เทคโนโลยีชีวภาพเป็นความรู้หรือวิชาการที่สามารถนำสิ่งมีชีวิต หรือผลผลิตจากสิ่งมีชีวิตมาใช้ หรือมาปรับเปลี่ยนและประยุกต์เพื่อใช้ประโยชน์ ในบ้านเรามีการใช้เทคโนโลยีดังกล่าวมานานแล้ว ตั้งแต่ยังไม่มีการติดต่อกับตะวันตกด้วยซ้ำ การทำน้ำปลา ซีอิ๊ว การหมักอาหาร หมักเหล้า ล้วนเป็นเทคโนโลยีชีวภาพแบบดั้งเดิม เช่นเดียวกับการปรับปรุงพันธุ์พืช สัตว์ ให้มีผลผลิตมากขึ้น คุณภาพดีขึ้น หรือการนำสมุนไพรมาใช้รักษาโรค บำรุงสุขภาพ ก็จัดได้ว่าเป็นเทคโนโลยีชีวภาพแบบดั้งเดิม อย่างไรก็ดีปัจจุบันเมื่อพูดถึงเทคโนโลยีชีวภาพ เรามักหมายถึงเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่มีวิทยาศาสตร์หลายสาขาวิชาผสมผสานกันอยู่ ตั้งแต่ชีววิทยา เคมี ชีวเคมี ไปจนถึงฟิสิกส์ และวิศวกรรม อาจเรียกได้ว่า เป็นสหวิทยาการที่นำความรู้พื้นฐานด้านต่าง ๆ เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตไปใช้ให้เกิดประโยชน์ |
ใช้ประโยชน์ได้อย่างไร ? การขยายและการปรับปรุงพันธุ์สิ่งมีชีวิตทั้งหลาย การนำผลผลิตจากสิ่งมีชีวิตไปแปรรูปเป็นอาหารหรือยา กระบวนการที่ใช้แปรรูปปผลผลิตดังกล่าวในระดับโรงงาน กระบวนการที่ใช้สิ่งมีชีวิต เช่น จุลชีพ ในการบำบัดน้ำเสีย และรักษาสภาพแวดล้อม การนำของเสียจากสิ่งมีชีวิตไปใช้ประโยชน์ เช่นนำไปทำปุ๋ย เทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ 1. การตัดต่อยีน (genetic engineering) เทคโนโลยีดีเอ็นเอสายผสม (recombinant DNA) และเทคโนโลยีโมเลกุลเครื่องหมาย (molecular markers) 2. การเพาะเลี้ยงเซลล์ และ/หรือ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ (cell and tissue culturing) พืช และสัตว์ 3. การใช้ประโยชน์จุลินทรีย์บางชนิดหรือใช้ประโยชน์จากเอนไซน์ของจุลินทรีย์ |
เทคโนโลยีชีวภาพทางการเกษตร ได้แก่การพัฒนาการเกษตร ด้านพืช และสัตว์ ด้วยเทคโนโลยีชีวภาพ : การปรับปรุงพันธุ์พืชและการผลิตพืชพันธุ์ใหม่ (crop lmprovement) เช่น พืชไร่ พืชผัก ไม้ดอก การผลิตพืชพันธุ์ดีให้ได้ปริมาณมาก ๆ ในระยะเวลาอันสั้น ในระยะเวลาอันสั้น (micropropaagation) การผสมพันธุ์สัตว์และการปรับปรุงพันธุ์สัตว์ (breeding and upggrading of livestocks) การควบคุมศัตรูพืชโดยชีววิธี (biological pest control) และจุลินทรีย์ที่ช่วยรักษาสภาพแวดล้อม การปรับปรุงขบวนการการผลิตอาหารให้มีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค การริเริ่มค้นคว้าหาทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ (search for utilization of unused resources) และการสร้างทรัพยากรใหม่ |
เราช่วยพัฒนาประเทศได้อย่างไร เร่งศึกษาหาความรู้ให้ทัดเทียมนานาชาติ รู้จักคิดและเลือกสรรสิ่งที่ดีของเทคโนโลยีชีวภาพมาใช้ก่อนถูกต่างชาติก้าวนำไป หรือถูกเอารัดเอาเปรียบเนื่องจากเราไม่รู้เท่าทัน เร่งพัฒนาการเกษตรแบบใหม่ควบคู่ไปกับภูมิปัญญา |