พิธีแบหลา เป็นพิธีที่แสดงถึงความซื่อสัตย์ของภรรยาที่มีต่อสามี
ผัวหึงโหดยิงเมีย ก่อนฆ่าตัวตายตาม
พ.ต.ท.พรวน คร้ามสมอ พนักงานสอบสวน สภ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ รับแจ้งมีเหตุคนเสียชีวิตที่บ้านเลขที่ 90 หมู่ 3 ต.คุ้งตะเภา อ.เมืองอุตรดิตถ์ จึงแจ้งให้ผู้บังคับบัญชาทราบ และรุดไปที่เกิดเหตุพร้อมแพทย์หญิง ผกาภรณ์ ชมภูใบ แพทย์เวรโรงพยาบาลอุตรดิตถ์ เมื่อไปถึงพบชาวบ้านจำนวนมากอยู่บริเวณหน้าบ้านที่เกิดเหตุ ซึ่งเป็นบ้านปูนชั้นเดียว จากการสอบถามทราบว่าได้ยินเสียงปืนดังขึ้น 2 ครั้งมาจากภายในห้องนอน แต่ไม่มีใครกล้าเข้าไปในที่เกิดเหตุ เนื่องจากประตูห้องถูกล็อคจากด้านใน จึงไม่สามารถเข้าไปได้ อ่านเพิ่มเติม
ผมอ่านข่าวนี้รู้สึกหดหู่ใจอย่างบอกไม่ถูก คนเราถ้ามีสติและลองมองย้อนกลับไปถึงผลของการกระทำ ผมเชื่อว่าคงไม่มีใครอยากทำแบบนี้แต่ก็นั้นละครับ ต่างคนต่างคิดไม่เหมือนกัน แต่ที่อยากจะฝากไว้คือให้ใช้สติคิดให้ดีก่อนการกระทำอะไรที่ให้อภัยกันได้ก็ให้อภัยกันเถอะครับ และทำให้ผมนึกถึงพิธีกรรมอย่างหนึ่งที่มาจากละครเรื่องอิเหนา คือ พิธีแบหลา เป็นพิธีที่แสดงถึงความซื่อสัตย์ของภรรยาที่มีต่อสามี เทียบได้กับพิธีสตรีของอินเดียที่ภรรยาจะกระโดดเข้ากองไฟตายตามสามี ซึ่งเชื่อว่าพิธีนี้ได้รับอิทธิพลจากอินเดีย
ที่มาภาพ www.topicstock.pantip.com
ความหมายของคำว่า แบหลา ตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน หมายถึง [แบหฺลา] (ปาก) ว. อาการที่นอนแผ่กางมือกางเท้า ในคําว่า นอนแบหลา.(กลอน) ก. ฆ่าตัวตาย เช่น เห็นเพลิงพลุ่งรุ่งโรจน์โชตนา ก็แบหลาโจนเข้าในอัคคี, ฉวยคว้าได้กริชของพี่ยา จะแบหลาชีวันให้บรรลัย, น้องจะแบหลาครานี้ ตายตามพระพี่ที่หายไป. (อิเหนา).พิธีแบหลาเป็นพิธีกรรมที่แสดงอยู่ในตอนหนึ่งของ ละครในเรื่องอิเหนา ตอน ปัญหยีรบระตูบุศสิหนา
ที่มาภาพ www.img.photobucket.com
เนื้อเรื่องย่อ
อิเหนาปลอมตัวเป็นปันหยี พร้อมพี่เลี้ยงทั้งสี่คน ทำกลอุบายเข้าเมืองหยันหยาเพื่อให้ได้นางจินตราวาตี อิเหนาและพี่เลี้ยงทำตนเป็นโจรป่า ระตูบุศสิหนาผู้เป็นสามีของนางดรสามานมัสการพระฤาษีและนอนค้างกลางป่า พอรุ่งเช้า ประสันตาไปต่อนกเขาที่เชิงผามะราปี เกิดมีเรื่องกับคนของระตูบุศสิหนา ต่างฝ่ายต่างทูลฟ้องนายของตนจนเกิดเป็นสงคราม ระตูบุศสิหนาออกรบกับปันหยี ระตูบุศสิหนาเสียท่าต้องทวนปันหยี