทำงานได้อย่างเหมาะสม
2. สิ่งที่อยู่ในตัวบุคคลแล้วผลักดันให้เกิดผลงานที่มีประสิทธิภาพ

ต่อมาในช่วงปี 1994 เริ่มมีการพูดคุยในสิ่งที่เรียกว่า “ อะไรคือสิ่งที่ทำให้กลยุทธ์ ของธุรกิจประสบความสำเร็จ” นั่นคือที่มาของ “ความสามารถหลักของธุรกิจ” Core Competencies

แนวคิดสำคัญ ของ “ความสามรถหลักของธุรกิจ” คือ

        1.     สมรรถภาพ ความรู้ ทักษะ เทคโนโลยี ฯลฯ ความเชี่ยวชาญอื่นๆ

        2.     ความเก่ง/เชี่ยวชาญ

        3.     สมรรถภาพขององค์กรที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ

สรุป ความสามารถ (Competency)  สนใจ ผลที่เกิด มากกว่าพฤติกรรม ผลกระทบ มากกว่าปัจจัยนำเข้า  ความสามารถเกี่ยวกับผลงาน เมื่อเพิ่มความสามารถ สิ่งที่เพิ่มขึ้นนี้จะได้รับรางวัลถ้านำไปสู่ระดับการสร้างผลงานที่สูงขึ้น

อ้างอิง  :  เอกสาร คุณดนัย เทียนพุฒ