 โดยปกติแล้วนั้น วงปี่พาทย์ หรือที่เรียกเต็ม ๆ ว่า วงปี่พาทย์ไม้แข็งนั้น ซึ่งปกติจะบรรเลงด้วยไม้ระนาดเอกที่ทำจากยางรัก มีความแข็ง เวลาตีแล้วจะทำให้เสียงดังมาก เพื่อสู้กับเสียงปี่ในที่มีความดังอยู่แล้ว ในบางทีที่ไม่ต้องการเสียงดังมาก อาจจะบรรเลงด้วยไม้นวม หรือการใช้ขลุ่ยเพียงออ มาแทนปี่ใน ทำให้เสียงปี่พาท ย์มีความนุ่มนวลไพเราะ เรียกวงปี่พาทย์ชนิดนี้ว่า "วงปี่พาทย์ไม้นวม"
รูปแบบการจัดวง และเครื่องดนตรีต่าง ๆ ในวงปี่พาทย์ไม้นวม
วงปี่พาทย์ไม้นวม การจัดรูปแบบวงดนตรีนั้น ก็เหมือนกับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง เพียงแต่นำขลุ่ย มาบรรเลงแทนปี่ใน และระนาดเอกบรรเลงด้วยไม้นวมแทนไม้แข็ง เพื่มซออู้เข้ามาอีก 1 คัน
เครื่องดนตรีในวงปี่พาทย์ไม้นวม
1. ขลุ่ยเพียงออ
2. ระนาดเอก
3. ระนาด ทุ้ม
4. ฆ้องวงใหญ่
5. ฆ้องวงเล็ก
6. ตะโพน
7. กลองทัด
8. ฉิ่ง
ในกรณีนี้ มีทั้งวงปี่พาทย์ไม้นวมเครื่องห้า, เครื่องคู่(ดังตัวอย่างบนภาพ), และเครื่องใหญ่ การจัดวงเหมือน กับวงปี่พาทย์ไม้แข็ง ที่นำเสนอไปแล้วในรูปแบบต่าง ๆ เพียงแต่เปลี่ยนเครื่องดนตรีดังกล่าวให้เหมาะสมกับวงปี่พาทย์ไม้นวม ครับผม
เพื่อเพิ่มความนุ่มนวลของ เสียงโดยรวมที่ออกมา ในเครื่องกำกับหน้าทับ ถ้าบรรเลงเพลงหน้าพาทย์ หรอืประกอบการแสดง อาจจะใช้ตะโพน และกลองทัด อย่างเดิมก็ได้ หรืออาจจะบรรเลงเพลงเสภา เพลงเถา เพลงธรรมดา อาจจะเปลยนี่ไปใช้กลองแขก ก้ได้อย่างใด อย่าง หนึ่ง เรื่องของการเปลี่ยนเครื่องกำกับหน้าทับนี้ ใช้เหมือนกันทั้งปี่พาทย์ไม้แข็งและปี่พาทย์ไม้นวม เพราะปี่พาทย์ไม้แข็ง ก็อาจจะเปลี่ยนจากตะโพน และกลองทัด ไปเป็นกลองแขก ก็ได้ ในกรณีที่บรรเลงเพลงธรรมดา
รูปแบบของวงปี่พาทย์ที่ไม้นวมใช้กลองแขกกำกับหน้าทับ
(วงปี่พาทย์ไม้แข็งก็ใช้เหมือนกัน)
| 
