ระบบขับถ่ายอุจจาระ
เมื่อคนเรารับประทานอาหาร อาหารจะถูกย่อยในกระเพาะอาหารและลำไส้ อาหารที่เป็นประโยชน์และน้ำจะถูกดูดซึมกลับสู่ร่างกายเหลือแต่กากอาหาร ที่อยู่ในลำไส้ กลายเป็นของเสียคืออุจจาระในลำไส้ใหญ่ เมื่อมีมากพอเก็บจะกระตุ้นให้ลำไส้บีบตัวเพื่อขับอุจจาระออกมา โดยสมองเป็นตัวรับรู้และสั่งการให้หูรูดทวารหนักคลายตัว เมื่อไขสันหลังได้รับบาดเจ็บ ถูกตัดขาดจากสมอง ทำให้ไม่สามารถรับรู้และสั่งการให้มีการขับถ่ายอุจจาระในยามที่ต้องการได้ ทำให้บางครั้งอุจจาระถูกขับออกมาเองโดย ไม่รู้ตัว แต่บางครั้งก็ไม่สามารถขับอุจจาระออกมาเองได้อันเนื่องมาจากการสะสมมากเกินไป จึงรวมตัวกันแน่นและแข็งทำให้เกิดอาการท้องอืด ท่านสามารถฝึกได้โดยการกระตุ้นให้ขับถ่ายเป็นเวลา ทำให้เป็นนิสัยทุกวันหรือเว้นวัน
ข้อควรจำและยึดถือปฏิบัติเพื่อให้เกิดการขับถ่ายสะดวกและเป็นเวลาควร
กินอาหารที่มีกาก เช่น ผัก ผลไม้ เม็ดแมงลัก
ดื่มน้ำมาก ๆ จะทำให้อุจจาระไม่แข็ง
ออกกำลังกายเป็นประจำ ช่วยให้ลำไส้ทำงาน
ฝึกหัดขับถ่ายอุจจาระให้เป็นเวลาทุกวันหรือวันเว้นวัน ช่วยได้ด้วยการ
นวดท้องน้อยด้านซ้ายจากบนลงล่าง
บ่งหรือใช้นิ้วล้วง ถ้าใช้นิ้วล้วงควรใช้น้ำสบู่หรือวาสลีนช่วยหล่อลื่น เพื่อป้องกันการเกิดแผลแตกที่รูทวารหนัก
ใช้ยาสวน หรือยาเหน็บช่วย
รับประทานยาระบายตามเเพทย์สั่ง
ข้อควรระวัง
การที่ท้องผูก อาจทำให้เกิดภาวะออโตโนมิคไฮเปอร์รีเฟลกเซีย หรือความดันโลหิตสูงโดยเฉียบพลัน จะมีอาการปวดศีรษะมากหน้าแดงชีพจรเต้นช้าลง มีอาการเหมือนกับการปัสสาวะไม่ออก ถ้าเกิดขึ้น รีบแก้ไขโดย สวนล้วงอุจจาระออกอย่างนุ่มนวล
ปัญหาอื่น ๆ ที่อาจพบ
ท้องเสีย *สาเหตุ
เกิดจากกินยาระบายหรือยาถ่ายมากเกินไป
รับประทานอาหารไม่สะอาดหรือรสจัด
ไม่ถ่ายอุจจาระมานานอุจจาระแข็งอุดแน่นเกินไปจะขับถ่ายออกเองไม่ได้ จนเกิดการถ่ายอุจจาระกะปริบกะปรอยอาจมีเมือกเหลว ๆ หรือส่วนที่เป็นน้ำออกมา
การแก้ไข
หาสาเหตุและรับการรักษาจากแพทย์ เช่น ถ้าคลำท้องน้อยด้านซ้ายพบว่ามีลำอุจจาระให้สวนล้วงอุจจาระออกริดสีดวงทวาร
ปรึกษาแพทย์
ดื่มน้ำมาก ๆ
รับประทานอาหารที่มีกาก เช่น ผัก ผลไม้
รับประทานยาระบายอ่อน ๆ
ใช้ยาสวนหรือยาเหน็บช่วย
อาหารที่จำเป็นสำหรับท่าน
อาหารที่มีกากมากจำเป็นต่อการขับถ่ายอุจจาระ ได้แก่ ยอดกระถิน กล้วย ฝรั่ง มะม่วง ถั่วฝักยาว เป็นต้น
ไม่ควรรับประทานอาหารที่มีรสหวานหรือไขมันมากเกินไป เช่น ขนมหวาน น้ำตาล เพราะจะทำให้อ้วนเกินไป
ควรรับประทานผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว อาจช่วยให้ปัสสาวะเป็นกรด ลดการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ และลดการตกตะกอนของนิ่วได้
ดื่มน้ำมาก ๆ อย่างน้อยวันละ 3 ขวด ถ้าไม่มีข้อจำกัด