การย้อมผ้า เรื่องของการย้อมสีต้องขึ้นกับชนิดของผ้าด้วย เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าลินิน ผ้าเลยอง ผ้ามัสลินหรือวิสโคส สามารถย้อมสีได้ทุกชนิด ผ้าไหมควรใช่สี vat และสี Reactive เนื่องจากส่วนผสมของสีทั้งสามไม่มีส่วนผสมของด่างอย่างแก่ เพราะด่างเป็นอันตรายต่อเส้นไหม ทำให้เส้นไหมเสื่อมคุณภาพ ใยไหมลดความเหนียวและความเป็นเงามันลงไปถ้าจำเป็นต้องใช้สีที่มีส่วนผสมของด่างมาย้อมสี เช่น โซดาไฟ ให้ลดปริมาณของด่างให้น้อยกว่าปกติที่ใช้กับการย้อมผ้าฝ้าย และเมื่อย้อมผ้าเสร็จแล้ว ให้รีบล้างผ้าในน้ำสะอาด
สีที่จะนำมาย้อมแต่ละชนิดมีสารเคมีที่มีการย้อมที่แตกต่างกัน สีบาชนิดใช้สารเคมีเป็นกรด สีบางชนิดใช้สารเคมีเป็นด่าง สารเคมีเหล่านี้ต่างก็ทำปฎิกริยากับโลหะ ดังนั้น อุปกรณ์และภาชนะที่นำมาใช้เตรียมสีย้อมไม่ควรใช้อุปกรณ์ที่มีส่วนปสมของโลหะประเภททองแดง สังกะสีและอลูมิเนียม เพราะสารเคมีจะไปกัดโลหะเหล่านี้ให้ผุกร่อน เกิดเป็นสนิมติดผ้า หรือทำให้สีย้อมเปลี่ยนไป บางสีเมื่อย้อมไปแล้วทำให้ผ้าดูเก่า ไม่สวย
การย้อมสีมีกรรมวิธีดังนี้
วิธีที่ 1
อัตราส่วนผสม
| น้ำ | 1 | ลิตร |
| น้ำปูนใส | 2 - 3 | ส่วน |
| กากน้ำตาล | 3 - 4 | ส่วน |
| สี indigo ชนิดก้อนหรือชนิดผง 50 % | 1 | ส่วน |
วิธีผสมสี
| 1 | เตรียมน้ำปูยขาวในอัตราเข้มข้น โดยใช้น้ำปูนขาว 1 กก.ต่อน้ำ 18 ลิตร ละลายปูนขาวในน้ำ 18 ลิตร กวนปูนขาวใฝห้ละลาย ปล่อยทิ้งไว้ให้ตกตะกอน น้ำเอาน้ำปูนใสไปใช้ |
| 2 | ละลายสสี indigo ด้วยน้ำร้อน 80° c คนสีให้ละลาย |
| 3 | ้ติมกากน้ำตาล และน้ำปูนใส คนให้เข้ากัน ทิ้งไว้ 30 นาที น้ำก็จะเปลี่ยนเป็นสีแกมเหลือง แล้วจึงเติมน้ำเย็นตามส่วน |
วิธีที่ 2
อัตราส่วนผสม
| น้ำ | 1 | ลิตร |
| สี Indigo 50% | 1 | ส่วน |
| โซเดียมคาร์บอเนต | 1 | ส่วน |
| น้ำปูนใส | 2 - 3 | ส่วน |
วิธีผสมสี
| 1 | ใส่น้ำในภาชนะย้อม เช่น ถังหรือรางย้อม เติมสารเคมีและสีที่เตรียมไว้ กวนให้เข้ากัน ทิ้งไว้ 1 คืน |
| 2 | กวนให้เข้ากันอีกครั้งหนึ่งแล้วนำผ้าลงย้อมได้ |
วิธีย้อม
| 1 | นำผ้าลงย้อมใช้เวลาประมาณ 15 นาที ในการย้อมต้องคลี่ผ้าลงไปให้ผ้าติดสีและเปียกสีให้ทั่วทั้งผืน พลิกผ้าไปมา จากนั้นจึงยกผ้าขึ้น |
| 2 | นำผ้าไปแขวนผึ่งลม ผ้าจะค่อยๆเปลี่ยนสี จากสีเหลืองเป็นสีเขียว สีฟ้าอ่อน สีฟ้าเข้ม จนกระทั่งเป็นสีคราม ถ้าต้องการสีเข้มมากให้ย้อมซ้ำหลายครั้ง |
สี indigo ที่เหลือสามารถนำมาใช้ย้อมได้อีกโดยการเติมสาร Indigo และสารเคมีสนับสนุนอื่นๆ ถ้าสีตกตะกอนมากให้ตักเอาเฉพาะน้ำใสๆมาย้อม ถ้ามีฟองให้ช้อนฟองออกก่อนจึงนำผ้าลงย้อม