สารอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรตแบ่งออกเป็น แป้ง น้ำตาลและเซลลูโลส
สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เคมีพื้นฐาน ช่วงชั้นที่ 4
คาร์โบไฮเดรต ( Carbohydrate )
คาร์โบไฮเดรต ( Carbohydrate ) คือ สารอาหารที่ประกอบด้วยธาตุที่เป็นองค์ประกอบหลักได้แก่คาร์บอน ( C ) ไฮโดรเจน ( H ) และออกซิเจน (O) แบ่งออกเป็น แป้ง น้ำตาล และเซลลูโลส
น้ำตาลเป็นคาร์โบไฮเดรตที่มีรสหวาน ละลายน้ำได้
น้ำตาลแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
1. น้ำตาลเชิงเดี่ยว ( Mono saccharide )เป็นคาร์โบไฮเดรตที่มีขนาดโมเลกุลเล็ก คาร์โบไฮเดรตแต่ละชนิดมีสมบัติแตกต่างกัน คือ กลูโคสทำปฏิกิริยากับสารละลายเบเนดิกต์ได้เร็วกว่า ซูโครส แป้งไม่ทำปฏิกิริยากับสารละลายเบเนดิกต์ แต่ทำปฏิกิริยากับสารละลายไอโอดีน ส่วนเซลลูโลสไม่ทำปฏิกิริยากับสารละลายทั้งสองชนิดนี้
อาหารที่นำมาทดสอบจะให้ผล ดังนี้
- เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมปัง วุ้นเส้น กล้วยน้ำว้า ทดสอบโดยใช้สารละลายไอโอดีน ให้สีน้ำเงินแสดงว่า มีแป้ง
- แบะแซ น้ำผึ้ง น้ำตาลกรวด กล้วยน้ำว้า ขนมปัง ( ถ้ามีรสหวาน )
ทดสอบโดยใช้สารละลายเบเนดิกต์ ถ้าเปลี่ยนสีของสารละลายจากฟ้าเป็นเขียว แล้วเหลืองในที่สุด ได้ตะกอนสีแดงส้มแสดงว่ามีน้ำตาล
1.คาร์โบไฮเดรตต่างชนิดกันมีสมบัติต่างกัน
2.การทดสอบน้ำตาลใช้สารละลายเบเนดิกต์ คือ เปลี่ยนสีของสารละลายเบเนดิกต์จากสีฟ้าเป็นสีเขียวแล้วเหลือง
ในที่สุดจะได้ตะกอนสีส้มแดง ตามลำดับ
3.แป้งไม่ทำปฏิกิริยากับสารละลายเบเนดิกต์ แต่ทำปฏิกิริยากับสารละลายไอโอดีนให้สีน้ำเงิน
4.เซลลูโลสไม่ทำปฏิกิริยาทั้งสารละลายเบเนดิกต์และสารละลายไอโอดีน
5.แป้งสามารถย่อยให้เป็นน้ำตาลได้ โดยการต้มกับกรดไฮโดรคลอริก
ในการแช่สารละลายของน้ำตาลซูโครสและน้ำแป้ง กับสารละลายเบเนดิกต์ในน้ำเดือด ให้แช่ไว้ภายในเวลาที่กำหนด ถ้าแช่นานเกินไป ซูโครสหรือน้ำแป้งบางส่วนจะถูกเบสในสารละลายเบเนดิกต์ทำให้แตกตัวเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว และเกิดปฏิกิริยากับสารละลายเบเนดิกต์ทำให้เกิดตะกอนสีส้มแดงเล็กน้อย
สารละลายเบเนดิกต์
การต้มสารละลายกลูโคส ซูโครส แป้ง และ สำลี กับ กรดไฮโดรคลอริก เพื่อทำให้สารละลายเป็นกลางด้วยสารละลายโซเดียวไฮดรอกไซด แล้วทดสอบด้วยสารละลายเบเนดิกต์ ปรากฏว่า น้ำตาลซูโครส และ น้ำแป้งมีตะกอนสีส้มแดงหรือสีแดงอิฐเกิดขึ้น แสดงว่ากรดไฮโดรคลอริกทำให้น้ำตาลซูโครสและแป้งแตกตัวเป็นน้ำตาลโมเลกลุเดี่ยวได้
ผลการทดสอบน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวด้วยสารละลายเบเนดิกต์
ประเด็นคำถาม
1. ธาตุที่เป็นองค์ประกอบหลักของคาร์โบไฮเดรตมีอะไรบ้าง
2. น้ำตาลที่ร่างกายสามารถดูดซึมไปสู่เซลได้มีอะไรบ้าง
3. สารใดที่ใช้ทดสอบน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว
กิจกรรมเสนอแนะ
1. ให้สืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสารที่ให้รสหวานแต่ไม่ใช่น้ำตาล
การบูรณาการ
บูรณาการกับสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ที่มาของภาพ ; www.geocities.com/eeeve.sari/p8carbohydrates.html
www.promma.ac.th/chemistry/boonrawd_site/monosaccharide.htm
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=787