เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล

                                                        ภาพจาก  nobra-mebra.hi5.com (โคถึก)

    "เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล" แปลว่า การละทิ้ง ปล่อยปล่ะ ละเลย ไม่เลี้ยงดู ไม่รู้จักให้รางวัล ไม่มีความระลึกนึกถึง แก่บุคคลที่เคยทำงานให้ ที่ได้ช่วยเหลือตนเอง เมื่อหมดประโยชน์หรือภารกิจงานนั้นๆ แล้ว ถ้าพูดแบบขวาผ่าซากก็คือ "ไล่/เฉดหัวทิ้งเมื่อหมดประโยชน์เป็นการกระทำของคนเลวๆทำกันนั่นแล" ซึ่งตัวอย่างก็มีให้เห็นทั่วไปครับ

ทั้งนี้สุภาษิต คำพังเพยของไทยบทนี้ ตรงกับสุภาษิตจีนบทหนึ่งกล่าวว่า "Butcher the donkey after it finished his job on the mill." แปลว่า "ฆ่าลาเมื่อเสร็จงาน (โม่แป้ง)"

ซึ่งสุภาษิต คำพังเพย บทนี้ เขาเอ่ยเพื่อเป็นคำ/ข้อเตือนใจในการทำงานว่า ให้รู้จักเลี้ยงดูคน ให้รางวัลแก่คนที่เขาได้ทำงานช่วยเหลือตน แม้จะหมดภารกิจนั้นๆ แล้ว ก็ต้องมีความระลึกถึงความดีต่อกัน ไม่ไปทำร้ายเขา แต่ตรงกันข้ามต้องแสดงน้ำใจตอบ ความเป็นคนเอื้ออารีตอบต่อผู้คนที่เขาได้ช่วยงานตนนั้น ไม่ว่าจะเป็นลูกน้อง หรือลูกจ้าง เป็นคุณธรรมที่สำคั คนที่ทำดีนั้นควรจะได้ดี และการส่งเสริมคนที่ทำดีมีประโยชน์นั้น แม้คนๆ นั้นจะไม่มีประโยชน์โดยตรงกับเราต่อไป แต่ความระลึกถึงคุณความดีของเขาและให้การตอบแทนอันควรนั้น จะสร้างคุณค่าส่งเสริมให้คนเห็นความสำคัของการทำดี

                      ภาพจาก  thaigundam.com (ขุนศึก)

        สิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมปัจจุบัน ซึ่งเราจะพบว่า มีเจ้านาย หรือเจ้าของกิจการที่อยากให้คนมาช่วยงาน ก็จะพูดจาดี ยอมจ่ายค่าตอบแทนอย่างแพง จ้างเขามาเพื่อให้ได้งาน แต่เมื่อหมดความต้องการแล้ว ก็ผละทิ้งโดยไม่ต้องรับผิดชอบอีกต่อไป มากยิ่งกว่านั้น ถ้าเห็นเขามีความสามารถที่สักวันพร้อมจะกลับมาเป็นคู่แข่งได้ ก็จะต้องหาทางทำลาย หรือหยุดโอกาสของเขา ทำให้เขาไม่มีโอกาสเจริก้าวหน้าต่อไป

        วัฒนธรรมการค้าและการแข่งขันในโลกยุคใหม่นั้น เป็นการทำให้คนละทิ้งค่านิยมบางอย่างที่ดีแต่เดิมไป และเมื่อคนมีความไม่มั่นใจในอนาคตของตนเอง ก็ไม่อยากทำอะไรอย่างทุ่มเทอย่างสุดใจให้กับองค์กร สำหรับนักบริหาร หรือผู้ประกอบการแล้ว การประพฤติตนอย่างยึดมั่นในคุณธรรม ควบคู่กับการสร้างวัฒนธรรมให้คนอุทิศตนให้มีความเชื่อมั่นต่อองค์กรนั้น เป็นส่วนประสมที่จะนำความสำเร็จมาสู่งานและองค์กรนั้นๆ

                                       ภาพจาก soccersuck.com

ข้อคิดเตือนใจ ที่มาของสำนวน “เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล”
v   วันนี้ทำอะไรอยู่ก็ตาม อย่าเมามันกับงานจนลืมชีวิตของตนเอง
v   ทุกคนเกิดมามีเส้นทางชีวิต  มีเริ่มต้น เดินทาง สิ้นสุด
v   ขอให้พิจารณาว่าขณะนี้อายุเท่าไร เหลือเวลาอีกมากเท่าไร ที่จะอยู่ในงานนี้
v   หากชีวิตคนเราโดยเฉลี่ยสูงสุดที่ ๑๐๐ ปีแล้วชีวิตท่านเหลือเท่าไร
v   ตั้งแต่เกิดมาท่านมีสุขหรือทุกข์อะไรบ้าง
v   สิ่งที่เป็นทุกข์นั้นยินดีที่จะให้อยู่กับชีวิตเราที่ยังเหลืออยู่
v   จะเปลี่ยนเส้นทางหรือเดินย้อนกลับไม่ได้มีเพียงต้องเดินไปข้างหน้าหากมีชีวิตอยู่
v   ทุกย่างก้าวที่เดินไปเป็นเส้นทางที่ยาวขึ้นและเส้นทางที่เหลือก็ลดลง
v   ตอบตนเองซิว่า “เกิดมาเพื่ออะไร”
v   เกิดมาเพื่ออะไรตอบได้หรือยัง
v   จะเป็นผู้กำกับชีวิตให้กับตนเองหรือให้เป็นไปตามยถากรรม
v   การกำหนดชีวิตให้ตนเองแม้จะไม่ดีกว่าก็คุ้มค่าที่ได้ต่อสู้
v   การต่อสู้ต้องไม่ลืมอาวุธ  อาวุธแห่งปัญญาคือ “การศึกษา”
v   หากไม่ได้กำหนดวิถีให้ตนเอง  ไม่ว่าจะเป็นยอดขุนพลหรือโคถึกในส่วนใดของสังคม
v   เมื่อเสร็จกิจแล้วทั้งโคถึกและขุนพลก็ไร้ค่าเป็นส่วนมาก
v   จึงเป็นที่มาของ   “เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล”

ขอบคุณ  ที่มา:

https://www.itie.org/eqi/modules. 
https://www.9anant.com/ 
 https://www.tpa.or.th/w

ประเด็นศึกษา  ; สำนวนภาษา
กลุ่มสารการเรียนรู้ภาษาไทย    ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖    
เรื่อง  สำนวนชวนคิด ใช้ในชีวิตประจำวัน

ข้อเสนอแนะ      สำนวน  “เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล”เปรียบเทียบกับการทำงานทุกระดับ 
                         โดยเฉพาะประเด็นการเมือง การแข่งขันกีฬา ฯลฯ
กิจกรรมบูรณาการ    ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้  

 ที่มา :  นัทธมน  คำครุฑ  แผนการจัดการเรียนรู้ภาษาไทย  ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=3200