บ้านเรือนไทยภาคใต้ แบบบ้านเรือนไทยภาคใต้ เรือนไทยภาคใต้ โบราณ ภาพบ้านเรือนไทยภาคใต้
เรือนเครื่องผูก
หลังจากชวนไปปลูกเฮือนไทยทางเหนือกันมาแล้ว คราวนี้จะชวนคนที่รักแสงแดด เกลียวคลื่นสีคราม ชอบอากาศชุ่มชื้นอุดมไปด้วยฝน ไปปลูกเรือนไทยทางใต้กันบ้างนะคะ
ถ้าอยากปลูกกันแบบเรื่อนไทยง่ายๆดั้งเดิม เรือนไทยทางใต้ก็คล้ายกับทางเหนือ คือแบ่งเป็น ๒ แบบ ได้แก่ เรือนเครื่องผูก กับ เรือนเครื่องสับ ค่ะ
เรือนเครื่องผูก มักเป็นกระท่อมแบบง่ายๆ ใช้ไม่ไผ่เป็นโครงสร้างแล้วผูกด้วยหวาย หลังคามุงจากหรือแฝก ไม่นิยมกั้นฝาห้อง แต่จะใช้ม่านกั้นห้องนอนแทนให้เป็นสัดส่วน ไม่มีรั้ว ปลูกติดๆกันเป็นหมู่บ้าน เพื่อจะได้ช่วยเหลือกันใกล้ชิด ว่ากันว่าเพราะพ่อบ้านเป็น 'ชาวเล' ต้องออกทะเลเป็นประจำทีละหลายๆวัน ปล่อยแม่บ้านและลูกๆเอาไว้ทางบ้านตามลำพัง ก็ต้องอาศัยความใกล้ชิดของชุมชน เพื่อดูแลและช่วยเหลือหากมีภัยต่างๆให้ ดีกว่าจะปลูกบ้านอยู่โดดเดี่ยวห่างจากผู้อื่น
เรือนเครื่องสับ
 ส่วนเรือนเครื่องสับ เป็นบ้านสำหรับคนฐานะดีขึ้นกว่าแบบแรก การสร้างซับซ้อนกว่าเรือนเครื่องผูก ปลูกด้วยไม้เคี่ยมหรือไม้หลุมพอ เพราะไม้สักอย่างทางภาคเหนือหายากแทบไม่มีเลย ยกใต้ถุนสูงพอคนลอดได้ ที่แตกต่างจากภาคอื่นคือไม่ขุดหลุมลงเสาเอก แต่จะใช้แท่งหินหรือคอนดรีตฝังลงในดิน ให้พื้นบนโผล่ขึ้นเหนือดินแล้ววางเสาบ้านลงบนแท่น แล้วใช้ไม้เนื้อแข็งอย่างไม้ตง ร้อยทะลุจากโคนเสาหัวบ้านไปจนถึงโคนเสาท้ายบ้านเพื่อยึดไว้ให้มั่นคง ตัวเรือนมีความยาวเป็นสองช่วงของความกว้าง มีพื้นระเบียงลดต่ำกว่าตัวเรือนใหญ่ และมีนอกชานลดต่ำกว่าพื้นระเบียงอีกที หลังคาจั่วตั้งโค้งแอ่นติดไม้แผ่นปั้นลมแบบหางปลา มุงกระเบื้อง และมีกันสาดยื่นออกไปกว้างคลุมสามด้าน สมกับอยู่ในสถานที่ฝนชุก ระเบียงก็มีชายคาคลุมไว้เช่นกัน แล้วแยกเรือนครัวออกไปต่างหาก เรือนพวกนี้จะสร้างเพิ่มเป็นเรือนหมู่ก็ได้ค่ะ ประมาณ ๓-๔ เรือน สำหรับลูกหลานเมื่อแต่งงานแยกออกไปอยู่อีกเรือนหนึ่ง |
บ้านหลังคาจั่ว
แต่ถ้าจะปลูกแบบบ้านคนฐานะดี ลองไปหาแบบในจังหวัดทางใต้สุดอย่าง ยะลา ปัตตานี นราธิวาส สงขลา บ้านมักจะกว้าง ก่อสร้างสวยงามแข็งแรงขึ้นกว่าสองแบบแรก แบ่งได้เป็น ๓ แบบตามรูปแบบหลังคาค่ะ
บ้านหลังคาจั่ว เป็นรูปจั่วตรงมุงด้วยกระเบื้อง ประดับเชิงชายและช่องลมด้วยไม้ฉลุ ตัวเรือนใต้ถุนยกสูง มีระเบียงและนอกชาน 
บ้านหลังคาปั้นหยา
เป็นบ้านใต้ถุนสูง หลังคามุงกระเบื้อง รูปทรงลาดเอียงสี่ด้านไม่มีจั่ว ตรงรอยตัดเหลี่ยมหลังคาครอบด้วยปูนกันฝนรั่วลงบ้าน เป็นแบบหลังคาที่แข็งแรง ต้านลมพายุได้ดีค่ะ มักพบมากแถวสงขลา ฝรั่งเรียกทรงหลังคาแบบนี้ว่า "ทรงฮิปส์" 
บ้านหลังคามนิลา
บ้านหลังคามนิลา หรือเรียกว่าแบบ บรานอร์ เป็นบ้านหลังคาจั่วผสมหลังคาปั้นหยา คือส่วนหน้าจั่วอยู่ข้างบนสุดแต่สร้างค่อนข้างเตี้ย ด้านล่างลาดเอียงลงมา รับกับหลังคาด้านยาวซึ่งลาดเอียงตลอด เป็นเรือนใต้ถุนสูงเหมือนสองแบบแรก
แถมท้ายด้วยความเชื่อของชาวใต้ในการปลูกบ้าน ถ้าใครสนใจจะปลูกเรือนจริงๆ ลองเชื่อไว้ก็ไม่เสียหายอะไรนะคะ หลายข้อก็มีเหตุผลสมควรในตัว หลายข้อก็คล้ายๆภาคกลางนี่เอง แสดงว่าเป็นความเชื่อที่แพร่หลายกันทั่วไป
- ห้ามปลูกเรือนบนจอมปลวก
- ห้ามปลูกคร่อมตอ
- ห้ามสร้างบนทางสัญจร
- เลือกพื้นดินที่ดินสีออกแดง ดูสะอาด กลิ่นไม่เหม็นสกปรก
- อย่าเลือกปลูกบนดินเลนสีดำ หรือที่เฉอะแฉะ
- ปลูกบ้านเดือน ๑๐ จะดี ปลูกเดือน ๔ ไม่ด
- บันไดบ้านหันไปทางทิศเหนือหรือตะวันออกถึงจะดี
- จำนวนขั้นบันได ถือเลขคี่เป็นหลัก อย่าเป็นเลขคู่
- ห้ามปลูกเรือนคร่อมคู คลอง หรือแอ่งน้ำ
แหล่งที่มา : vcharkarn.com