ภาพที่ 1: ลิ้นทางเดียว (one-way valve) ในหลอดเลือดดำ ทำหน้าที่ปล่อยให้เลือดไหลกลับสู่หัวใจได้ทางเดียว ไม่ยอมให้ไหลกลับ ... ภาพที่ 2: เวลากล้ามเนื้อหดตัวจะช่วยบีบไล่เลือดให้ไหลไปทางหัวใจ ถ้าอยู่นิ่งๆ นานๆ เช่น นั่งนานๆ ยืนนานๆ แรงดึงดูดของโลกจะดึงเลือดลงทางด้านล่าง ฯลฯ ร่วมกับไม่มีการขยับแขนขาเป็นพักๆ ทำให้เลือดคั่งที่ขาและเท้า ของเหลวในเลือดจะซึมออกนอกหลอดเลือดบางส่วน ทำให้ขาบวมเท้าบวมได้ ... พวกเราคง จะมีประสบการณ์ขาบวม-เท้าบวมตอนเย็นมาบ้างไม่มากก็น้อย โดยเฉพาะท่านที่นั่งนานๆ ยืนนานๆ อาจพบปัญหานี้บ่อยขึ้น ผู้เขียนขอนำคำแนะนำจากเว็บไซต์อาจารย์หมอเมียคินมาฝากครับ กล้าม เนื้อขาของคนเราทำหน้าที่เป็นปั๊มพ์สูบฉีดเลือดกลับไปยังหัวใจ เมื่อกล้ามเนื้อที่ขาไม่หดเกร็ง หรือผ่อนคลาย (relax), เลือดจะไหลเข้าไปในหลอดเลือดดำ ซึ่งทำหน้าที่คล้ายท่อเก็บเลือด ... เมื่อกล้ามเนื้อ ขาหดตัวจะบีบไล่เลือดไปทางหัวใจ การยืนนานๆ-นั่งนานๆ ติดต่อกัน 8 ชั่วโมงทำให้เท้าบวมได้มากจนถึง 110% ของขนาดเดิม อาจทำให้เห็นเท้าบวม หรือปวดเท้าได้ วิธีลดขา+เท้าบวมตอนเย็นได้แก่ (1). ยกเท้าสูง (ถ้าทำได้) (2). เคลื่อนไหวเท้าบ่อยๆ โดยเฉพาะกระดกข้อเท้าขึ้น-ลงในท่านั่ง หรือยืนเขย่งเท้าขึ้น-ลงในท่ายืน เดินไปเดินมาให้บ่อยหน่อย ... ภาพที่ 3: ท่าโยคะง่ายๆ สบายเรา ให้หาเบาะรอง นอนยกขาขึ้น ค้างไว้ในท่านี้ 10-15 นาที แล้วจะรู้ว่า ขาและเท้าที่เบาสบายเป็นอย่างไร > ... ปกติถ้าเรา ขยับขา-ขยับเท้าบ่อยๆ อย่างน้อยทุกๆ 20 นาที ขาและเท้าควรจะบวมลดลงอย่างน้อยครึ่งหนึ่ง ถ้าทำแล้ว... ขาและเท้าไม่ยุบบวม ควรปรึกษาหมอใกล้บ้าน ก่อน เดินทางไกล... ควรเดินไปเดินมาให้มาก ดื่มน้ำให้มากอย่างน้อย 1 วันก่อนเดินทาง เวลาเดินทางไกลควรขยับขา-ขยับเท้าบ่อยๆ จะช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดดำอุดตัน ซึ่งพบบ่อยขึ้นเรื่อยๆ ได้ ...
ถ้าอยากให้ ขาดูกระชับ-ไม่หย่อนยาน... ควรขึ้นลงบันได 7 นาที/วัน และเดินเร็วสลับเดินช้าให้มาก เพื่อให้กล้ามเนื้อขาแข็งแรงและมีความตึงตัวเพิ่มขึ้น ถึงตรงนี้... ขอให้พวกเรามีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ |