กฎหมายแรงงาน : เวลาทำงานปกติ

มาตรา 23 ให้นายจ้างประกาศเวลาทำงานปกติให้ลูกจ้างทราบ โดยกำหนดเวลาเริ่มต้นและเวลาสิ้นสุดของการทำงานแต่ละวันของลูกจ้างได้ไม่เกินเวลาทำงานของแต่ละประเภทงาน ตามที่กำหนดในกฎกระทรวง แต่วันหนึ่งต้องไม่เกินแปดชั่วโมงและเมื่อรวมเวลาทำงานทั้งสิ้นแล้วสัปดาห์หนึ่งต้องไม่เกินสี่สิบแปดชั่วโมง เว้นแต่งานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้างตามที่กำหนดในกฎกระทรวง จะมีเวลาทำงานปกติวันหนึ่งต้องไม่เกินเจ็ดชั่วโมง แต่เมื่อรวมเวลาทำงานทั้งสิ้นแล้วสัปดาห์หนึ่งไม่เกินสี่สิบสองชั่วโมง

        ในกรณีที่นายจ้างไม่อาจประกาศกำหนดเวลาเริ่มต้นและเวลาสิ้นสุดของการทำงานแต่ละวันได้เนื่องจากลักษณะหรือสภาพของงาน ให้นายจ้างและลูกจ้างตกลงกันกำหนดชั่วโมงทำงานแต่ละวันไม่เกินแปดชั่วโมง และเมื่อรวมเวลาทำงานทั้งสิ้นแล้วสัปดาห์หนึ่งต้องไมเกินสี่สิบแปดชั่วโมง

        การคุ้มครองแรงงานเรื่องเวลาทำงานปกติเป็นการกำหนดให้นายจ้างต้องประกาศเวลาทำงานปกติให้ลูกจ้างทราบ โดยต้องกำหนดเวลาเริ่มต้นการทำงานและเวลาสิ้นสุดของการทำงานแต่ละวัน ซึ่งเมื่อรวมเวลาทำงาน (แต่ไม่รวมเวลาพักตามปกติ) และวันหนึ่งต้องไม่เกิน 8 ชั่วโมง สำหรับงานทั่วไป และไม่เกิน 7 ชั่วโมงสำหรับงานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้าง

     กฎกระทรวง ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2541) ได้กำหนดเวลาทำงานปกติไว้ดังนี้

                " ข้อ 1 ให้งานทุกประเภททีมีเวลาทำงานปกติวันหนึ่งไม่เกินแปดชั่วโมง

                   ข้อ 2 งานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้าง ได้แก่

                        (1)  งานที่ต้องทำใต้ดิน ใต้น้ำ ในถ้ำ ในอุโมงค์ หรือในที่อับอากาศ

                        (2)  งานเกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสี

                        (3)  งานเชื่อโลหะ

                        (4)  งานขนส่งวัตถุอันตราย

                        (5)  งานผลิตสารเคมีอันตราย

                        (6)  งานที่ต้องทำด้วยเครื่องมือหรือเครื่องจักรซึ่งผู้ทำได้รับความสั่นสะเทือนอันอาจเป็นอันตราย

                        (7)  งานที่ต้องทำเกี่ยวกับความร้อนจัดหรือความเย็นจัดอันอาจเป็นอันตรายเกินมาตรฐานความปลอดภัยที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวงที่ออกตามมาตรา 103 ซึ่งไม่สามารถปรับปรุงแก้ไขที่แหล่งกำเนิดได้  และต้องจัดให้มีการป้องกันที่ตัวบุคคล

        กฎกระทรวง  ฉบับที่ 7 (พ.ศ.2541) ข้อ 2 กำหนด “งานที่ใช้วิชาชีพหรืองานวิชาการ งานด้านบริหารและจัดการ งานเสมียนพนักงาน งานอาชีพเกี่ยวกับการค้า งานอาชีพด้านบริการ งานที่เกี่ยวกับการผลิต หรืองานที่เกี่ยวข้องกับงานดังกล่าว นายจ้างและลูกจ้างอาจ ตกลงกันกำหนดเวลาทำงานปกติในวันหนึ่งๆ จำนวนกี่ชั่วโมงก็ได้ แต่เมื่อรวมเวลาทำงานทั้งสิ้นแล้วสัปดาห์หนึ่งต้องไม่เกินสี่สิบแปดชั่วโมง

        การกำหนดให้นายจ้างประกาศเวลาเริ่มต้นและเวลาสิ้นสุดของการทำงานจะมีผลทำให้การ พิจารณาเรื่องการทำงานล่วงเวลาสะดวกขึ้น เช่น นายจ้างกำหนดเวลาทำงานปกติ 8 -17 นาฬิกา พักระหว่าง 12 – 13 นาฬิกา การทำงานหลัง 17 นาฬิกาหรือก่อน 8 นาฬิกาจึงเป็นการทำงานล่วงเวลา

        นายจ้างที่ไม่ประกาศเวลาทำงานปกติหรือประกาศแต่กำหนดชั่วโมง ทำงานปกติเกินกว่าจำนวนชั่วโมงที่บัญญัติไว้ดังกล่าวข้างต้น จะมีความผิดและมีโทษอาญาตามมาตรา 145