เรื่องน่ารู้ในสวนสัตว์

       จากสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าวในขณะนี้ ทำให้สวนสัตว์นครราชสีมาต้องหาวิธีสร้างบรรยากาศ
ให้สัตว์ป่าภายในสวนสัตว์เกิดความสดชื่น และคลายความเครียดจากอากาศร้อน โดยนำเอาอาหารประเภทผลไม้แช่แข็ง อาทิ แตงโม สับปะรด ฝรั่ง ทับทิม กล้วย และมะม่วง มาให้ลิงชิมแปนซีกินเพื่อคลายร้อน
ซึ่งเมื่อฝูงเจ้าลิงเห็นต่างก็วิ่งเข้าไปนั่งล้อมวงกินกันอย่างเอร็ดอร่อย และได้นำสปริงเกอร์น้ำมาติดตั้ง
และเปิดภายในกรงสัตว์ป่า  เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับที่อยู่อาศัย เพื่อให้สัตว์ไม่ดุร้ายและล้มป่วยจากสภาพอากาศที่อบอ้าวเช่นนี้ 
(ที่มา  https://www.khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=TVRJM01qUXlOVGM0Tmc9PQ== )

(ที่มา  https://www.khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=TVRJM01qUXlOVGM0Tmc9PQ== )

       สวนสัตว์อาจกล่าวได้ว่าเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีความสำคัญเกี่ยวกับสัตว์ป่า และสัตว์หายากอื่น ๆ  
เพื่อให้ผู้สนใจสามารถเข้าไปศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับการดำรงชีวิต เห็นสภาพความเป็นอยู่และ
ความสัมพันธ์ของสัตว์ต่าง ๆ กับสิ่งแวดล้อมในธรรมชาติ ซึ่งสภาพอากาศและสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ 
ย่อมมีผลต่อการการดำรงชีวิตของสัตว์ทุกชนิดด้วยไม่ว่าจะอยู่ในสภาพธรรมชาติหรือในสวนสัตว์ 
ก็ตาม   
 
 
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับ   สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์  ทุกระดับชั้น  และผู้สนใจทั่วไป

เรื่อง  ระบบนิเวศ

          ระบบนิเวศ หมายถึง หน่วยของความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่แหล่งใดแหล่งหนึ่ง มาจากรากศัพท์ในภาษากรีก 2 คำ คือ Oikos แปลว่า บ้าน,ที่อยู่อาศัย Logos แปลว่า เหตุผล, ความคิด

( ที่มา https://www.thairath.co.th/media/content/2010/03/16/630/71111.jpg)

ความหมายของคำต่างๆ ในระบบนิเวศ
       สิ่งมีชีวิต (Organism) หมายถึง สิ่งที่ต้องใช้พลังงานในการดำรงชีวิต ซึ่งมีลักษณะที่สำคัญดังนี้ 
       1. ต้องมีการเจริญเติบโต 
       2. เคลื่อนไหวได้ด้วยพลังงานที่เกิดขึ้นในร่างกาย 
       3. สืบพันธุ์ได้ 
       4. ประกอบไปด้วยเซลล์ 
       5. มีการหายใจ 
       6. มีการขับถ่ายของเสีย 
       7. ต้องกินอาหาร หรือแร่ธาตุต่างๆ
       ประชากร (Population) หมายถึง สิ่งมีชีวิตทั้งหมดที่เป็นชนิดเดียวกัน อาศัยอยู่ในแหล่งที่อยู่เดียวกัน ณ ช่วงเวลาเดียวกัน
       กลุ่มสิ่งมีชีวิต (Community) หมายถึง สิ่งมีชีวิตต่างๆ หลายชนิด มาอาศัยอยู่รวมกันในบริเวณใด บริเวณหนึ่ง โดยสิ่งมีชีวิตนั้นๆ มีความสัมพันธ์กัน โดยตรงหรือโดยทางอ้อม
       โลกของสิ่งมีชีวิต (Biosphere) หมายถึง ระบบนิเวศหลายๆ ระบบนิเวศมารวมกัน
       แหล่งที่อยู่ (Habitat) หมายถึง แหล่งที่อยู่อาศัยของกลุ่มสิ่งมีชีวิตต่างๆ ทั้งบนบกและในน้ำ
       สิ่งแวดล้อม (Environment) หมายถึง 
       1. สิ่งที่มีผลต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ทำให้สิ่งมีชีวิตเจริญเติบโตหรือ ดำรงชีวิตได้ดีหรือไม่ 
       2. สิ่งที่อยู่รอบๆ ตัวเรา ทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต

                                       (ที่มา  https://image.ohozaa.com/ib/552000014414602.jpg)
ส่วนประกอบ
        ในระบบนิเวศหนึ่งๆ นั้น จะประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 2 ส่วนด้วยกัน คือ
        1. องค์ประกอบที่มีชีวิต ซึ่งแบ่งย่อยออกไปตามหน้าที่ ได้ดังนี้
           1.1 ผู้ผลิต หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่สามารถสร้างอาหารได้ด้วยตัวเองจากพลังงานแสงอาทิตย์เพราะ
                 มีสารสีเขียวที่เรียกว่า คลอโรพีลล์ซึ่งได้แก่ พืชสีเขียวทุกชนิดและบัคเตรีบางชนิดรวมทั้งสิ้น                      ประมาณ 300,000 ชนิด พืชเหล่านี้สร้างอาหารโดยอาศัยพลังงานจากดวงอาทิตย์และ
                 อนินทรียสาร
           1.2 ผู้บริโภค เป็นสิ่งมีชีวิตที่ตัวมันเองไม่สามารถสร้างอาหารได้ต้องอาศัยการกินพืชและสัตว์อื่นๆ
           1.3 ผู้ย่อยสลาย เป็นพวกที่ปรุงอาหารเองไม่ได้ ต้องอาศัยซากของสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เป็นอาหาร
                ได้แก่  จุลินทรีย์ต่าง ๆ ส่วนใหญ่ ได้แก่ บัคเตรี เห็ด รา ยีสต์ ฟังไจ สิ่งมีชีวิตเล็กๆ เหล่านี้ 
                 จะทำการย่อยสลายซากชีวิตต่างๆ โดยการขับเอนไซม์ออกมาย่อยสลายจนอยู่ในรูปของ
                 สารละลาย แล้วจากนั้นก็ดูดซับเข้าไปในลำตัวของมันต่อไป การย่อยสลายในระดับดังกล่าว
                 ได้ก่อให้เกิดสารประกอบในรูปของคาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุต่างๆ ซึ่งกลุ่ม
                 ผู้ย่อยสลายจะทำหน้าที่เปลี่ยนสารอินทรีย์เหล่านี้ให้เป็นสารอนินทรีย์ ได้แก่ 
                 แคลเซียม    ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม เพื่อให้พืชสีเขียวดังไปใช้สร้างธาตุอาหารต่อไปใหม่

                      (ที่มา  https://i24.photobucket.com/albums/c36/p_chonlada/P1010629.jpg)

       2. องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต ซึ่งประกอบด้วย
           2.1 อนินทรียสาร ได้แก่ คาร์บอนไดออกไซด์ ไนโตรเจน น้ำ ไฮโดรเจน ฟอสฟอรัส 
                 ซัลเฟอร์   โซเดียม โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม ฯลฯ
           2.2 อินทรียสาร ได้แก่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน ฯลฯ ซึ่งพืชและสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก
                 ทั้งหลาย  ทำการสังเคราะห์ขึ้นมาจากสารอนินทรีย์
           2.3 ภูมิอากาศ ได้แก่ แสง อุณหภูมิความชื้น น้ำฝน

คำถาม VIP

1.สวนสัตว์มีความสำคัญอย่างไร
2.ระบบนิเวศในสวนสัตว์แตกต่างจากระบบนิเวศในป่าอย่างไร
3.ทำไมจึงกล่าวได้ว่าสวนสัตว์มีความสำคัญต่อการอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า
4.ลักษณะเฉพาะของสสิ่งมีชีวิตเป็นอย่างไร
5.ยกตัวอย่างสัตว์ป่ามา  10 ชนิด

กิจกรรมเสนอแนะ

1.ยกตัวอย่างสัตว์ป่าที่ควรอนุรักษ์
2.ให้นักเรียนเปรียบเทียบระบบนิเวศภายในสวนสัตว์และระบบนิเวศในป่า
3.ให้นักเรียนทายชื่อสัตว์ที่กำหนดให้ว่าเป็นสัตว์ประเภทใด

(ที่มา https://www.oknation.net/blog/print.php?id=335412)

การบูรณาการ

1. วาดภาพระบบนิเวศในสวนสัตว์และสัตว์ป่า ที่อยู่ร่วมกัน
2. นับบจำนวนสัตว์ป่าให้ได้มากที่สุด
3. เขียนชื่อสัตว์ป่า  เป็นภาษาไทยและภาษาอังกฤษ คนละ 20 ชื่อ

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

1. https://www.khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=TVRJM01qUXlOVGM0Tmc9PQ==
2. https://th.wikipedia.org/wiki/สวนสัตว์
3. https://th.wikipedia.org/wiki/ระบบนิเวศ
4.https://www.thairath.co.th/media/content/2010/03/16/630/71111.jpg
5.https://i24.photobucket.com/albums/c36/p_chonlada/P1010629.jpg
6.https://www.oknation.net/blog/print.php?id=335412
7.https://image.ohozaa.com/ib/552000014414602.jpg