วิถีแห่งธาตุทั้ง 4 กับการจ้างงาน

ในช่วงเวลาหนึ่ง ว่าที่นายจ้างคนใหม่อาจโทร.ไปหานายจ้างคนเก่า เพื่อขอให้วิจารณ์ลูกจ้างอย่างเปิดเผย ซึ่งเป็นวิธีที่นายจ้างคนใหม่จะได้รู้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับนิสัยการปฏิบัติงานของลูกจ้าง แต่ทว่าในยุคปัจจุบันวิธีดังกล่าวหมดสมัยไปแล้ว เพราะวันนี้มีกฎหมายคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลที่กำหนดไว้ชัดเจนว่าสิ่งใดควรพูดไม่ควรพูดเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคล
ว่าที่นายจ้างคนใหม่จึงต้องแสวงหาวิธีการอื่นในการคัดเลือกบุคลากรเข้ามาร่วมนาวาเดียวกันใหม่
ในหนังสือกลยุทธ์ อ่านใจคน จากพลังธาตุทั้งสี่ ซึ่งเขียนโดย ลอรี่ เบธ โจนส์ กลางปีที่แล้ว ขวัญดวง แซ่เตีย นำมาแปลเป็นภาษาไทย ได้เขียนไว้ตอนหนึ่งอย่างน่าสนใจว่า วันนี้ต้องยอมรับว่าการจัดหาคนที่มีคุณสมบัติไม่ตรงกับงาน จะทำให้เกิดต้นทุนเป็นเงินหลายพันดอลลาร์ ทั้งจากรายได้ที่ต้องสูญเสีย ค่าใช้จ่ายในการคัดเลือกว่าจ้างพนักงานคนใหม่ รวมถึงต้นทุนในการฝึกอบรม
บทความ แชลลี ดอลล์ ใน Builder. com ได้กล่าวถึงเรื่องนี้เอาไว้ว่า "การใช้แบบทดสอบบุคลิกภาพ จะช่วยลดความเสี่ยง ในการพิจารณาบุคลิกลักษณะของลูกจ้าง และอาจช่วยให้นายจ้างเข้าใจถึงแรงกระตุ้น และพฤติกรรมของลูกจ้างได้ดีขึ้น"
ในปัจจุบัน มีซีอีโอหลายท่านใช้เครื่องมือในการประเมินบุคลิกภาพ เพื่อช่วยให้ตัวเองเข้าใจลูกจ้างมากขึ้น และสามารถบริหารงานบุคคลได้ดีขึ้น ทั้งในส่วนของลูกจ้างปัจจุบันและการจ้างงานใหม่
นิตยสารอิงค์ (Inc.) ฉบับเดือนมิถุนายน 2547 ได้พูดถึงธุรกิจลูกกวาด แอลไพน์หนึ่งในผู้ผลิตลูกกวาดรายใหญ่ที่สุดของอเมริกาเหนือ กำลังหันมาประเมินบุคลิกภาพเป็นเครื่องมือสร้างประสิทธิผลในการจัดลำดับก่อนหลังให้แก่ทีม ซึ่งผลที่ตามมาก็คือมี 2 กลุ่มที่ได้ครองสิทธิ์เมื่อสองปีก่อนที่ผ่านมา และกลุ่มหนึ่งได้สิทธิในการทำสัญญากับฮอล์มาร์ก
ซีอีโอ เดวิด เทเคลต อ้างว่า การประเมินทำให้จุดมุ่งหมายทางการบริหารมีความชัดเจนขึ้น และระดับความเชื่อมั่นของเราก็จะเพิ่มขึ้น
การทดสอบการจ้างงานทั้งหมด รวมทั้งการทดสอบด้านบุคลิกภาพในช่วงสามปีที่ผ่านมามีการเติบโตเพิ่มขึ้นจาก 10% เป็น 15% ต่อปี จนทำให้เกิดการรวมตัวกันขึ้นเป็นสมาคมผู้จัดพิมพ์แบบทดสอบ (The Association of Test Publishers) บริษัทหลายแห่ง นับตั้งแต่เฟดเอ็กซ์ ชิค-ฟิล-เอ ฟีนิกซ์ เมอร์คิวรี บุคลิกภาพ เพื่อเฟ้นหา ผู้มีคุณสมบัติเหมาะสมกับทีมงานของ พวกเขา เช่นเดียวกับการเพิ่มผลิตผล ของพนักงานแต่ละคน
