เมื่อเกิดเพลิงไหม้ในที่อยู่อาศัย เพื่อความปลอดภัยของตัวเองและคนรอบข้าง ก่อนจะพยายามดับไฟเบื้องต้น ต้องสังเกตสิ่งต่อไปนี้
เมื่อเกิดเพลิงไหม้ในที่อยู่อาศัย สิ่งแรกที่ต้องทำคือ ประเมินสถานการณ์ เพื่อความปลอดภัยของตัวเองและคนรอบข้าง ก่อนจะพยายามดับไฟเบื้องต้น ต้องสังเกตสิ่งต่อไปนี้
1. ประเมินประเภทของไฟที่ลุกไหม้
เพลิงไหม้อาจเกิดจากสาเหตุต่างๆ ซึ่งต้องเลือกวิธีดับที่เหมาะสม
- ไฟไหม้จากวัสดุทั่วไป (Class A): กระดาษ ไม้ ผ้า พลาสติก → ใช้น้ำหรือถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง
- ไฟไหม้ของเหลวไวไฟ (Class B): น้ำมัน แอลกอฮอล์ สีทาบ้าน → ใช้ถังดับเพลิง CO₂ หรือโฟม ห้ามใช้น้ำ!
- ไฟไหม้จากไฟฟ้า (Class C): สายไฟ เครื่องใช้ไฟฟ้า → ตัดกระแสไฟก่อน แล้วใช้ถังดับเพลิง CO₂ หรือผงเคมีแห้ง ห้ามใช้น้ำ!
- ไฟไหม้จากโลหะติดไฟ (Class D): แมกนีเซียม อะลูมิเนียม (พบน้อยในบ้านทั่วไป) → ใช้สารดับเพลิงเฉพาะทาง
2. สังเกตขนาดของเพลิงไหม้
- ถ้าไฟยังเล็กและควบคุมได้ → ใช้วิธีดับไฟเบื้องต้น
- ถ้าไฟลุกลามเร็ว มีควันหนา หรือมีการกระจายจุดติดไฟไปบริเวณอื่นอย่างรวดเร็ว ให้รีบหนีออกจากพื้นที่และแจ้ง 199 (ดับเพลิง)
3. เลือกวิธีดับไฟที่เหมาะสม
- ใช้ถังดับเพลิง (เหมาะกับไฟไหม้ขนาดเล็ก)
- เขย่าถังดับเพลิงก่อนใช้
- ดึงสลักนิรภัย
- เล็งหัวฉีดไปที่ฐานของเปลวไฟ
- บีบคันบีบและกวาดหัวฉีดไปมา
- ใช้ผ้าหนา ๆ หรือผ้าชุบน้ำคลุมไฟ (เหมาะกับไฟไหม้ที่เกิดกับเสื้อผ้า, หม้อไฟไหม้)
- ปิดประตู-หน้าต่าง เพื่อจำกัดออกซิเจนไม่ให้ไฟลุกลาม
- ตัดไฟจากเบรกเกอร์หลัก ถ้าเป็นไฟไหม้จากไฟฟ้า
- ห้ามใช้น้ำกับไฟไหม้จากน้ำมันและไฟฟ้า
ข้อควรจำ ถ้าไฟรุนแรงจนควบคุมไม่ได้ ให้อพยพทันที! อย่าฝืนดับไฟเอง และโทรแจ้งเจ้าหน้าที่ดับเพลิง 199 ทันที