ขบวนการเสรีไทย เป็นขบวนการใต้ดินที่ดำเนินการระหว่างสงครามมหาเอเชียบูรพา
นายปรีดี พนมยงค์ หัวหน้าขบวนการเสรีไทย
เป็นขบวนการใต้ดินที่ดำเนินการระหว่างสงครามมหาเอเชียบูรพาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสงครามโลกครั้งที่สอง
- เกิดในช่วง พ.ศ. 2484 – 2488
- วัตถุประสงค์เพื่อต่อต้านการรุกรานของกองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่น รักษาเอกราชและอธิปไตยของชาติไทย
- ขบวนการเสรีไทยกำเนิดขึ้นในวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2484
- เดิมเรียกขบวนการนี้ว่า "องค์การต่อต้านญี่ปุ่น
เหตุการณ์ในขณะนั้น
รัฐบาลไทยนำโดยนายกรัฐมนตรี จอมพล ป.พิบูลสงคราม ยินยอมตกลงเข้าร่วมกับญี่ปุ่นและประกาศสงครามต่อสหรัฐอเมริกาและอังกฤษ บุคคลสำคัญทางการเมืองการปกครอง ข้าราชการ และชาวไทยทั้งในและนอกประเทศไม่เห็นด้วยกับนโยบายประกาศสงคราม มีการรวมตัวกันเคลื่อนไหวต่อต้านญี่ปุ่น โดยมีผู้นำ 3 กลุ่ม คือ
1. นายปรีดี พนมยงค์ รัฐมนตรีคลัง
2. ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมทย์ อัครราชทูตไทยประจำกรุงวอชิงตัน ดี ซี
3. กลุ่มนักเรียนไทย มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์
ช่วงที่จอมพล ป. พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี การดำเนินงานของกลุ่มทั้งสามไม่ค่อยประสบผลสำเร็จมากนักเพราะขาดการประสานงานร่วมกันต่อมาได้มีการเปลี่ยนรัฐบาล โดยมีนายควง อภัยวงศ์ เป็นนายกรัฐมนตรี ความร่วมมือระหว่างกันมีประสิทธิภาพมากขึ้น เนื่องจากมีรัฐมนตรีหลายคน เป็นบุคคลระดับหัวหน้าในองค์การต่อต้านญี่ปุ่น
และคอยให้ความช่วยเหลือองค์การอย่างลับ ๆ
สมาชิกขบวนการเสรีไทย
นายปรีดี พนมยงค์ :: หัวหน้าขบวนการเสรีไทย
พันตรี จำกัด พลางกูร :: เลขาธิการคณะเสรีไทยสายภายในประเทศและผู้แทนคณะเสรีไทยที่เดินทางไปติดต่อ
กับสัมพันธมิตรในจีน
ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช :: เอกอัครราชทูตไทยประจำสหรัฐอเมริกา ผู้นำขบวนการเสรีไทยในสหรัฐอเมริกา
สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี :: พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 เสรีไทยในอังกฤษ
ม.จ.ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน์
ม.จ.การวิก จักรพันธุ์ :: ผู้นำขบวนการเสรีไทยในอังกฤษ
ดร. ป๋วย อึ๊งภากรณ :: ผู้มีส่วนช่วยให้ไทยส่งข่าวสาร ถึงฝ่ายพันธมิตรได้เป็นผลสำเร็จ
พล อ.อ. สิทธิ เศวตศิลา
หลวงดิฐการภักดี :: เลขานุการเอกสถานเอกอัครราชทูตไทยประจำสหรัฐอเมริกา
นายอนันต์ จินตกานนท์ :: เลขานุการโทสถานเอกอัครราชทูตไทยประจำสหรัฐอเมริกา
ม.ล. ขาบ กุญชร :: ( เสรีไทยสายสหรัฐอเมริกา )
พลตรีนิรัตน์ สมัถพันธุ์ :: ( เสรีไทยสายสหรัฐอเมริกา )
ศาสตราจารย์ ดร.เจริญ เจริญรัชตภาคย์ :: (เสรีไทยสายสหรัฐอเมริกา )
ศาสตราจารย์ ดร.บุญรอด บิณฑสันต์ :: ( เสรีไทยสายสหรัฐอเมริกา )
คุณกรองทอง ชุติมา :: ( เสรีไทยสายสหรัฐอเมริกา )
คุณหญิงจินตนา ยศสุนทร
นายเตียง ศิริขันธ์ ผู้นำขบวนการเสรีไทย สายสกลนคร
สมาชิกขบวนการเสรีไทย
การปฎิบัติงาน
เสรีไทยมีเครือข่ายความร่วมมือในจังหวัดต่าง ๆ ทั่วประเทศ โดยได้รับความช่วยเหลือจากฝ่ายสัมพันธมิตร
