แสงและเงา_ความสมดุลแห่งศิลป์ (2)

          
            ประชาสัมพันธ์โครงการค่ายเยาวชนสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัย  จาก สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ระหว่างวันที่ 18-21 มิ.ย. 2552 ณ สำนักบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่   (ที่มา ข่าว)
  
            ก่อนที่เยาวชนผู้รักในศิลปะจะเข้าร่วมโครงการนี้ เราก็ควรมาทำความเข้าใจกับเนื้อหาของศิลปะ และฝึกปฏิบัติเพื่อความคุ้นชินและซึมซับสร้างสรรค์ จินตนาการสู่หัวใจศิลปะ  เรามาเรียนรู้ภาพศิลปะ แสงและเงากันต่อเลยครับ
         
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้

สาระที่ ๑  ทัศนศิลป์
          มาตรฐาน ศ ๑.๑  สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ และความคิดสร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์ วิจารณ์คุณค่างานทัศนศิลป์ ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่องานศิลปะอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน

สาระการเรียนรู้   การวาดภาพแสง เงา

คลิกเพื่อดาวน์โหลดแผนการจัดกิจกรรมการวาดภาพแสงเงา   
  

                                          
                                                                   
           ภาพแสงและเงา เป็นภาพที่เกิดจากการนำเอาแสงและเงามาประกอบภาพโดยวางตำแหน่งของแสงและเงาให้มีความสมดุลกัน ซึ่งจะช่วยให้เกิดภาพที่สวยงามได้

                                             
                                                                         ที่มาภาพ
   
 
          แสงช่วยทำให้มองเห็นสิ่งต่าง ๆ  ได้อย่างชัดเจน  นอกจากนั้น  แสงยังทำให้เกิดเงาของวัตถุ  ซึ่งเงานี้ จะอยู่ในทิศทางตรงข้ามกับแสงเสมอ   
           ทั้ง แสงและเงา  ช่วยทำให้เกิดระยะ  ความตื้นลึกของภาพ  ในการเขียนภาพระบายสี  เราสามารถใช้ สีต่าง ๆ แสดงแสงและเงาได้
 

                                                      
                                                                           ที่มาภาพ      
  
           ดังนั้น แสงและเงาและสี จึงเป็น องค์ประกอบสำคัญของการเขียนภาพระบายสี ส่วนของวัตถุที่ไม่ถูกแสงจะมืด 
 เรียกว่า  เงามืดของวัตถุ  และ เงาของวัตถุที่ตกลงยังพื้น  เรียกว่า  เงาตกทอด 

                                                       
                                                                          ที่มาภาพ 
           
             เงาตกทอด  จะมีรูปร่างเหมือนวัตถุนั้น ๆ  เช่น  วัตถุรูปสี่เหลี่ยม  เงาตกทอดก็เป็นสี่เหลี่ยม  เหมือนรูปร่างของวัตถุนั้น  ๆ  เงาจะชัดหรือไม่ชัดอยู่ที่แสง  ถ้าแสงสว่างจัด เงาก็จะชัด  ถ้าแสงสว่างน้อย เงาก็ไม่ชัด
                                                 
                                                                      ที่มาภาพ      

           แสงที่ส่องมายังวัตถุมีด้วยกัน  2   ชนิด  คือ  แสงจากดวงอาทิตย์ และ  แสงจากดวงไฟ  แสงที่ส่งจากดวงอาทิตย์จะส่องเป็นเส้นขนาน   ส่วนแสงที่ส่องมาจากดวงไฟจะเป็นแสงกระจายรอบตัวเป็นรัศมี