ตกม้าตาย ความทราบถึงนางดรสาว่าสามีตายนางจึงกระทำพิธีแบหลาเป็นพิธีที่แสดงถึงความซื่อสัตย์ของภรรยาที่มีต่อสามี โดยการใช้กริชแทงตัวและโดดเข้ากลองไฟตายตามสามี สำหรับกระบวนรำดรสาแบหราเป็นกระบวนรำอาวุธกริชของตัวละครที่เป็นตัวนาง โดยใช้กริชเล่มเดียวกับกริชของระตูบุศหนาสามี การแต่งกายจะแต่งกายด้วยชุดขาว สวมกระบังหน้ารำถือกริชเป็นวงกลมไปรอบๆ กองไฟหรือพระเมรุของระตูบุศสิหนา
อ่านเพิ่มเติม
เนื้อเพลงดรสาแต่งตัว
ในละครเรื่อง “อิเหนา” ตอน “ดรสาแบหลา” พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ที่มาภาพ www.bloggang.com
ปี่พาทย์ทำเพลงต้นเข้าม่าน ร้องรื้อร่าย
เมื่อนั้น นวลนางดรสามารศรี
แจ้งว่าศพพระสวามี เชิญมาถึงที่พระเมรุทอง
ร้องเพลงชมตลาด
จึงสระสรงทรงสำอางค์อินทรีย์ วารีชำระล้างหมนหมอง
ชักขมิ้นหนุนเนื้อนวลละออง ทรงสุคนธ์ปนทองอุไรเรือง
หวีเกศกันไรใสกรอบหน้า จอนจินดาแวววับประดับเฟื่อง
กุณฑลห้อยพลอยเพชรค่าเมือง อร่ามเรืองรุ่งร่วงดังดวงดาว
บรรจงทรงภูษาสีเศวต สไบปักทองเทศพื้นชาว
ทองกรสุรกานต์สังวาลวาว สอิ้งแก้วแพรวพราวพรายตา
ธำมรงค์ทรงสอดนิ้วพระหัตถ์ เพชรรัตน์พรรณรายทั้งซ้ายขวา
ครั้นเสร็จเสด็จลีลา ลงจากพลับพลาพนาลัย
ปี่พาทย์ทำเพลงเชิดเสมอ
ที่ผู้เขียนหยิบยกเรื่องนี้มาให้อ่านกันเพราะเป็นการยกย่องสตรีในสมัยก่อนที่มีความจงรักภัคดีต่อผู้เป็นสามีเห็นควรน่าเอาเป็นแบบอย่าง อีกประการหนึ่งการแสดงชุดนี้ไม่ค่อยได้พบเห็นบ่อยนัก มีน้อยคนที่รำได้ และโอกาสในการแสดงก็จัดได้ว่าหาชมได้ยาก ถ้าคนไม่สนใจเนื้อเรื่องอิเหนาจริงๆ ก็จะไม่รู้เลยว่ามีการแสดงชุดนี้อยู่ในละครในเรื่องอิเหนา ตอน ปัญหยีรบระตูบุศสิหนา
ประเด็นคำถาม
นักเรียนคิดว่าคำว่าแบหลา มีความหมายอื่นอีกหรือไม่ และทำไมนางดรสาจึงตัดสินใจทำพิธีแบหลา
กิจกรรมเสนอแนะ
1) ให้นักเรียนหาความหมายของคำว่าแบหลา
2) ให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าความเป็นมาของละครในเรื่องอิเหนา
บูรณาการกลุ่มสาระการเรียนรู้
ภาษาไทย ด้านการอ่าน การเขียน การวิจารณ์วรรณคดีไทย
สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ศึกษาความเป็นมาของประวัติศาสตร์ การเปลี่ยนแปลงทางสังคม วัฒนธรรมวิถีชีวิต
แหล่งอ้างอิงข้อมูล
www.bloggang.com
www.gotoknow.org
แหล่งอ้างอิงภาพ
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=846