นาฏศิลป์ญี่ปุ่นเกิดขึ้นจากสิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรมตามยุคสมัยที่แตกต่างกัน นาฏศิลป์บางประเภทเกิดขึ้นจากความศรัทธาในศาสนา บางประเภทเกิดจากสถาบันครอบครัว ความต้องการของชาวบ้าน ...
จากการตามหาพ่อของ ด.ช.เคอิโงะ ซาโต หนูน้อยลูกครึ่งไทย-ญี่ปุ่นวัย 9 ขวบ ซึ่งประสบความสำเร็จไปแล้วนั้นได้กลายเป็นแรงบันดารใจให้กับลูกครึ่งไทย-ญี่ปุ่นอีกหลายคน
ที่ได้ปรากฏตัวขึ้นเพื่อติดตามหาพ่อที่พลัดพรากจากกันมานาน และเวียงวอนให้หลายฝ่ายช่วยเหลือให้ได้เจอกับพ่อเหมือนกรณีของด.ช.เคอิโงะ [รายละเอียดข่าว]
จากข่าวที่เกิดขึ้นทำให้เกิดกระแสญี่ปุ่นฟีเวอร์อีกครั้งหนึ่ง ดังนั้นวันนี้จึงจะขอนำเสนอศิลปวัฒนธรรมทางด้านการแสดงนาฏศิลป์ของญี่ปุ่นให้ได้รู้จักกัน
เนื้อหาเหมาะกับกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สำหรับนักเรียนช่วงชั้นที่ 4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่4-6
นาฏศิลป์ญี่ปุ่น
ภาพจาก https://www.ndmi.or.th
นาฏศิลป์ญี่ปุ่นยุคโบราณมีความเชื่อในสิ่งศักดิ์สิทธิ์และศาสนา การแสดงพัฒนามาจากนาฏศิลป์ที่จัดแสดงในวัดจนเข้าไปในราชสำนัก เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงอิทธิพลในด้านการแสดงนาฏศิลป์ของจีน จึงทำให้จักพรรดิญี่ปุ่นหันมาปลูกฝังให้ประชาชนตระหนักในคุณค่าของศิลปวัฒนธรรมประจำชาติ และพัฒนาปรับปรุงนาฏศิลป์ให้เป็นที่นิยมของชนรุ่oใหม่ นาฏศิลป์ของญี่ปุ่นที่เป็นวัฒนธรรมประจำชาติ ได้แก่ ละครคาบูกิ โนะ และเคียวเง็น
การแสดงละครคาบูกิ
ภาพจากhttps://www.newswit.com
คาบูกิ เป็นละครที่มีต้นกำเนิดมาจากละครโนะและละครหุ่นรากุชาผสมกัน เนื้อเรื่องเหมือนโขน ละครของไทย
ผู้ชมต้องการดูศิลปะในการแสดงมากกว่าติดตามเนื้อเรื่อง
1) ลักษณะการแสดงละครคาบูกิ ตัวละครมีทั้งพูดเอง หรือมีผู้พากย์แบบโขน ท่าทางที่แสดงมีแบบแผนเคร่งครัด
แม้แต่การแต่งหน้า จะกำหนดไว้เป็นแบบแผนว่าละครตัวไหนจะต้องแต่งหน้าอย่างไร มีการเขียนหน้าคล้ายงิ้วของจีน
ตัวร้ายจะแต่งหน้าแดง ตัวพระเอกจะแต่งหน้าข่าว เส้นทุกเส้นที่เขียนบอกอายุ ตำแหน่ง อารมณ์ของตัวละคร การต่อสู้
ในการแสดงจะแสดงแต่เฉพาะวิธีฟันโดยที่อาวุธจะไม่โดนกัน ผู้แสดงจะทราบว่าฟันแบบไหน แรงเท่าใด และฟันท่าไหนตัวละครถึงจะตาย การกินน้ำชาในเรื่องก็ทำท่าดื่มโดยไม่มีถ้วยชา ผู้แสดงเป็นชายทั้งหมด
2) ดนตรีประกอบการแสดง ได้แก่ ขลุ่ย ซามิเซน กลองเล็ก ฆ้อง ไม้เคาะ หรือเรียกว่า "กรับ" ผู้เคาะไม้จะกำกับ
การเปิด ปิดม่าน เริ่มตีด้วยจังหวะช้าแล้วรัวถี่ขึ้น เมื่อตัวละครออกมาจะเคาะ 1 ที
คำถามเพื่อนำไปสู่การเรียนรู้
1. การแสดงละครคาบูกิคล้ายกับการแสดงของไทยประเภทใด
2. ลักษณะการแต่งหน้าของละครคาบูกิคล้ายกับการแสดงใด
3. การดูละครคาบูกิต้องสังเกตจากสิ่งใดถึงจะทำให้ทราบอายุ ตำแหน่ง และอารมณ์ของตัวละคร
4. เครื่องดนตรีประกอบการแสดงมีอะไรบ้าง
ที่มา สุมนมาลย์ นิ่มเนติพันธ์และสุมนรตี นิ่มเนติพันธ์ หนังสือเรียนสาระการเรียนรู้พื้นฐาน ศิลปะ นาฏศิลป์ม.4-ม.6.
หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ www.thairath.co.th
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=500