ทรงเป็นย่าของแผ่นดิน
พระราชประวัติสมเด็จย่า
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระนามเดิมว่า"สังวาลย์ ตะละภัฏ" พระราชสมภพ เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๒๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๔๓ เป็นบุตรีองค์ที่ ๓ ของพระชนกชูและพระชนนีคำ ซึ่งพระชนกถึงแก่กรรมตั้งแต่พระองค์ มีพระชนมายุได้เพียง ๓ พรรษา และต่อมาสูญสิ้นพระชนนีเมื่อพระชนมายุ ๙ พรรษา
ครอบครัวเมื่อทรงพระเยาว์
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทรงกำพร้าพระชนก ตั้งแต่มีพระชนมายุไม่มากนัก ต่อมาพระญาติได้นำขึ้น ถวายตัวเป็นข้าหลวงรุ่นเด็ก ของสมเด็จเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์กรมหลวงเพชรบุรี ราชสิรินธร พระราชธิดาในพระ บาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ และสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทว ครั้นเมื่อมีพระชน มายุได้ ๙ พรรษา ทรงกำพร้าพระชนนีอีก จึงทรงอยู่ในพระอุปการะ ของสมเด็จพระศรี สวรินทิราฯ และสมเด็จ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ตลอดมา
การศึกษาเมื่อทรงพระเยาว์
เมื่อทรงพระเยาว์พระองค์ได้ทรงศึกษาในโรงเรียนวัดอนงคารามแผนกเด็กนักเรียนหญิง ต่อมาทรงย้ายไปศึกษา ที่โรงเรียนศึกษานารีโรงเรียนของ ม.จ.มัณฑารพกมาสน์ โรงเรียนแถวพระบรมมหาราชวังและโรงเรียนสตรีวิทยา ตามลำดับ
การอภิเษกสมรส
ในปีพ.ศ. ๒๔๖๒ สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์ ได้ทรงหมั้น นางสาวสังวาลย์ ที่ประเทศสหรัฐอเมริกาและเข้าสู่พิธีอภิเษกสมรสที่วังสระปทุมเมื่อ วันที่ ๑๐ กันยายน พ.ศ. ๒๔๖๓ พระนาม ตอนนั้นคือ "หม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา"
พระราชภาระทางครอบครัว
นับแต่วาระนั้นเป็นต้นมา พระองค์ทรงเป็นพระชนนีของพระราชธิดาและพระราช โอรสทั้ง ๓ พระองค์ทรงอนุศาสน์สั่งสอนทั้งการ ศึกษาและความประพฤติ สมเด็จ พระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิ วัฒนา ตรัสเล่าเรื่องต่างๆ ดังนี้
การถวายพระกษิธารา(การเลี้ยงลูกด้วยนม)
"แม่ก็เลี้ยงข้าพเจ้านานเกือบจะถึงปีประมาณ ๙ ถึง ๑๐ เดือน ส่วนรัชกาลที่ ๘ นั้นก็ ได้ทำเช่นเดียวกัน ส่วนรัชกาลที่ ๙ ทรงเลี้ยงอยู่เพียง ๓ เดือน" การเป็นที่ไว้วางพระ ราชหฤทัยแก่พระญาติ
"สมเด็จพระพันวัสสาฯ จะไม่ทรงเลี้ยงและแนะนำในชีวิตประจำวัน แต่จะทรงแนะนำในสิ่งที่สำคัญๆเพราะทรง เกรงใจแม่ ทรงเห็นแม่เลี้ยงอย่างมีระเบียบ ก็คือการเลี้ยงแบบที่ถูกแล้ว"
การลงพระอาญา
"ในการทำผิดครั้งแรกโดยไม่เข้าใจ ท่านจะอธิบายและใช้เหตุผลถ้าอธิบายเข้าใจกันดีแล้วไปทำเช่นนั้นอีก ท่านจะ ประกาศว่าอย่างนี้ต้องลงโทษแล้ว"
การตรงต่อเวลา
"ทุกอย่างที่ทำต้องทำตามเวลาต้องตรงเวลา และเรื่องการรับประทานอาหารก็ต้องเป็นเวลาเหมือนกันต้องมีระ เบียบ ในด้านนี้"
การประหยัด
"ในการประหยัดก็ได้จัดให้มีเงินค่าขนม..สัปดาห์ละครั้งตามอายุ และก็ได้ไม่มากนักแต่ถ้าจะซื้อหนังสือหรือของ เล่นท่านก็บอกว่าถึงวันเกิดจะซื้อให้จะไม่ซื้อพรำเพรื่อ"
พระราชกรณียกิจ
- หน่วยแพทย์เคลื่อนที่
- แพทย์ทางวิทยุ
- โครงการรักษาโรคเฉพาะทาง
- โครงการสาธารณสุข พอ.สว.
- ทุนอุดหนุนการวิจัย
- โครงการเฉพาะกิจพัฒนาดอยตุง
บั้นปลายพระชนมชีพ
สมเด็จพระบรมราชชนนี ทรงพระประชวรโรคพระหทัย และเสด็จเข้ารักษาพระองค์ ที่โรงพยาบาลศิริราชเมื่อ วันที่ 2 มิถุนายน 2538 เสด็จสวรรคต เมื่อวันอังคารที่ 18 กรกฎาคม 2538 เวลา 21 นาฬิกา 17 นาที รวมพระชนมายุ 94 พรรษา 8 เดือน 27 วัน ปวงพสกนิกรต่างเชื่อมั่นว่าด้วยอานุภาพแห่งกุศลกรรมที่ทรงบำเพ็ญมาอย่างต่อ เนื่องยาวนาน พระองค์ผู้จากไปจักได้เสด็จสถิตในภพภูมิอันประเสริฐ อันควรแก่พระคุณธรรมของพระองค์แล้ว สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ และอุทิศพระองค์เพื่องาน เพื่อสังคมและเพื่อ ประเทศชาติบ้านเมืองด้วยพระวิญญาณของการเป็นนักสังคมสงเคราะห์ที่แท้จริง จนทรงได้รับการยกย่องว่าเป็น พระมารดา แห่งการสังคมสงเคราะห์ ด้วยความซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณอัน ล้นพ้นหาที่สุดมิได้.
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศานาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3
สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์
มฐ. ส 4.2 ระบุพระนามและพระราชกรณียกิจของบุคคลสำคัญ
ประเด็นคำถามเพื่อนำไปสู่การอภิปรายในห้องเรียน
นักเรียนมีวิ๊การทำความดีเพื่อสมเด็จย่าอย่างไรบ้าง
กิจกรรมเสนอแนะ
นักเรียนควรจัดป้ายนิเทศหน้าชั้นเรียนเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจ
สืบค้นข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต
นำสเนอผลงานหน้าชั้นเรียน
การบูรณาการ ศีลป วาดภาพสมเด็จย่า
ภาษาไทย เขียนประวัติสมเด็จย่า
อ้างอิงแหล่งที่มาhttps://www.wat-srinagarin.com/th/somdetya/contents.php
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4231