ซึ่งแท้จริงแล้ว ทีมงานที่ประกอบไปด้วยบุคคลที่มีลักษณะที่แตกต่างกันมาก อาจก่อให้เกิดปัญหาขัดแย้งได้ง่าย หากความแตกต่างแต่ละบุคคลนั้นไม่เป็นที่เข้าใจ ไม่เคารพในสิทธิ์ หรือไม่รู้จักคุณค่าของกันและกัน
ผู้ที่เล่นหมากรุก ย่อมรู้ดีว่าหมากแต่ละตัวมีเอกลักษณ์ที่สำหรับใช้ในกลยุทธ์ที่ต่างกันไป กะนั้นองค์กรหลายแห่งก็ยังพิจารณาเกมจากตัวเดินเพียงแค่สองตัวคือ ขุน กับเบี้ย เท่านั้น
ชีวิตและงานมีความซับซ้อนและมีจุดสมดุลที่ยากเกินกว่าจะเข้าใจได้ง่าย ดังนั้นนักยุทธศาสตร์ที่ฉลาดจะต้องรู้ในพลังอำนาจของหมากแต่ละตัวบนกระดานโดยเฉพาะอย่างยิ่งบนกระดานเกมของเขาหรือเธอเอง
ลอรี่ เบธ โจนส์ บอกไว้ว่า รายงานและจำนวนตัวเลข ทำได้เพียงแค่แสดงตัวเด่นชัดบนผิวกระดาษเท่านั้น หากแต่คนกลุ่มหนึ่งที่มาอยู่รวมกัน โดยมีวิถีทางแห่งความสัมพันธ์และความไว้วางใจต่อกันในลักษณะที่ไม่อาจบรรยายได้ชัดเจน หรือที่เรียกว่า ทีมเวิร์ก นั้นต่างหากคือผู้ที่สร้างหลายสิ่งหลายอย่างให้เกิดขึ้น
ดังนั้น การได้รู้ว่าสมาชิกแต่ละคนที่หล่อหลอมกันเป็นทีมขึ้นมานั้น มีลักษณะของธาตุใดบ้าง อีกทั้งมีภารกิจและถ้อยแถลงถึงวิสัยทัศน์ร่วมกันอย่างไร ที่จะช่วยให้รู้ถึงบทบาทที่เหมาะสมของตัวเองต่อการเสริมแรงขับเคลื่อน เพื่อให้ทีมทำหน้าที่อันหลากหลายได้อย่างลุล่วง และขจัดอุปสรรคขวางกั้นได้อย่างมั่นคง
การเข้าใจคุณลักษณะของคนในธาตุทั้ง 4 จึงสามารถช่วยให้คัดเลือกพนักงานได้ตรงกับภารกิจงานที่องค์กรต้องการเสริมสร้างความแข็งแกร่งได้
ในเบื้องต้นต้องมาทำความรู้จักกับธาตุทั้ง 4 กับองค์ประกอบทางบุคลิกภาพก่อนว่าเป็นอย่างไร
ความเป็นจริงแล้ว บุคคลคนหนึ่งอาจมีธรรมชาติที่บ่งบอกถึงตัวตนที่แท้จริงของเขาได้ถึง 2 ธาตุด้วยกัน ทำให้ธาตุประจำตัวของแต่ละคนอาจมีถึง 16 แบบ และสามารถจัดสัดส่วนออกมาได้ดังนี้
ธาตุดิน ธาตุน้ำ
ดิน/ลม น้ำ/ลม
ดิน/น้ำ น้ำ/ดิน
ดิน/ไฟ น้ำ/ไฟ
ธาตุลม ธาตุไฟ
ลม/น้ำ ไฟ/ลม
ลม/ดิน ไฟ/ดิน
ลม/ไฟ ไฟ/น้ำ
ตามสถิติแล้ว ประชากรราว 3 เปอร์เซ็นต์ จะมีลักษณะของทุกธาตุรวมกัน พวกเขาจะไม่มีลักษณะเด่นของธาตุใดปรากฏชัดขึ้นมาเลย นั่นเพราะพวกเขาสามารถเปลี่ยนบุคลิกตัวเองได้ตามต้องการ คนเหล่านี้จึงถูกจัดไว้ในกลุ่มของธาตุน้ำ ซึ่งเป็นธาตุที่บ่งบอกถึงความเปลี่ยนแปลงได้ทุกเมื่อ
