ไขความลับ : โดยวิธี Chromatography

<iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/fLc36wxLrVI" frameborder="0" allowfullscreen></iframe> 

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=fLc36wxLrVI&feature=related

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ช่วนชั้นที่  3 - 4
สาระที่ 3   สารและสมบัติของสาร
          มาตรฐาน ว3.1  เข้าใจสมบัติของสาร  ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค  มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์  สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
          มาตรฐาน  ว 3.2  เข้าใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร  การเกิดสารละลาย  การเกิดปฏิกิริยาเคมี  มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์  สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำไปใช้ประโยชน์

ความลับของสี

       สีต่างๆที่เราเห็น ไม่ได้ประกอบด้วยสีเดียวเสมอไปนะ  ในแต่ละสีอาจมีรวมกันอยู่ถึง 4 สี เรามาทดลองเพื่อเผยความลับของสีกันเถอะ

สิ่งที่ต้องใช้

• สีเมจิ สีดำ , น้ำเงิน , น้ำตาล (สีเข้มๆจะให้ผลการทดลองที่น่าตื่นเต้น)
• กระดาษกรองกาแฟ , กรองตะกอนน้ำมัน
• แก้วใส่น้ำ

วิธีทดลอง

• ตัดกระดาษกรองเป็นแถบยาวๆ
• ระบายสีเมจิที่ต้องการทดสอบให้เป็นแถบหนา โดยห่างจากปลายกระดาษประมาณ 1 ซม.
• จุ่มปลายกระดาษในช่วงที่เว้นไว้ 1ซม. ลงในน้ำ *ระวังอย่าให้เส้นสีที่ขีดไว้จมน้ำ เพราะสีจะลายลายลงน้ำ
• รอดู สังเกตแถบสีที่เริ่มไต่สูงขึ้นไปบนกระดาษกรอง  เธอเห็นสีอะไรซ่อนอยู่?
• นำกระดาษไปหนีบผึ่งไว้กับที่ตากถุงเท้า แล้วทดลองสีต่อไป

เพราะอะไรกันนะ

                สีสังเคราะห์เกิดจากการผสมของแม่สี คือ แดง เหลือง น้ำเงิน ในอัตราส่วนไม่เท่ากัน ทำให้เกิดสีต่างๆมากมาย  การแยกสีด้วยกระดาษกรองนี้ เราเรียกว่า "เปอเปอร์โครมาโทกราฟี" (Paper Chromatography) ซึ่งเป็นการแยกสารที่ผสมกันในปริมาณน้อยให้แยกออกมาเป็นแถบเส้นสีหรือแถบสี อาศัยสมบัติ 2 ประการ คือ
    1. สารต่างชนิดกันมีความสามารถในการละลายในตัวทำละลาย (น้ำ) ได้ต่างกัน
    2. สารต่างชนิดกันมีความสามารถในการถูกดูดซับด้วยตัวดูดซับ (กระดาษกรอง)ได้ต่างกัน
สารที่ละลายในตัวทำละลายได้ดีส่วนมากจะถูกดูดซับไม่ดี จึงเคลื่อนที่ไปได้ไกล ส่วนสารที่ละลายในตัวทำละลายได้ไม่ดี ส่วนมากจะถูกดูดซับได้ดีจึงอยู่ใกล้จุดเริ่มต้น

ที่มา : https://www.karn.tv/c_science/exp_010.html

เรียนรู้เพิ่มเติม

ขอบคุณ : https://www.thaigoodview.com/library/contest2551/science03/07/setarate07.html

คำถามโดน..โดน...
      จงบอกหลักการในการแยกสารโดยวิธีโครมาโทกราฟี

กิจกรรมเสนอแนะ
        ให้นักเรียนทดลองแยกสีของปากกาหมึกซึมสีดำตามวิธีการทำข้างต้นนี้

การบูรณาการ
1. กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ
2. กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=3510