                                            
                                                                          ที่มาภาพ     

            ในการเขียนภาพระบายสี สิ่งต่าง ๆ  นั้น  จำเป็นต้องมี แสงและเงา ด้วยเสมอ  เพื่อให้ภาพนั้นเหมือนจริงตามธรรมชาติ วัตถุด้านที่ถูกแสงจะสว่างการระบายสีต้องใช้สีอ่อน    วัตถุด้านที่ไม่ถูกแสงจะมืด  เรียกว่า  เงามืด  การระบายสี  ต้องใช้สีแก่   
         ถ้าวัตถุนั้นกลม ก็จะต้องระบายสีจากอ่อนไปหาแก่  ส่วนเงาของ วัตถุ ที่เรียกว่า  เงาตกทอด  ต้องระบายสีเข้ม  เงาตกทอด จะสั้นหรือยาวนั้น  อยู่ที่ความสูงของแสงจากดวงอาทิตย์ ถ้าในตอนเช้าหรือเย็น  เงาตกทอดก็จะยาวดวงอาทิตย์สูงขึ้น  เงาตกทอดก็จะสั้นลง  ในเวลาเที่ยง  เงาตกทอดจะมีน้อยที่สุด

                                            
                                                                         ที่มาภาพ

           ความงดงามของภาพแสงและเงา  เกิดจากการจัดวางวัตถุให้ได้รับแสงที่พอเหมาะ  และอยู่ห่างจากแหล่งกำเนิดแสงพอสมควร
           ดังนั้น  การเขียนภาพแสงและเงาที่ดี  ต้องแสดงน้ำหนักของแสงและเงาให้เหมาะสมได้สัดส่วน
 
          
วิธีเขียนภาพแสงและเงาให้สวยงาม  

         1.  วาดภาพลายเส้นของภาพถ่ายหรือภาพต้นแบบ
                                               
                                                                                ที่มาภาพ
  
          2.   เขียนน้ำหนักแสงและเงาตามที่เห็นจากภาพต้นแบบ  โดยไล่น้ำหนักจากอ่อนไปเข้ม  ดังนี้
                          1)  ส่วนที่เป็นแสงสว่างของภาพหรือส่วนที่โดนแสง   ให้เขียนเส้นหรือแรเงาเบาบาง
                          2)  ส่วนที่เป็นเงามืดของภาพ  ให้เขียนเส้นหรือแรเงาเข้มตามลำดับ

          3.  เขียนเงาของภาพให้ทอดนอนไปกับพื้นตามแนวการส่องของแสงโดยเงาต้องมีรูปร่างลักษณะเหมือนกับภาพต้นแบบ

                                             
                                                                             ที่มาภาพ

ข้อคำถามสานต่อความคิด  
         -  แสงและเงามีความสำคัญต่อภาพวาดอย่างไร
         -  ความคิดและจินตนาการมีผลต่อการลงแสง และเงาของภาพวาดอย่างไร
         -  เราจะพัฒนาทักษะทางทัศนศิลป์ได้อย่างไรบ้าง
  
เชื่อมโยงในองค์ความรู้  
        
          สาระการเรียนรู้ภาษาไทย         เขียนเรื่องราวจากภาพที่สร้างสรรค์ขึ้นโดยถ่ายทอดเป็นบทความ
          สาระการเรียนรู้สังคมฯ             วัฒนธรรมประเพณี  วิถีชีวิตของชาวไทยที่เกี่ยวข้อง นำมาเป็นแนวคิดในการวาดภาพระบายสี
         ทุกสาระการเรียนรู้                   วาดภาพระบายสีในเนื้อหาสาระที่เกี่ยวข้องกับสาระการเรียนรู้นั้น ๆ
      
 เพิ่มเติมเต็มกันและกัน  
        -  จัดกิจกรรมค่ายศิลปะ อย่างสร้างสรรค์ 
        -  จัดกิจกรรมการประกวดแข่งขันทักษะการวาดภาพ  นำเสนอผลงานนักเรียน
        -  ศึกษาเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้อื่น ๆ เช่น นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ  หอศิลป์  พิพิธภัณฑ์

  อ้างอิงข้อมูล  
www.cri4.waenlor.com 
www.thaigoodview.com 
https://nuxanime.exteen.com 
 https://i572.photobucket.com 
www.klongdigital.com 
www.mood.in.th 
https://images.wit76.multiply.com 
www.artgazine.com

 
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=633