อาหารสําหรับโรคกรดไหลย้อน รักษาโรคกรดไหลย้อนที่ไหนดี สาเหตุของโรคกรดไหลย้อน
กรดไหลย้อนลงกล่องเสียง
แม่ : ลูกจ๋า ทานข้าวแล้วอย่าขึ้นไปนอนเลยล่ะ เดี๋ยวเป็น “โรคกรดไหลย้อน” นะลูก
ลูกจ๋า : ทำไมล่ะคะ? แล้วโรคกรดไหลย้อนคืออะไรคะแม่
แม่ : กรด ไหลย้อนก็คือ น้ำย่อยในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาผ่านหลอดอาหาร ทำให้เกิดความผิดปกติของอวัยวะที่อยู่ใกล้กัน เช่น หลอดลม กล่องเสียง ยังไงล่ะลูกจ๋าลูกจ๋า : แล้วหนูจะรู้ได้ยังไงว่าเป็น “โรคกรดไหลย้อน” ล่ะคะ
แม่ : คุณหมอจากโรงพยาบาลรามาธิบดี มีคำตอบมาฝากจ้ะลูกจ๋า!!
สิ่งที่คุณแม่พูดกับลูกจ๋านั้น ถูกต้องแล้ว โรคกรดไหลย้อน คือภาวะที่น้ำย่อยในกระเพาะอาหารได้ไหลย้อนกลับมา ซึ่งจะผ่านทั้ง หลอดลม กล่องเสียง ซึ่งน้ำย่อยที่ไหลย้อนขึ้นมานี้ มักจะเรียกแทนด้วยคำว่า “กรด”
อาการของผู้ที่เป็นโรคกรดไหลย้อนนั้น ที่พบได้บ่อยได้แก่ แสบยอดอก รู้สึกจุก มีการขย้อนของอาหารออกมา และเรออยู่บ่อยครั้ง ในที่นี้จะขอกล่าวถึงอาการกรดไหลย้อนที่เกี่ยวข้องกับระบบหู คอ จมูก ซึ่งสามารถเกิดโรคกรดไหลย้อนได้เช่นกัน โดยเฉพาะที่กล่องเสียง เนื่องด้วยกล่องเสียงมีเยื่อบุที่อ่อนกว่าหลอดอาหาร จึงทำให้ทนต่อกรดได้ไม่ดีเท่ากับหลอดอาหาร ดังนั้นถ้ามีกรดหรือน้ำย่อยเพียงเล็กน้อยก็จะทำให้เกิดอาการกล่องเสียงได้ มาก อีกทั้งอาการก็จะแตกต่างจากกรดไหลย้อนขึ้นมาในหลอดอาหาร อาการที่แสดงให้เห็นได้ชัดก็คือ คนไข้อาจมีเสียงแหบโดยไม่ทราบสาเหตุ แต่ทั้งนี้ก็ไม่ได้หมายความว่า คนไข้ที่เสียงแหบจะเป็นโรคนี้ทั้งหมด บางคนก็รู้สึกจุก แน่นในคอ เหมือนกับมีก้อนอะไรอยู่ในคอ เมื่อทำการตรวจก็ไม่พบสาเหตุ หรือบางรายมาด้วยอาการไอเรื้อรังหาสาเหตุไม่ได้ ก็อาจมีสาเหตุมาจากโรคนี้ก็เป็นไปได้
ในทางการแพทย์ โรคกรดไหลย้อนขึ้นมาที่กล่องเสียง มีคำเรียกเฉพาะว่า “แอลพีอาร์” โดยมีอาการหลัก ๆ ที่พบ ดังนี้ เสียงแหบ มีของเหลวไหลลงคอ บางครั้งเหมือนมีเสมหะในคอตลอดเวลา และไอกระแอมหรือขากเสมหะบ่อย ๆ
อาชีพบางอาชีพที่ต้องใช้เสียงมากเช่น ครู นักร้อง นักแสดง พนักงานขาย อาจมีปัญหาด้านเสียงผิดปกติ โทนเสียงไม่เหมือนเดิม และถ้ากรดขึ้นมาถึงช่องปากอาจทำให้เกิดฟันผุ หรือมีกลิ่นปากได้
