การที่จะเล่นระนาดทุ้มให้ไพเราะต้องรู้เทคนิคและวิธีการเล่น
เทคนิค การบรรเลงระนาดทุ้มและแบบฝึกหัดการบรรเลงระนาดทุ้ม
๑. การตีไล่ เสียงขึ้น - ลง โดยใช้มือซ้ายตีที่ลูกทวน หรือลูกที่มีเสียงต่ำสุดซึ่งอยู่ทางซ้ายมือของผู้บรรเลง และตีเรียงเสียงขึ้นไปจนได้คู่แปด แล้วเปลี่ยนมาใช้มือขวาไล่ต่อไปจนถึงลูกยอดหรือลูกที่มีเสียงสูงสุดซึ่งอยู่ ทางขวามือของผู้บรรเลง และในทำนองกลับกันใช้มือขวาตีที่ลูกยอดไล่เรียงเสียงลงมาให้ได้คู่แปดกับลูก ยอด แล้วเปลี่ยนไปใช้มือซ้ายไล่เรียงเสียงลงมาจนถึงลูกทั่ง เช่น
| - - - - | - - - - | มฟซล | ทดํรํมํ | มฟซล | ทดํรํมํ | - - - - | - - - - |
| รฺมฺฟฺซฺ | ลฺทฺดร | - - - - | - - - - | - - - - | - - - - | รฺมฺฟฺซฺ | ลฺทฺดร |
๒. การตีไล่ เสียงสลับมือ โดยการตีสลับมือซ้ายขวาจากเสียงต่ำสุดไปหาเสียงสูงสุด โดยใช้ มือซ้ายตีลงก่อนแล้วตามด้วยมือขวา เมื่อมือขวาตีถึงลูกยอด ให้ตีถอยลงมาโดยเริ่มด้วยมือซ้ายตีลงที่ลูกยอดก่อน ตามด้วยมือขวาตีสลับลงมาจนถึงเสียงต่ำสุด เช่น
| - - ฟฺซฺ | - - ด ร | - - ซ ล | - - รํ มํ | มํ รํ - - | ล ซ - - | ร ด - - | ซฺ ฟฺ- - |
| รฺ มฺ - - | ลฺ ทฺ- - | ม ฟ- - | ทดํ- - | - - ดํท | - - ฟม | - -ทฺ ลฺ | - - มฺ รฺ |
๓. การตีสอง มือพร้อมกันเป็นคู่ต่าง ๆ โดยลงน้ำหนักมือเท่ากัน ใช้มือซ้ายและมือขวาตีลงที่ ลูกฆ้องพร้อมกันทั้งสองมือ โดยใช้นำหนักมือทั้งสองมือเท่ากันและมีเสียงประมาณกัน เช่น
| - ร - ม | - ฟ- ซ | - ล - ท | - ดํ - รํ | - มํ - มํ | - รํ - ดํ | - ท - ล | - ซ- ฟ |
| รฺ - มฺ - | ฟฺ - ซฺ - | ลฺ - ทฺ - | ด - ร - | ม - ม - | ร - ด - | ทฺ - ลฺ - | ซฺ - ฟฺ - |
๔. การตีกรอ คู่ต่าง ๆ โดยตีคู่เช่นคู่ ๒ , ๔ , ๘
เช่น คู่ ๒
| - - - ร | - - - ม | - - - ฟ | - - - ซ |
| - - - ด | - - - ร | - - - ม | - - - ฟ |
คู่ ๔
| - - - ร | - - - ม | - - - ฟ | - - - ซ |
| - - - ลฺ | - - - ทฺ | - - - ด | - - - ร |
คู่ ๘
| - - - ซ | - - - ล | - - - ดํ | - - - รํ |
| - - - ซฺ | - - - ลฺ | - - -ด | - - - ร |
๕. การตีผสม มือ และการตีแบ่งมือ
๕.๑ การตีไล่เสียงขึ้น ๓ เสียง รูปแบบการแบ่งมือคือ ซ้าย ขวา ขวา เช่น
| - - มฺ ฟฺ | - - ฟฺ ซฺ | - - ซฺ ลฺ | - - ลฺ ทฺ |
| - รฺ - - | - มฺ - - | - ฟฺ - - | - ซฺ - - |
๕.๒ การตีไล่เสียงลง ๓ เสียง รูปแบบการ แบ่งมือคือ ขวา ขวา ซ้าย เช่น
| - มํ - - | - รํ - - | - ดํ - - | - ท - - |
| - - รํ ดํ | - - ดํ ล | - - ท ล | - - ล ซ |
๕.๓ การตีไล่เสียงขึ้น ๔ เสียง รูปแบบการแบ่งมือคือ ซ้าย ซ้าย ขวา ขวา เช่น
| - - ฟฺ ซฺ | - - ซฺ ลฺ | - - ลฺ ทฺ | - - ทฺ ด |
| รฺ มฺ - - | มฺ ฟฺ - - | ฟฺ ซฺ - - | ซฺ |
๕.๔ การตีไล่เสียงลง ๔ เสียง รูปแบบการ แบ่งมือคือ ขวา ขวา ซ้าย ซ้าย เช่น
| มํ รํ - - | รํ ดํ - - | ดํ ท - - | ท ล - - |
| - - ดํ ล | - - ท ล | - - ล ซ | - - ซ ฟ |
ระนาด ทุ้ม เป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องตีที่ทำด้วยไม้มีรูปลักษณะเป็นรางร้อยลูก ระนาดเป็นพื้นแขวนบนรางระนาดทุ้ม เป็นเครื่องดนตรีที่สร้างขึ้นในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวประสมอยู่ ในวงดนตรีไทยประเภทต่างๆ เช่น วงปี่พาทย์ไม้แข็ง วงปี่ พาทย์ดึกดำบรรพ์ วงปี่พาทย์ไม้นวม วงมโหรี ฯลฯ ทำหน้าที่ ดำเนินทำนองเพลง หยอก ล้อไปกับระนาดเอกทำให้เกิดความสนุกสนาน
ที่มา : https://santithaimusic.igetweb.com/index.php?mo=3&art=177113
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=3328