บทเพลงไทยอันทรงคุณค่า ทางวรรณศิลป์ ดุริยศิลป์ คีตศิลป์ จากล้นเกล้ารัชกาลที่ ๖
ฉลองวิวาห์หวาน พอลล่า-เอ็ดเวิร์ด
นางเอกสาวชื่อดัง “พอลล่า เทเลอร์” กับ “เอ็ดเวิร์ด บัทเทอรี่” นักธุรกิจลูกครึ่งจีน-อังกฤษ จัดงานฉลองมงคลสมรส หลังจากที่ทั้งคู่ได้บินไปจดทะเบียนสมรสกันแล้วที่เกาะฮ่องกงเมื่อต้นเดือน ธ.ค. ที่ผ่านมา โดยงานในวันนี้จัดเป็นบรรยากาศเหมือนอยู่ท่ามกลางสวนดอกไม้ (ที่มาข่าว)
การบรรเลงดนตรีไทยในงานอันเป็นเช่นนี้ มีบทเพลงหนึ่งที่เราใช้บรรเลงประกอบในพิธีการงานมงคลสมรส นั้นก็คือเพลง ตับวิวาห์พระสมุทร
เนื้อหาสำหรับกลุ่มสาระการเรียนรู้ ศิลปะ
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๒ ดนตรี
มาตรฐาน ศ ๒.๑ เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่างสร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่าดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
มาตรฐาน ศ ๒.๒ เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างดนตรี ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม เห็นคุณค่าของดนตรีที่ เป็นมรดกทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทยและสากล
ตับวิวาห์พระสมุทร
ล้นเกล้าร.๖
ตับวิวาห์พระสมุทร เป็นเพลงพระราชนิพนธ์ในล้นเกล้ารัชกาลที่ ๖ เป็นบทละครพูดสลับรำ มีทั้งบทร้องและบทเจรจา ทรงพระราชนิพนธ์ เมื่อ พ.ศ.2461 ประกอบด้วย เพลงคลื่นกระทบฝั่ง เพลงบังใบ และเพลงแขกสาหร่าย
เนื้อเรื่องได้ปรับมาจากนิยายกรีกโบราณ ที่มีความเชื่อว่า ถ้าหญิงงามตายในทะเลจะช่วยให้รอดพ้นอุทกภัย ซึ่งมีพระสมุทรเป็นผู้ปกป้องคุ้มครองดูแล
วิวาห์พระสมุทร เป็นเรื่องราว ที่ได้กล่าวถึงประชาชนชาวกรีก ณ เกาะอัลฟาเบตา ที่มีความโง่เขลา หลงเชื่อในอำนาจทางทะเล เมื่อครบรอบทุก 100 ปี จะต้องส่งสาวงามพรหมจารีไปเป็นเจ้าสาวของพระสมุทร ขณะนั้นกษัตริย์มิดัสผู้ครองเกาะจำใจต้องส่งราชธิดาชื่อ อัลโดรเมดาไปสังเวยทางทะเลแก่พระสมุทร แต่อันเดรคู่รักของนางได้ออกอุบาย ขอให้นายนาวาเอกเอดเวิดไลออน กัปตันเรืออังกฤษมาขู่ชาวเมืองให้ยกนาง ให้แก่ อันเดร นางอัลโดรเมดาจึงรอดชีวิต และได้แต่งงานกับอันเดรสมปรารถนา
คุณค่าทางวรรณคดี เป็นบทละครสุขใจและมีความขบขันบางตอน มีเนื้อหาเรื่องของความรักสดชื่นและจบลงด้วยความสุขสมหวัง บทร้องเป็นร้อยกรองที่มีความไพเราะซาบซึ้งทางฉันทลักษณ์เป็นอย่างดี
เพลงคลื่นกระทบฝั่ง
อันโดรเมดาสุดาสวรรค์ ยิ่งกว่าชีวันเสน่หา
ขอเชิญสาวสวรรค์ขวัญฟ้า เปิดวิมานมองมาให้ชื่นใจ
ถึงกลางวันสุริยันแจ่มประจักษ์ ไม่เห็นหน้านงลักษณ์ยิ่งมืดใหญ่
ถึงราตรีมีจันทร์อันอำไพ ไม่เห็นโฉมประโลมใจยิ่งมืดมน
อ้าดวงสุริย์ศรีของพี่เอย ขอจงเผยหน้าต่างนางอีกหน
ขอเชิญจันทร์ส่องสว่างกลางสกล เยี่ยมมาให้พี่ยลเยือกอุรา ๚
เพลงบังใบ