ดังนั้นจึงควรหมั่นสังเกตตนเองและคนรอบข้างว่า มีอาการดังต่อไปนี้หรือไม่
- เสียงแหบแห้ง ความสามารถในการใช้เสียงลดลง
- รู้สึกต้องการไอหรืออยากขากเสมหะบ่อย ๆ
- รู้สึกมีเสมหะมาก หรือเสมหะไหลลงคอตลอดเวลา
- มีปัญหาการกลืนอาหาร กลืนน้ำ หรือเม็ดยาลำบากกว่าปกติ
- ไอมาก ไอเรื้อรัง โดยเฉพาะช่วงหลังรับประทานอาหารหรือเวลาเอนหลังนอน
- รู้สึกมีอะไรจุกในลำคอตลอดเวลา
- แสบร้อนยอดอก เจ็บหน้าอก เรอเปรี้ยวบ่อย ๆ
- หายใจลำบากหรือสำลักบ่อย
- ฟันผุ มีกลิ่นปาก
ส่วนสาเหตุการเกิดของโรคนั้น แท้จริงแล้วยังไม่ทราบแน่ชัดว่าเกิดจากสาเหตุใด แต่เชื่อว่าโรคนี้อาจเกิดจากลักษณะโครงสร้างของร่างกายที่ผิดปกติ ทำให้เกิดภาวะกรดไหลย้อนกลับได้ เช่น หูรูด ที่หลอดอาหารทำงานได้ไม่เต็มที่ ซึ่งโดยปกติหูรูดที่หลอดอาหารจะมีสองตำแหน่งคือ หูรูดที่ติดกับกระเพาะอาหาร และหูรูดที่อยู่ส่วนต้นทางเดินอาหาร ซึ่งถ้าหูรูดทั้งสองทำงานไม่ดี ก็มีโอกาสเกิดกรดไหลย้อนได้มาก และในบางภาวะ เช่น การที่กระเพาะอาหารบาง ส่วนเคลื่อนเข้าไปอยู่ในทรวงอก ก็จะมีโอกาสพบโรคกรดไหลย้อน ได้มากขึ้น
ผู้ที่สงสัยว่าตนเองเข้าข่ายการเป็นโรคกรดไหลย้อนหรือไม่ให้รีบมาพบแพทย์ ซึ่งแพทย์จะทำการตรวจวินิจฉัยอาการที่น่าสงสัยต่าง ๆ ดังที่กล่าวไปข้างต้นแล้ว
นอกจากนี้เมื่อวินิจฉัยว่ามีอาการของโรคกรดไหลย้อนลงกล่องเสียง จะพบว่ามีการอักเสบบวมของกล่องเสียงได้หลายบริเวณ เช่น สายเสียง เยื่อบุในกล่องเสียง มีเนื้องอกในกล่องเสียง หรือมีเสมหะเหนียวติดในกล่องเสียง โดยอาศัยการตรวจร่างกายทางหู คอ จมูก หรือในบางรายอาจต้องการตรวจเพิ่มเติมด้วยการส่องกล้องด้วยสายอ่อน ซึ่งสามารถทำได้โดยไม่ต้องพักรักษาตัวในโรงพยาบาล และสำหรับรายที่มีปัญหาในการวินิจฉัยหรือได้รับการรักษาแล้วไม่ดีขึ้น อาจต้องทำการตรวจวัดความเป็นกรดในหลอดอาหารและคอหอย ซึ่งแพทย์จะทำการพิจารณาเป็นกรณีไป
เรื่องราวของกรดไหลย้อนลงกล่องเสียง ยังมีอีกทั้งในเรื่องการรักษาทางการแพทย์ด้วยยา ด้วยการผ่าตัด และวิธีการปฏิบัติตัวเมื่อรู้ว่าเป็นโรคกรดไหลย้อน ติดตามต่อในฉบับหน้า.
แหล่งที่มา : deedeejang.com , หนังสือพิมพ์เดลินิวส์