โครงสร้างและหน้าที่ระบบประสาท โครงสร้างและหน้าที่ระบบประสาทและต่อมไร้ท่อ โครงสร้างและหน้าที่ระบบประสาทและระบบต่อมไร้ท่อ
ความสำคัญของระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อที่มีผลต่อสุขภาพ ครูพุทธชาติ โรงเรียนกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุิ์node/97183
ระบบประสาทและระบบต่อมไร้ท่อมีผลต่อสุขภาพวัยรุ่น การทำงานของระบบต่างๆในร่างกายของคนเรามีคความสัมพันธุ์กัน ไม่สามารถที่จะแยกออกจากกันได้ และการดำรงชีวิตของมนูษย์ ก็ขึ้อยู่กับการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกายหากระบบใดระบบหนึ่งหรือหลายๆระบบทำงานได้ไม่ดี ย่อมส่งผลให้สภาวะสุขภาพโดยรวมเกิดปัญหาขึ้นได้
ระบบทุกระบบในร่างกาย ล้วนแต่มีความสำคัญต่อร่างกายด้วยกันทั้งนั้น แต่ระบบที่มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์โดยเฉพาะในช่วงวัยรุ่นมากที่สุดนั่นก็คือ ระบบประสาทและระบบต่อมไร้ท่อ
ระบบประสาท ( Nervous System ) ระบบประสาทเป็นระบบที่ควบคุมการทำงานของส่วนต่างๆ ทุกระบบในร่างกายให้ประสานสัมพันธุ์กัน เพื่อให้ร่างกายสามารถปรับตัวต่อสิ่งแวดล้อม และสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ระบบประสาทส่วนกลาง และระบบประสาทส่วนปลาย
1. ระบบประสาทส่วนกลาง ( Central Nervous System ) ประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง ซึ้งเป็นศูนย์กลางในการประสานการทำงานของอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย ให้อวัยวะต่างๆ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1.1 สมอง ( Brain ) เป็นอวัยวะที่สำคัญและสลับซับซ้อนมาก ประกอบด้วยกลุ่มเนื้อเยื่อที่มีที่มีความอ่อนนุ่ม บรรจุอยู่ในกะโหลกศรีษะ มีขนาดใหญ่กว่าส่วนอื่นๆของระบบประสาทส่วนกลาง สมองจะเริ่มเจริญเติบโตตั้งแต่เป็นตัวอ่อนในครรภ์มารดา พอช่วงอายุ 1- 9 ปี สมองจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และจะเจริญเติบโตเต็มที่เมื่ออายุ 18 - 20 ปี โดยสมองแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ซึ่งมีมีหน้าที่แตกต่างกัน
1.2 ไขสันหลัง ( Spinal Cord ) เป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาทส่วนกลาง อยู่ภายในช่องกระดูกสันหลังตลอดความยาวของลำตัว ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการเคลื่อนไหวส่วนต่างๆ ของร่างกาย เป็นตัวเชื่อมระหว่างอวัยวะความรู้สึกไปยังสมอง และส่งความรู้สึกจากสมองไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย รวมถึงควบคุมการเจริญเติบโตของอวัยวะและส่วนต่างๆ ที่มีเส้นประสาทไขสันหลังต่อสมอง
2 . ระบบประสาทส่วนปลาย ( Peripheral Nervous System ) เป็นระบบประสาทที่เชื่อมต่อจากส่วนต่างๆ ของสมองและไขสันหลัง ไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายซึ่งประกอบด้วย
2.1 ระบบประสาทสมองและไขสันหลัง
1. เส้นประสาทสมอง มี 12 คู่ ทอดออกจากพื้นล่างของสมอง ผ่านไปยังรูต่างๆ ที่พื้นของกะโหลกศรีษะ โดยเส้นประสาทสมองบางคู่จะทำหน้าที่รับความรู้สึก บางคู่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหว และบางคู่จะทำหน้าที่รวม คือ ทั้งรับความรู้สึกและทำการเคลื่อนไหว
2. เส้นประสาทไขสันหลัง เป็นเส้นประสาทที่ออกจากสันหลัง มีจำนวนทั้งหมด 31 คู่ ทุกคู่จะทำหน้าที่รวมคือ ทั้งรับความรู้สึกและทำการเคลื่อนไหว
2.2 ระบบประสาทอัตโนมัติ ( Automomic Nerve System ) เป็นระบบประสาทที่ทำงานอยู่นอกเหนืออำนาจการบังคับ และควบคุมของจิตใจ ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะภายในร่างกายให้เป็นปกติ เช่น ควบคุมการไหลเวียนของโลหิต การย่อยอาหาร การหายใจ การกำจัดของเสียออกจากร่างกาย โดยระบบประสาทอัตโนมัติแบ่งเป็น 2 ส่วน
1. ระบบประสาทซิมพาเทติก ( Sympathetic Nerve System ) เป็นระบบประสาทที่มีการทำงานแบบเกิดขึ้นทันทีทันใด เช่น ในขณะตื่นเต้น ประสบภาวะฉุกเฉิน หรือในระยะเจ็บป่วย โดยจะส่งผลให้หัวใจเต้นเร็ว รูม่านตาขยาย เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมของร่างกายต่อสถานการณ์นั้นๆ
2. ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ( Parasympathetic Nerve System ) เป็นระบบประสาทที่มีใยประสาทมาจากไขสันหลังส่วนกระเบนเหน็บ ก้นกบ และเมดัลลาออบลองกาตา (Medulla Oblongata ) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะภายใน เส้นเลือดและต่อมต่างๆ ให้อยู่ในสภาพที่พร้อมจะทำงานได้ เช่น ทำให้หัวใจเต้นชช้าลง เส้นเลือดคลายตัว ทั้งนี้เพื่อไม่ให้ร่างกายทำงานมากเกินไป
ระบบประสาทอัตโนมัติท้ัง 2 ส่วนนี้ จะทำหน้าที่ในทิศทางที่ตรงกันข้ามเสมอ เช่น ระบบประสาทซิมพาเทติกจะทำหน้าที่กระตุ้นให้หัวใจเต้นเร็ว แต่ระบบประสาทพาราซิมพาเทติกจะทำหน้าที่ให้หัวใจเต้นช้าลง ทั้งนี้เพื่อรักษาความสมดุลของร่างกายให้สามารถดำรงชีวิตได้อย่างปกติ
แหล่งที่มา : thaigoodview.com