ได้ยินคำสำเนียงเสียงเสนาะ แสนไพเราะรสรักเป็นหนักหนา
เหมือนยินเสียงหงส์ทองที่ฟ่องฟ้า กล่อมสุนทรวอนว่าน่ายินดี
ถึงแม้ว่าจะสนิทนิทรา ก็ผวาเมื่อสดับศัพท์เสียงพี่
ถึงดิฉันร้อนรุมกลุ้มฤดี เสียงเหมือนทิพย์วารีมาประพรม
แต่โอ้ว่าอนิจจาได้กินหวาน มิช้านานก็ต้องกลืนทั้งขื่นขม
พอพี่ไปใจน้องต้องระทม ยิ่งมาชมก็ยิ่งช้ำระกำใจฯ"
เพลงแขกสาหร่าย
ถ้าแม้นพี่เลือกได้ดังใจพี่ จะไปพ้นที่นี้นั้นหาไม่
จะยืนชมขวัญตาผู้ยาใจ กว่าจะได้สวมกอดแม่ยอดรัก
ถ้าแม้นไม่เกรงใจบิดาเจ้า จะลักองค์นงเยาว์จากตำหนัก
นี่หากเกรงโฉมฉายจะขายพักตร์ จึงจำหักใจคอยดูถ้อยทีฯ
ฟังการขับร้องและบรรเลงวงมโหรี เพลงตับวิวาห์พระสมุทร
โน้ตเพลง ตับวิวาห์พระสมุทร
********************************************
ข้อคำถามสานต่อความคิด
- เมื่อฟังเพลงตับวิวาห์พระสมุทรแล้วมีความรู้สึกอย่างไร
- เนื้อร้องเพลงตับวิวาห์พระสมุทรมีความหมายเกี่ยวกับเรื่องใด
- บทร้องเพลงตับวิวาห์พระสมุทรได้ดัคแปลงมาจากชนชาติใด
- เพลงตับวิวาห์พระสมุทร มีคุณค่าทางวรรณศิลป์ ดุริยศิลป์ คีตศิลป์ อย่างไร
เชื่อมโยงในองค์ความรู้
สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ การนับจำนวน คำนวนขนาด รูปทรง รูปร่างเส้นเรขาคณิต
สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ การกำเนิดเสียง การเกิดปรากฎการณ์ทางธรรมชาติ
กระบวนการคิดทางวิทยาศาสตร์
สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ศึกษาเรียนรู้คำศัพท์จากบทเพลง คำคล้องจอง ฉันทลักษณ์
การแต่งคำประพันธ์ คุณค่าความงามของภาษาไทย คัดลายมือ
สาระการเรียนรู้สังคมฯ วัฒนธรรมประเพณี วิถีชีวิตของคนไทย วัฒนธรรม ความเชื่อของต่างชาติ
สาระการเรียนรู้กอท. การทำงาน ประกอบอาชีพ
สาระการเรียนรู้สุขศึกษาฯ กิจกรรมเข้าจังหวะประกอบการร้องเพลง การดูแลรักษาสุขภาพร่างกาย
สาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ การขับร้องเพลงนานาชาติ เรียนรู้คำศัพท์ ประโยคสนทนา จากบทเพลง
สาระการเรียนรู้ศิลปะ (ทัศนศิลป์) การสร้างงานศิลปะจากบทเพลง (นาฏศิลป์)การออกแบบท่าทาง
ประกอบบทเพลง
บูรณาการในทุกสาระการเรียนรู้ สามารถนำมาใช้เป็นกิจกรรมนำเข้าสู่บทเรียน กิจกรรมกระตุ้นเร้าความสนใจ
การเรียนรู้ของผู้เรียน สอดแทรกในกิจกรรมการเรียนรู้ได้ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้
กิจกรรมเพิ่มเติมเต็มกันและกัน
- ให้นักเรียนแสดงละคร เรื่องวิวาห์พระสมุทร
- ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาค้นคว้าเพลงไทยเดิมที่สนใจ กลุ่มละ 1 เพลง เพื่อนำเสนอในห้องเรียน
อ้างอิงข้อมูล
www.norsorpor.com
www.banprak-nfe.com
www.noomlamoon.com
อ้างอิงรูปภาพ
พอลล่า-เอ็ดเวิร์ด
ล้นเกล้าร.๖
นางอันโดรเมดา
ตัวละครเรื่องวิวาห์พระสมุทร
พระสมุทร
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=3404