สาระสำคัญของกฎหมาย อื่นๆ คนไร้รัฐ ไร้สัญชาติ ในรัฐไทย

นี่คือ “ความกล้าหาญ”ของผู้คนที่มีตัวตน และมีชีวิตดำเนินอยู่บนแผ่นดินนี้  พวกเขาต้องก้าวผ่านบางสิ่งเพื่อบอกเล่าให้พวกเราได้รับรู้ ซึ่งหมายถึงการสุ่มเสี่ยงต่อบางสิ่ง ด้วยความเชื่อมั่นว่าจะทำให้การมีอยู่ของพวกเขานั้นได้รับการยอมรับในที่ทางที่ควรจะเป็น  ให้ทุกผู้คนได้มี “ตัวตน” อย่างเต็มภาคภูมิ ซึ่งนั่นย่อมหมายถึงชีวิตที่ดีงาม ที่เป็นสุขย่อมเป็นสิ่งที่น่าจะคิดหวัง รวมทั้งเป็นจริงได้สักที

(ส่วนหนึ่งของบทบรรณาธิการ)

นี่คือ...เรื่องเล่าของเส้นทางสู่การมีตัวตนบนแผ่นดินนี้  หนังสือที่ได้รวบรวมเรื่องราวของผู้คนที่ประสบ “ชะตากรรม” อันเรียกว่า ไร้รัฐ ไร้สัญชาติ ผ่านมุมมองของคนที่ทำงานเกี่ยวเนื่องกับเรื่องดังกล่าว ซึ่งบางเหตุการณ์ได้ผ่านพ้นมาหลายปีแล้ว แต่ดูเหมือนว่าชะตากรรมที่พวกเขาได้รับนั้นยังไม่ได้รับการคลี่คลายไปเท่าใดนัก 

สำหรับบัตรประจำตัวสักใบ ซึ่งใครหลายคนอาจจะไม่เคยฉุกคิดว่ามันมีความหมายหรือสำคัญกับตัวเราอย่างไรบ้าง  หนังสือเล่มนี้จะเผย  “ตัวตน” ที่มีอยู่จริงของผู้ที่มีชีวิตดำเนินอยู่ กับ “ตัวตน” ที่นิยามโดยรัฐซึ่งเป็นเส้นกำหนดหนึ่งที่สะท้อนให้เห็นว่า บัตรหรือเอกสารแสดงตัวสักใบนั้นมันทำให้ความเป็นคนถูกลดทอนลง จนกระทั่งสูญเสียสิทธิอันพึงมีอย่างไร

เหล่านี้คือตัวอย่างคำนิยามของ “ตัวตน” ที่จะปรากฎสู่ทุกท่าน

 “อาเล็ก หนุ่มน้อยชาวโรฮินยา จะได้เดินเร่ขายโรตีอร่อยๆ ของเขาได้อย่างสบายใจ ไม่ต้องกลัวที่จะถูกจับ หรือต้องเสียสตางค์  มีเงินเก็บเพื่อเรียนหนังสืออย่างที่อยากเรียน เรียนให้สูงเท่าที่กำลังเขาจะสามารถส่งเสียตัวเอง ถึงแม้จะเรียนไม่เก่งก็ตาม..”

“อาจารย์อายุ  อยากทำอะไรมากกว่าได้แต่ ร้องไห้ด้วยความคับข้องใจที่ไม่อาจทำอะไรให้ลูกได้เลย และในที่สุดลูกก็เสียโอกาสครั้งนั้นในการไปเข้าแคมป์ดนตรีที่อเมริกา อายุเองก็กลับ มาใช้ชีวิตเงียบๆอย่างที่เจ้าหน้าที่บอก”

“  สิ่งสำคัญที่สุดที่ทำให้ เดือน อุดมพันธุ์ ต้องลุกขึ้นมาทะเลาะกับอำเภอเพื่อดำเนินเรื่องขอเพิ่มชื่อเข้าสู่ทะเบียนบ้าน เพราะอยากมีสิทธิสอบเข้ารับราชการครู ไม่ว่าเธอจะสอบได้หรือไม่ แต่เธอก็ภูมิใจที่ได้รับสิทธิที่พึงจะมีตามกฎหมายและข้อเท็จจริง”

“เพราะน้องออยป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับการหายใจ เป็นโรคร้ายแรง สุดามีสุขภาพไม่ดีนักในขณะที่ตั้งท้อง เมื่อน้องออยคลอดมาในขณะที่สุดายังถูกถอนชื่ออกจากทะเบียนราษฎร ทั้งสุดาและน้องออยจึงไม่มีบัตร 30 บาท เมื่อน้องออยป่วย สุดาจึงต้องเป็นหนี้โรงพยาบาลอยู่กว่า 2  แสนบาท สุดาต้องการต่อสู้เพื่อให้บุตรได้มาซึ่งเลข 13 หลักของคนสัญชาติไทย และมีบัตรทอง หรือบัตร 30 บาท ซึ่งหากเหตุการณ์ข้างต้นไม่เกิดขึ้น น้องออยอาจจะไม่ต้องจากไปด้วยวัยเพียงไม่ถึง 2 ขวบ”

หนังสือเล่มนี้อาจจะพอสะกิดใจให้ใครหลายคนได้เหลียวมองผู้คนรอบกาย ที่มีความแตกต่างหลายหลายด้วยความเข้าใจ และมากกว่านั้น “ตัวตน”ของผู้คนเหล่านี้ อาจจะเป็นตัวอย่างของความมุ่งมั่นในการอยากมีชีวิตที่ดีงาม ที่อยากได้รับการยอมรับ

บางทีใครสักคนที่อยู่ใกล้ๆคุณอาจจะกำลังประสบชะตากรรมเช่นนั้นอยู่  นี่คือคู่มือเล่มน้อยที่อาจจะมีประโยชน์กับเขาเหล่านั้นบ้าง

........................................

หาได้ตามร้านขายหนังสือทั้งกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด พิมพ์โดยสำนักพิมพ์วิญญูชนเล่มละ 150 บาท   หรือติดต่อสั่งซื้อได้ที่  www.winyuchon.co.th/ (ตอนนี้ลด 15% เหลือ 127.50 บาท)  หรือปิ่นแก้ว อุ่นแก้ว โทร. 085-1232606 E-mail ;[email protected]

โดย : ประชาไท