ย้อนรอยเส้นเสียง...สำเนียงดุริยางค์ไทย (ธนบุรี..เบิกฟ้าพระเจ้าตากสิน)

ย้อนรอยเส้นเสียง...สำเนียงดุริยางค์ไทย (ธนบุรี..เบิกฟ้าพระเจ้าตากสิน)
                                  
                                                     ที่มาภาพ

            ดนตรีเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สั่งสมกันมาทุกยุคสมัย  ประวัติและความเป็นมาของดนต รีจะสะท้อนให้เห็นถึงแหล่งที่มาและวิวัฒนาการมาตามลำดับตามยุคสมัยต่าง ๆ ทั้งเครื่องดนตรี  รูปแบบการผสมของดนตรี  บทเพลง และบุคคลสำคัญในยุคสมัยนั้น ทำให้เราได้ศึกษาเรียนรู้สืบต่อกันมา

สาระการเรียนรู้ ศิลปะ (สาระที่ ๒  ดนตรี )
               มาตรฐาน ศ ๒.๑  เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่างสร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่าดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
               มาตรฐาน ศ ๒.๒ เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างดนตรี ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม เห็นคุณค่าของดนตรีที่ เป็นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทยและสากล

                                          
                                                               ที่มาภาพ  ภาพพระราชวังเดิม

ประวัติความเป็นมาของดนตรีไทย สมัยกรุงธนบุรี 

                                                         
                                                                                ที่มาภาพ รำเถิดเทิง

             เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่าในปี พ.ศ. 2310  นั้น  นักแสดงดนตรีและละครของไทยถูกกวาดต้อนไปพม่ามากมาย เมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงปราบปรามศัตรูสำเร็จ  ได้ทรงพยายามกอบกู้และทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรมที่สูญหายไปพร้อม ๆ กับการถูกทำลายของกรุงศรีอยุธยาให้กลับสภาพเดิม   

                                           
                                                        ที่มาภาพ เครื่องดนตรีไทย
         แต่เนื่องจากอยู่ในช่วงเวลาของการบูรณะฟื้นฟูประเทศ ประกอบกับมีภาวะศึกสงครามทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักร การดนตรีของไทยที่ได้รับการส่งเสริมทำนุบำรุงในสมัยนี้  จึงมีแบบแผนที่ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมแต่อย่างใด

                                                    
                                                                       ที่มาภาพเครื่องดนตรีไทย

+++++++++++++++++++++++++
+++++++++++++++++

กระบวนการเรียนรู้

          1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของดนตรีไทยและให้นักเรียนดูรูปภาพเครื่องดนตรีประเภทต่าง ๆ
          2. ศึกษาประวัติความเป็นมาไทย ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
          3. อธิบายความสัมพันธ์ของยุคสมัยกับวิวัฒนาการทางดนตรีของไทย
          4. ศึกษาประวัติและผลงานทางดนตรีของคีตกวีบางท่าน
          5. ศึกษาประวัติความเป็นมาของดนตรีไทยยุคสมัยต่าง ๆ 
          6. อธิบายความสัมพันธ์ของยุคสมัยกับวิวัฒนาการทางดนตรีไทย
          7. ศึกษาประวัติและผลงานของคีตกวีที่สำคัญในยุคต่าง ๆ  
          8. ครูสรุปความรู้เกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของดนตรีไทย

เชื่อมโยงในองค์ความรู้
       คณิตศาสตร์                             คำนวนขนาด รูปทรง  รูปร่างทางเรขาคณิต ของเครื่องดนตรี           
       ภาษาไทย                               การเขียน  การอธิบาย ลักษณะรูปร่างของเครื่องดนตรี
       วิทยาศาสตร์                            วิธีการกำเนิดเสียง  วิวัฒนาการการเปลี่ยนแปลงทางภูมิศาสตร์และโลก 
       สังคมศึกษา                             วัฒนธรรมประเพณี  วิถีชีวิต  ประวัติศาสตร์ 
       สุขศึกษาและพลศึกษา               กิจกรรมเข้าจังหวะประกอบเพลง   
       ภาษาอังกฤษ                           การติดต่อสื่อสารสัมพันธ์กับชาติทางยุโรปในอดีต
       บูรณาการในทุกสาระการเรียนรู้      บทเพลงไทยสามารถนำมาใช้เป็นกิจกรรมนำเข้าสู่บทเรียน   กิจกรรมกระตุ้นเร้าความสนใจการเรียนรู้ของผู้เรียน
       
 เพิ่มเติมกิจกรรมนำไปใช้
        -  กิจกรรมวาดภาพเครื่องดนตรีไทย
        -  ศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมเกี่ยวกับ เครื่องดนตรีไทยประเภทอื่นๆ
        -  ศึกษาและแสวงหาประสบการณ์ตรงทางด้านดนตรีไทยในงานต่าง ๆ
        -  ทัศนศึกษาแหล่งเรียนรู้โบราณสถานอุทยานประวัติศาสตร์
        -  กิจกรรมศึกษาประวัติความเป็นมาของดนตรีไทย ที่เป็นลักษณะสำคัญของแต่ละยุคสมัย
       -   กิจกรรมเล่าประวัติและผลงานทางดนตรีของคีตกวีบางท่าน
       -   ส่งเสริมกิจกรรมประสบการณ์ในการฟังเพลงไทยและเพลงสากล 
       -   ร่วมกันระบุลักษณะเครื่องดนตรีที่ใช้บรรเลง รูปแบบในการผสมวงดนตรี และยุคสมัยของเพลงตามสมควร

ข้อคำถามสานต่อความคิด
         -  แสดงความคิดเห็นถึงคำว่า ดนตรีไม่มีเชื้อชาติและพรมแดน
         -  คิดอย่างไรกับคำพูดที่ว่า "ภาษาดนตรีเป็นภาษาสากล"
        -   วิธีการและแนวทางในการอนุรักษ์สืบสานดนตรีไทย
        -  เสียงดนตรีมีประโยชน์อย่างไร
        -  ความสำคัญและประโยชน์ในการศึกษาประวัติความเป็นมาของเครื่องดนตรีไทย
อ้างอิงรูปภาพ
www.banphai.ac.th
porardesign.com
www.navy.mi.th
www.thaigoodview.com
www.openbase.in.th

 
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=2900