การได้รู้ตัวเองว่าเป็นคนธาตุใด จะช่วยให้รู้ว่าตนมีจุดแข็ง-จุดอ่อนใดบ้างแต่ในความเป็นจริง การจะรู้จักตัวเองเป็นเรื่องที่ยาก ทั้งๆ ที่เรื่องนี้มีอิทธิพลอย่างสูงต่อชีวิตในทุกๆ ด้าน นับตั้งแต่สัมพันธภาพ ไปจนถึงการเลือกอาชีพ ความเป็นผู้นำและความปรารถนาในความสุข
จะว่าไปแล้ว ทุกพฤติกรรมของคนเราถูกกำหนดด้วยบุคลิกภาพ หรืออีกนัยหนึ่ง ก็คือ พวกเราต่างได้รับอิทธิพลจากธาตุดิน น้ำ ลม ไฟด้วยกันทั้งสิ้น ด้วยเหตุนี้จึงต้องทำความรู้จักกับบุคลิกภาพของคนในธาตุ ทั้ง 4
คนที่อยู่ในกลุ่มธาตุดิน จุดแข็ง คือ จะเป็นคนที่หนักแน่น คาดเดาได้ง่าย ประสาทสัมผัสดี เรียบง่าย และชอบทำอะไรแบบค่อยเป็นค่อยไป โดยทั่วไปแล้ว คนธาตุดินมักมีความมั่นใจในตัวเอง
จุดอ่อนของคนธาตุดิน คือ มีแนวโน้มเป็นคนหัวรั้น มุทะลุและยึดติดอยู่กับวิธีการเดิม ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง หากไม่มีธาตุอื่นมาเป็นส่วนผสมด้วยแล้ว ธาตุดินจะเป็นคนน่าเบื่อเอามากๆ
ลักษณะนิสัยโดยทั่วไปของคนธาตุดิน จะชอบเก็บรวบรวมข้อมูล และพิจารณาอย่างรอบคอบ เพื่อให้เกิดความมั่นใจในผลลัพธ์ที่จะได้ก่อนลงมือทำ จึงเหมาะกับงานที่อยู่ในส่วนของการบำรุงรักษา และการตรวจสอบความสมบูรณ์ มากกว่าการเริ่มต้นทำในสิ่งใหม่ๆ
คนที่อยู่ในกลุ่มของธาตุน้ำ จุดแข็ง คือ เป็นคนที่มีความสามารถในการเอาตัวรอด มีคุณสมบัติของการเป็นผู้ให้ชีวิต มีความ ยืดหยุ่น เรียบง่าย เป็นธรรมชาติ รักความเสมอภาค เป็นนักแก้ปัญหา ชอบหาทางออกให้แก่ปัญหา ชอบความปรองดอง และมีบุคลิกเหมาะกับการทำงานร่วมกัน
ส่วนจุดอ่อนนั้น คือ จะสูญเสียความเป็นตัวของตัวเองได้ง่าย รวมทั้งมักยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่นโดยขาดการแยกแยะถูกผิดเสียก่อน ปฏิเสธคนไม่เป็นชอบตามใจคน บางครั้งก็นิ่งเฉยไม่แสดงออกถึงความรู้สึกใดๆ และรับเอาเรื่องร้ายๆ มาเก็บไว้กับตัวเองอยู่เสมอ
ลักษณะนิสัยของคนธาตุน้ำ จะไม่ชอบทำอะไรอย่างเร่งรีบ พวกเขาจะศึกษาถึงเป้าหมายให้เข้าใจอย่างถ่องแท้เสียก่อน แล้วจึงค่อยลงมือทำอย่างระมัดระวังคนในกลุ่มนี้ต้องการคำอธิบายที่ชัดเจนซึ่งผลที่ได้คือ สามารถตรวจสอบความถูกต้องได้ คนธาตุน้ำชอบที่จะเป็นผู้รับมากกว่าริเริ่ม และจะเป็นผู้ปิดงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าจะเป็นผู้เริ่มต้นโครงการ
