โรคบิดไม่มีตัว อาการโรคบิด โรคบิด คือ การรักษาโรคบิด อาการของโรคบิด
บิดไม่มีตัว
ชื่อภาษาไทย บิดชิเกลล่า, บิดไม่มีตัว
ชื่อภาษาอังกฤษ shigellosis
สาเหตุ เกิดจาการติดเชื้อแบคทีเรียที่มีชื่อว่า “ชิเกลล่า (shigella)” ติดต่อทางอาหารการกิน โดยที่ผู้ป่วยกินอาหาร หรือน้ำดื่มที่ปนเปื้อนเชื้อโรค เช่น อาหารที่ถูกแมลงวันตอม อาหารดิบ หรือสุกๆ ดิบๆ ที่ปนเปื้อนอุจจาระของผู้ที่เป็นโรคนี้
ระยะฟักตัวของโรค (ตั้งแต่เริ่มรับเชื้อเข้าร่างกาย จนมีอาการแสดง) ๑-๗ วัน (พบบ่อย ๒๔-๔๘ ชั่วโมง)
อาการ
เริ่มแรกจะมีอาการปวดบิดในท้องก่อน ภายใน ๑ ชั่วโมงต่อมาจะมีไข้ขึ้นและถ่ายเป็นน้ำ ถ้าถ่ายรุนแรงอาจทำให้อ่อนเพลีย เพราะเสียน้ำกับเกลือแร่บางรายอาจเพียงถ่ายเหลว นอกจากนี้ยังมีอาการปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว คลื่นไส้ อาเจียน ต่อมาอาการท้องเดินจะทุเลาลง แต่จะปวดเบ่งที่ก้นและถ่ายเป็นมูก (หนองสีขาว) หรือมีมูกปนเลือดบ่อยครั้ง กลิ่นเหม็นไม่มาก
ในเด็กอาจมีไข้สูง ซึม และชักได้
อาการไข้จะหายเองภายใน ๒-๓ วัน ส่วนอาการท้องเดินเป็นบิดจะหายเองภายใน ๕-๗ วัน (โดยไม่ได้กินยา) แต่บางรายอาจกลับเป็นได้ใหม่อีก
การแยกโรค อาการปวดท้อง ถ่ายเป็นน้ำ ร่วมกับมีไข้ (ซึ่งเป็นอาการที่พบในระยะแรกของบิดชิเกลล่า) อาจต้องแยกออกจากสาเหตุอื่น เช่น
๑. อาหารเป็นพิษ เกิดจากการกินอาหารที่ปนเปื้อนพิษเชื้อแบคทีเรียปล่อยออกมา หรือสารพิษ อื่นๆ (เช่น เห็ดพิษ) ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ ปวดท้อง ถ่ายเป็นน้ำ อาจมีอาการอาเจียนร่วมด้วย บางรายอาจเป็นรุนแรง ถึงขั้นต้องรับไว้รักษาในโรงพยาบาล
๒. โรคอุจจาระร่วงจากเชื้อไวรัส ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ ปวดท้อง อาเจียน ถ่ายเป็นน้ำบ่อยครั้ง อาจมีภาวะขาดน้ำรุนแรงได้
ส่วนอาการถ่ายเป็นมูก หรือมูกปนเลือด (ซึ่งเป็นอาการที่พบในระยะต่อมาของบิดชิเกลล่า) อาจต้องแยกออกจากสาเหตุอื่น เช่น
๑. บิดอะมีบา เกิดจากเชื้อโปรโตซัว (สัตว์เซลล์เดียว) ที่มีชื่อว่า “อะมีบา (ameba)” ผู้ป่วยจะมีอาการปวดเบ่งที่ก้น ถ่ายเป็นมูก หรือมูกปนเลือด กระปริดกะปรอย แต่มีกลิ่นเหม็นมากเหมือนหัวกุ้งเน่า บางคนเชื้ออาจลุกลามไปที่ตับกลายเป็นฝีในตับ ซึ่งเป็นภาวะรุนแรงได้ หากสงสัยควรรีบไป
๒. โรคลำไส้กลืนกันเอง (intussusceptions) พบมากในทารกอายุประมาณ ๖ เดือน จะมีอาการปวดท้องรุนแรงเป็นพักๆ (ทารกจะมีอาการร้องไห้เสียงดังนานหลายนาที เว้นช่วงเงียบไปพักหนึ่ง แล้วร้องขึ้นอีก) อาจมีอาการอาเจียนร่วมด้วย บางครั้งอาจถ่ายเป็นมูกปนเลือดคล้ายเยลลี่ หากสงสัยควรพาผู้ป่วยไปพบแพทย์ทันที
๓. มะเร็งลำไส้ใหญ่ จะมีอาการถ่ายเป็นมูกหรือมูกปนเลือดเรื้อรังนานเป็นสัปดาห์ๆ หรือเป็นเดือนๆ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด หากสงสัยควรรีบไปพบแพทย์
แหล่งที่มา : vcharkarn.com