Smart SMEs : เรื่องที่จำเป็นที่สุดในวันนี้

    เจ้าของโรงงานทอผ้าขนหนู (ที่ทำการส่งออกเองด้วย) ซึ่งเริ่มจากการเป็นผู้ประกอบการหรือ SMEs เล็ก ๆ จนมีเงินถุงเงินถังในวันนี้ เล่าให้ผมฟังว่า "ตอนนี้ส่งออกไม่ค่อยดี แม้ยอดขายจะตกลงไม่มาก แต่กำไรก็หดหายไปเยอะ เพราะต้นทุนการผลิตสูงขึ้น"
       
       "เพราะฉะนั้น เรื่องที่คิดว่าต้องรีบดำเนินการโดยด่วนที่สุดในตอนนี้คืออะไร"
       
       "เรื่องการลดต้นทุนการผลิต ใครเจ๋ง ๆ ช่วยแนะนำด้วย ทุกวันนี้หาวิธีลดต้นทุนจนไม่รู้จะทำอย่างไรแล้ว หลายคนหนีไปตั้งโรงงานหาค่าแรงต่ำ ๆ ในประเทศเพื่อนบ้านก็แล้ว ต้นทุนการผลิตก็ยังสู้คนอื่นเขาไม่ได้ ถ้าเป็นอย่างนี้ไปนาน ๆ คงไปไม่รอดแน่"
       
       "ทำไมถึงไม่เน้นเรื่องของการตลาดอย่างที่คนอื่นเขาทำกัน"
       
       "พยายามแล้ว แต่คู่แข่งเยอะจริง ๆ ทุกวันนี้ขายตัดราคากันแหลก อีกไม่นานก็คงจะรู้ว่าใครหมู่ใครจ่า"
       
       คำพูดโต้ตอบกันข้างต้นนี้ คงไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นเรื่องเก่าที่เราคงเคยได้ยินได้ฟังกันมานานพอสมควรแล้ว
       
       ถ้าเป็นจริงตามว่า (คือการลดต้นทุนการผลิตเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุดในตอนนี้) ก็คงเป็นเรื่องที่แปลกมาก เพราะ SMEs จำนวนมากให้ความสำคัญกับปัญหาด้าน "การตลาด" และ "การบริหารจัดการ" มากกว่าเรื่องของการลดต้นทุน
       
       ในกรณีของการลดต้นทุนนั้น นอกจากจะเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับเรื่องทางเทคนิคในกระบวนการผลิตแล้ว สาเหตุหนึ่งที่ทำให้การลดต้นทุนการผลิตไม่ค่อยได้ผล ก็เพราะ การลดต้นทุนการผลิตเป็นเรื่องที่ต้องการความร่วมมือจากพนักงานทุกคนและบางที่ต้องเอาศัยหลายฝ่ายหลายหน่วยงาน ซึ่งมีบ่อยครั้งที่เกี่ยวข้องกับ "ทัศนคติ" ของพนักงานที่มีต่อองค์กรด้วย
       
       หลายคนบอกผมว่า พนักงานจำนวนไม่น้อย ไม่ได้รู้สึกผูกพันกับองค์กร (ไม่รักองค์กร) จึงไม่ค่อยให้ความร่วมมือกับการลดต้นทุนการผลิต บางคนถึงกับสร้างปัญหาด้วยการเพิ่มต้นทุนด้วยซ้ำไป แต่ทำอย่างแฝงเร้นแนบเนียนจนดูไม่ออก
       
       ปกติแล้วเจ้าของกิจการหรือผู้บริหารมักจะเป็นผู้กำหนดแนวทางหรือวิธีการลดต้นทุนการผลิตให้พนักงานดำเนินการ โดยการสั่งการให้หัวหน้าฝ่ายคนหนึ่ง หรือหลายคนที่เกี่ยวข้องร่วมกันลดต้นทุนหรือแก้ไขปัญหา
       
       หากปัญหานั้นเกี่ยวข้องกับฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมากเป็นพิเศษ (อย่างเห็นได้ชัด ด้วย) หัวหน้าฝ่ายนั้นอาจจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบโดยตรง (เป็นเจ้าภาพหลัก) ส่วนพนักงานที่ดำเนินการมักจะคัดเลือกจากแต่ละฝ่ายมาช่วยกัน โดยการจัดตั้งเป็น "คณะทำงาน" หรือ "ทีมงานเฉพาะกิจ" เพื่อร่วมกันทำหรือแก้ปัญหา
       
       วิธีดำเนินการอย่างได้ผลสำหรับกรณีที่มีหลายฝ่ายหลายหน่วยงานเกี่ยวข้องในการแก้ปัญหาหนึ่ง ๆ นั้น อาจจะทำในรูปของ "งานโครงการ" ที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายฝ่ายหลายหน่วยงานเพื่อร่วมกันดำเนินการหรือแก้ปัญหานั้น ๆ ภายในเวลาที่กำหนด โดยมีการตั้งงบประมาณค่าใช้จ่ายจำนวนหนึ่งให้ด้วย
       
       แต่ปัญหาหรืออุปสรรคที่เกิดจากงานที่ต้องเกี่ยวข้องกับหลายฝ่าย ก็คือ แต่ละฝ่ายจะมีความรู้สึกว่าไม่อยากให้ผู้อื่นมายุ่งเกี่ยวกับสิ่งที่อยู่ในความรับผิดชอบของตนเอง (หรืออาณาจักรของตนเอง) ซึ่ง Smart SMEs จะต้องพยายามกำจัดการแบ่งแยกอาณาจักรให้หมดไป
       
       แต่แท้จริงแล้ว ยังมีปัญหาอื่น ๆ อีกมาก นอกเหนือจากเรื่องของการลดต้นทุนการผลิต
       
       เรื่องหนึ่งที่เราจะลืมไม่ได้เลย ก็คือเรื่องของคุณภาพของสินค้าหรือบริการ ที่เราจะต้องทำให้เกิดมีขึ้นอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสร้างความพอใจให้ลูกค้าของเราได้ยาวนานจนเป็น "ลูกค้าประจำ" ของเราหากกระบวนการผลิตหรือการให้บริการของเรามีคุณภาพ ก็จะสามารถลดต้นทุนการผลิตไปได้ในตัว
       
       ปัญหาสำคัญ ๆ ที่พบในธุรกิจอุตสาหกรรมในขณะนี้ ก็คือการขาดการออกแบบหรือขาดการพัฒนาสินค้า และขาดการพัฒนาตลาดในขณะที่ตลาดมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
       
       นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการขาดการปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตและระบบ โลจิสติก การขาดบุคลากรที่มีความรู้ ทักษะในการทำงาน และการพัฒนาอย่างต่อเนื่องก็เป็นปัญหาด้วย รวมถึงการขาดการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ หรือขาดการใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต โดยเฉพาะการขาดนวัตกรรมในการสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่สินค้าหรือบริการ
       
       ทั้งหมดทั้งปวงนี้ เพียงต้องการบอกว่า เรื่องที่จำเป็นที่สุดหรือสำคัญที่สุดเพียงเรื่องเดียวนั้นไม่มีหรอก จะมีก็แต่ต้องพยายามเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในด้านต่าง ๆ ของเราให้มากขึ้น ๆ ครับผม !

แหล่งข้อมูล : หนังสือพิมพ์ผู้จัดการ