คนที่อยู่ในกลุ่มธาตุลม จุดแข็ง คือเป็นคนที่มีปฏิกิริยาตอบโต้กลับอย่างว่องไว มีพลังงานมาก ชอบการเคลื่อนไปข้างหน้า และมีความสามารถในการเชื่อมต่อความสัมพันธ์จนอาจกล่าวได้ว่า ไม่มีเส้นแบ่งพรมแดนสำหรับคนธาตุลม เป็นธาตุเดียวที่มีความสามารถสูงในการเคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลา และเป็นธาตุแรกที่นำมาซึ่ง กลิ่นอายของภัยอันตราย และความยืดหยุ่น
จุดอ่อนจะเป็นคนที่ไม่ชอบอยู่นิ่งๆ เป็นคนที่คาดเดาได้ยากและหุนหันพลันแล่น คนกลุ่มนี้ชอบสร้างความวุ่นวายแล้วหลบฉากไป เป็นคนที่หาตัวได้ยากและยากที่จะรั้งให้อยู่กับที่ เป็นคนที่ไม่มีใครสามารถเทียบวัดน้ำหนักของผลที่เกิดขึ้นจากการกระทำของเขาได้ และยิ่งยุ่งยากขึ้นไปอีกถ้าคิดจะเฝ้าติดตาม หรือสำรวจการกระทำของเขาในระยะยาว
ลักษณะนิสัยของคนธาตุลม จะชอบการเคลื่อนไหวและกิจกรรมทุกชนิด บางครั้งจะด่วนตัดสินใจและทำอะไรลงไปอย่างหุนหันพลันแล่น จนเป็นผลให้เกิด "เรื่องวุ่นวาย" ขึ้น มีนิสัยชอบคิดโผงผางเพื่อแก้ปัญหา บางครั้งก็ทำผิดพลาดในการพูดและการกระทำ จนต้องรู้สึกผิดกับผลลัพธ์ที่ตามมา
คนที่อยู่ในกลุ่มธาตุไฟ จุดแข็ง คือ เป็นคนที่มีบุคลิกที่ชวนหลงใหล น่าค้นหา เต็มไปด้วยอารมณ์ที่เร่าร้อน และเอาจริงเอาจัง ให้ความบริสุทธิ์ให้แสงสว่างและการผูกมัด
จุดอ่อน คือ ทำให้ผู้อื่นหมดเรี่ยวแรงได้อย่างรวดเร็ว ไม่อาจกำหนดขอบเขตที่พอดีของตัวเองได้ คนธาตุไฟเป็นได้ทั้งผู้สร้างความบริสุทธิ์ และผู้ทำลายจนเกิดมลทิน พวกเขาอาจขาดทักษะด้านสังคมและไม่มีความสมดุลในตัวเอง ไม่ค่อยรู้ถึงความต้องการ หรือความชื่นชอบเป็นพิเศษของคนอื่น ที่สำคัญพวกเขาจะไม่กลัวการ เผชิญหน้า
ส่วนลักษณะนิสัยของคนธาตุไฟจะชอบความตื่นเต้น ความเร่าร้อน แรงกดดัน ทิศทางที่มั่นคงและยั่งยืน ให้ความเพลิดเพลินกับบุคคลอื่น ให้อากาศบริสุทธิ์ และสภาพแวดล้อมใหม่ๆ ความกระฉับกระเฉง และการเปลี่ยนแปลง
คนธาตุไฟไม่ชอบภาวะที่น่าเบื่อหน่าย รูปแบบเดิมๆ ความซ้ำซาก ไม่ชอบการเคลื่อนไหวที่เชื่องช้า คนที่ไม่กระตือรือร้น ขอบเขตที่แน่นอน การแบ่งปันความเป็นจุดสนใจกับผู้อื่น และความไร้อารมณ์
ลักษณะของคนธาตุไฟ คือ มีการตอบสนองอย่างรวดเร็ว การตัดสินใจและลงมือทำทันทีเป็นวิถีชีวิตของเขาทีเดียว บ่อยครั้งคนกลุ่มนี้มักจะทำหลายสิ่งในเวลาเดียวกัน มักจะพบกับสถานการณ์ยุ่งยาก อันมีสาเหตุมาจากการวางท่าใหญ่โต และคาดหวัง การปฏิบัติในระดับเดียวกัน ซึ่งรวมถึงการมี ส่วนร่วมจากผู้ที่เกี่ยวข้องด้วย
หน้า 35

ที่มา : matichon.co.th