การพิจารณาคำร้อง
มาตรา 124 เมื่อมีการยื่นคำร้องตามมาตรา 123 ให้พนักงานตรวจงานสอบสวนข้อเท็จจริงและมีคำสั่งภายในหกสิบวันนับตั้งแต่วันที่รับคำร้อง
ในกรณีที่มีความจำเป็นไม่อาจมีคำสั่งภายในเวลาตามวรรคหนึ่งได้ ให้พนักงานตรวจแรงงานขอขยายระยะเวลาต่ออธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายพร้อมด้วยเหตุผล และอธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายอาจพิจารณาอนุญาตได้ตามที่เห็นสมควร แต่ต้องมีระยะเวลาไม่เกินสามสิบวันนับแต่วันที่ครบกำหนดตามวรรคหนึ่ง
เมื่อพนักงานตรวจแรงงานสอบสวนแล้วปรากฏว่าลูกจ้างมีสิทธิได้รับเงินอย่างหนึ่งอย่างใดที่นายจ้างมีหน้าที่ต้องจ่ายตามพระราชบัญญัตินี้ ให้พนักงานตรวจแรงงานมีคำสั่งให้นายจ้างจ่ายเงินดังกล่าวให้แก่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตาย ตามแบบที่อธิบดีกำหนดภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่ทราบหรือถือว่าได้ทราบคำสั่ง
ให้นายจ้างจ่ายเงินตามวรรคสาม ให้แก่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตาย ณ สถานที่ทำงานของลูกจ้าง ในกรณีที่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตายร้องขอให้พนักงานตรวจแรงงานมีอำนาจสั่งให้นายจ้างจ่ายเงินดังกล่าว ณ สำนักงานของพนักงานตรวจแรงงานหรือสถานที่อื่นตามที่นายจ้างและลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตายตกลงกัน
ในกรณีที่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตายไม่มารับเงินดังกล่าวภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่พนักงานตรวจแรงงานมีคำสั่ง ให้พนักงานตรวจแรงงานนำส่งเงินนั้น เพื่อเก็บรักษาในกองทุนสงเคราะห์ลูกจ้างโดยฝากไว้กับธนาคาร ในการนี้ ถ้ามีดอกเบี้ยหรือดอกผลใดเกิดขึ้นเนื่องจากการฝากเงิน ให้ตกเป็นสิทธิแก่ลูกจ้าง หรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตายซึ่งมีสิทธิได้รับเงินนั้น
ในกรณีที่พนักงานตรวจแรงงานเห็นว่าลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้าง ซึ่งถึงแก่ความตายไม่มีสิทธิได้รับเงินตามมาตรา 123 ให้พนักงานตรวจแรงงานมีคำสั่งและแจ้งเป็นหนังสือให้นายจ้างและลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตายทราบ
เมื่อลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างได้ยื่นคำร้องต่อพนักงานตรวจแรงงานแล้ว พนักงานตรวจแรงงานงานต้องดำเนินการสอบสวนและมีคำสั่งอย่างใดอย่างหนึ่งภายใน 60 วัน นับแต่วันที่ได้รับคำร้อง ในกรณีที่พนักงานตรวจแรงงานไม่อาจจะดำเนินการให้เสร็จสิ้นภายใน 60 วันได้ พนักงานตรวจแรงงานอาจจะขอขยายระยะเวลาในการสอบสวนและมีคำสั่งนั้นต่ออธิบดีสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานหรือผู้ซึ่งอธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานมอบหมายได้ ซึ่งอธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายดังกล่าวอาจจะอนุญาตให้ขยายระยะเวลาได้ไม่เกิน 30 วัน รวมทั้งสิ้นแล้วพนักงานตรวจแรงงานมีระยะเวลาในการทำงานไม่เกิน 90 วัน
เมื่อพนักงานตรวจแรงงานสอบสวนแล้ว ถ้าเห็นว่าลูกจ้างไม่มีสิทธิได้รับเงินดังกล่าวก็จะมีหนังสือแจ้งคำสั่งไปยังลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมและนายจ้างทราบ แต่ถ้าพนักงานตรวจแรงงานสอบสวนแล้วเห็นว่าลูกจ้างมีสิทธิได้รับเงินตามกฎหมาย พนักงานตรวจแรงงานก็จะมีคำสั่งให้นายจ้างจ่ายเงินดังกล่าวให้แก่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างนั้นโดยให้จ่ายภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้ทราบคำสั่งหรือถือว่าได้ทราบคำสั่งนั้น
นายจ้างอาจจ่ายเงินตามคำสั่งของพนักงานตรวจแรงานต่อลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้าง ณ สถานที่ทำงานของลูกจ้างก็ได้ หรือว่าถ้าลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างร้องขอ (เนื่องจากมีปัญหากับนายจ้าง) พนักงานตรวจแรงงานอาจจะมีคำสั่งให้นายจ้างจ่ายเงินดังกล่าวที่สำนักงานของพนักงานตรวจแรงงานหรือสถานที่อื่นที่นายจ้างกับฝ่ายลูกจ้างตกลงกันก็ได้
คำอธิบายกฎหมายแรงงาน
โดย : ศาสตราจารย์เกษมสันต์ วิลาวรรณ