สหรัฐอเมริกาและอังกฤษได้ส่งหน่วยปฏิบัติการมาประจำในกรุงเทพฯ ด้านฝ่ายไทย นายปรีดี พนมยงค์ ได้ส่งทหารไปประจำที่กองบัญชาการของฝ่ายสัมพันธมิตร ณ เมืองแคนดี ลังกาส่งทหาร ตำรวจ และพลเรือนไปรับการฝึกกับ หน่วย โอ.เอส.เอส. (O.S.S : Office of Strategic Services) ของสหรัฐอเมริกา และกองกำลัง 136 ของอังกฤษ ในอินเดียและลังกามีการจัดตั้งโรงเรียนนายทหารสารวัตร และโรงเรียนนายสิบสารวัตรทหาร โดยรับสมัครนิสิตจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นักเรียนเตรียมปริญญาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง นักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา และนักเรียนโรงเรียนเตรียมนายเรือ มาฝึกให้เป็นผู้บังคับบัญชาของกองกำลังใต้ดินเพื่อเตรียมสู้รบกับกองทัพญี่ปุ่นในวันที่ฝ่ายสัมพันธมิตรกำหนดมีการประชาสัมพันธ์ให้คนไทยในประเทศร่วมกันต่อต้านญี่ปุ่น ส่งข่าวด้านยุทธศาสตร์ทางทหารตลอดจนรายงานสภาพดินฟ้าอากาศให้ฝ่ายสัมพันธมิตรทราบ ซึ่งทำให้ฝ่ายสัมพันธมิตรสามารถปฏิบัติการทางทหารได้อย่างมีประสิทธิภาพมีการจัดตั้งโรงเรียนนายทหารสารวัตร และโรงเรียนนายสิบสารวัตรทหาร โดยรับสมัครนิสิตจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นักเรียนเตรียมปริญญาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง นักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา และนักเรียนโรงเรียนเตรียมนายเรือ มาฝึกให้เป็นผู้บังคับบัญชาของกองกำลังใต้ดินเพื่อเตรียมสู้รบกับกองทัพญี่ปุ่นในวันที่ฝ่ายสัมพันธมิตรกำหนดมีการประชาสัมพันธ์ให้คนไทยในประเทศร่วมกันต่อต้านญี่ปุ่น ส่งข่าวด้านยุทธศาสตร์ทางทหารตลอดจนรายงานสภาพดินฟ้าอากาศให้ฝ่ายสัมพันธมิตรทราบ ซึ่งทำให้ฝ่ายสัมพันธมิตรสามารถปฏิบัติการทางทหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ผลการปฎิบัติงาน
การปะทะกันระหว่างขบวนการเสรีไทยกับกองทัพญี่ปุ่นไม่มีโอกาสเกิดขึ้น ญี่ปุ่นประกาศยอมจำนนอย่างไม่มีเงื่อนไข เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2488 หลังจากสหรัฐอเมริกาทิ้งระเบิดปรมาณูถล่มเมืองฮิโรชิมาและนางาซากิเมื่อวันที่ 6 และ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2488 แม้ว่าไทยจะร่วมกับญี่ปุ่นในการประกาศสงคราม แต่ความร่วมมืออย่างลับ ๆ ของไทยกับฝ่ายสัมพันธมิตรทำให้ไทยมีอำนาจต่อรองในการเจรจากับฝ่ายสัมพันธมิตรหลังสงครามยุติ สัมพันธมิตรถือว่าไทยไม่เคยประกาศสงครามต่อประเทศของตน ไม่ถือว่าประเทศไทยเป็นผู้แพ้สงคราม ประเทศไทยไม่ต้องถูกยึดครอง
ประกอบการเรียนการสอน สาระสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ช่วงชั้นที่ 2-3
ประเด็นอภิปราย หลังจากได้เรียนรู้เรื่องขบวนการเสรีไทย แล้วย้อนกลับมาดูการเมืองการปกครองในปัจจุบัน
นักเรียนได้ข้อคิดอะไรบ้าง
อ้างอิง
https://www.oknation.net/blog/puprasit/2009/12/09/entry-1
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Free_Thai_insignia.svg/180px-https://nannyna.exteen.com/images/preedees.jpg
https://nannyna.exteen.com/images/preedees.jpg
https://www.bbc.co.uk/worldservice/images/2005/08/20050808144321see_thai203.jpg
https://forum.serithai.net/viewtopic.php?f=2&t=5931&start=0
https://www.oursiam.net/content/pictures/serithai.jpg
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=2048