การฟ้องคดีอาญา
การฟ้องคดีอาญา จะแบ่งเป็น ๒ กรณีคือ
๑. การฟ้องโดยพนักงานอัยการเป็นโจทก์(ฟ้องแทนผู้เสียหาย) ๒.การฟ้องโดยผู้เสียหายเป็นโจทก์แต่งตั้งทนายความฟ้องเอง(ราษฎรฟ้องเอง) ในที่นี้จะขอกล่าวแต่เฉพาะกรณีที่ ๒ .คือการฟ้องโดยผู้เสียหายเป็นโจทก์แต่งตั้งทนายความฟ้องเอง(ราษฎรฟ้องเอง) เพราะจะเกี่ยวข้องกับทนายความโดยตรง
การที่ทนายความจะฟ้องคดีอาญาตามที่ผู้เสียหายแต่งตั้งได้นั้น ก่อนอื่นจะต้องมีการเตรียมคดีเสียก่อน
การเตรียมคดีของทนายความที่ผู้เสียหายจะเป็นโจทก์ฟ้องคดีอาญาเอง
ผู้เสียหายที่จะฟ้องคดีอาญาเองจะต้องเป็นผู้เสียหายโดยตรงเท่านั้น สำหรับคดีความผิดต่อแผ่นดิน เช่น พ.ร.บ. จราจร พ.ร.บ อาวุธปืน ความผิดที่เกี่ยวกับความมั่นคง ความผิดเกี่ยวกับการทุจริตต่อหน้าที่ราชการ รัฐเท่านั้นเป็นผู้เสียหาย บุคคลธรรมดาจะเป็นโจทก์ฟ้องคดีอาญาเองในความผิดดังกล่าวไม่ได้
การสอบข้อเท็จจริง ทนายความที่ได้รับการแต่งตั้งให้ฟ้องคดีอาญาต้องสอบข้อเท็จจริงต่าง ๆจากผู้ที่แต่งตั้งเสียก่อนว่าข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นทั้งหมดเป็นอย่างไร ใครทำอะไรกับใคร ต่อใคร อย่างไร ที่ไหน ผลของการกระทำนั้นเป็นอย่างไร เพื่อให้ได้ความจริงว่า ผู้ที่แต่งตั้งนั้นเป็นผู้เสียหายโดยตรง และเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัยหรือไม่ ซึ่งจะมีผลต่ออำนาจฟ้องคดีอาญา และหากเป็นคดีความผิดอันยอมความกันได้ก็ต้องสอบถามรายละเอียดเพิ่มขึ้น เช่นมีการตกลงยอมความกันแล้วหรือไม่ เคยมีการฟ้องแล้วถอนฟ้องหรือไม่ เพื่อให้มั่นใจว่าสิทธิในการฟ้องคดีอาญายังไม่ระงับสิ้นไป แล้วตามประมลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๓๙ เหตุเกิดที่ไหน ผู้ที่จะถูกฟ้องเป็นจำเลยมีภูมิลำเนาอยู่ที่ไหน มีอายุเท่าใด เพื่อที่จะได้ว่าคดีที่จะฟ้องนั้นอยู่ในเขตอำนาจของศาลใด เหตุเกิดขึ้นเมื่อวันที่เท่าไหร่ เวลาอะไร เพื่อจะได้ตรวจสอบเรื่องของอายุความ และ โทษ เพราะคดีอาญาบางข้อหาเป็นความผิดอันยอมความได้ต้องฟ้องภายใน ๓ เดือน และคดีอาญาบางข้อหาถ้ากระทำในเวลากลางวันยอมความได้ กระทำในเวลากลางคืนยอมความไม่ได้ บางข้อหากระทำในเวลากลางวันโทษเบากว่าการกระทำผิดในเวลากลางคืน ต้องค้นหาความจริงที่เกิดขึ้นโดยละเอียดเพื่อปรับกับตัวบทกฎหมายว่าการกระทำนั้นเป็นความผิดฐานใด มีโทษเท่าใด เพื่อจะได้ทราบว่าจะต้องฟ้องคดีต่อศาลแขวง หรือศาลจังหวัด เป็นต้น
การร่างฟ้องคดีอาญา การร่างฟ้องคดีอาญานั้นจะต้องศึกษาบทบัญญัติประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๕๘ , ๑๕๙ และ มาตรา ๑๖๐ ให้ดีเป็นลำดับไป แต่มาตรา ที่สำคัญที่เป็นหลักในการร่างฟ้องคดีอาญานั้นคือ มาตรา ๑๕๘