ระบบไหลเวียนโลหิต เป็นระบบที่นำสารเข้าและออกจากเซลล์ สามารถช่วยในการรักษาระดับอุณหภูมิ ความเป็นกรด-เบส ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาดุลยภาพของร่างกาย ระบบไหลเวียนโลหิตในสิ่งมีชีวิตแบ่งได้เป็น 3 ประเภท เรียงตามลำดับจากเรียบง่ายไปจนถึงซับซ้อนที่สุด
ระบบไหลเวียนโลหิต เป็นระบบที่นำสารเข้าและออกจากเซลล์ สามารถช่วยในการรักษาระดับอุณหภูมิ ความเป็นกรด-เบส ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาดุลยภาพของร่างกาย ระบบไหลเวียนโลหิตในสิ่งมีชีวิตแบ่งได้เป็น 3 ประเภท เรียงตามลำดับจากเรียบง่ายไปจนถึงซับซ้อนที่สุดดังนี้ ส่วนประกอบสำคัญของระบบไหลเวียนโลหิต: หัวใจ,เลือด,และเส้นเลือด ระบบไหลเวียนโลหิตยังรวมไปถึง pulmonary circulation คือ ระหว่างหัวใจและปอด และ systemic circulation คือระหว่างหัวใจและ
ร่างกาย
กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ช่วงชั้นที่ 4 (ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 - 6)
จุดประสงค์กาเรียนรู้ สามารถอธิบายการทำงานของระบบไหลเวียนโลหิตและสามารถปฏิบัติการดูแลหัวใจ
ที่มา: https://www.wonginvention.com
องค์ประกอบของระบบไหลเวียนโลหิต
ระบบไหลเวียนโลหิต เปรียบเสมือนระบบขนส่งในร่างกาย โดยการส่งสารอาหาร ก๊าซออกซิเจน น้ำ และสิ่งมีประโยชน์อื่นๆ ไปให้เซลล์ทุกเซลล์ในร่งกาย แล้วนำของเสียจากเซลล์ไปยังส่วนที่มีหน้าที่ขับออกจากร่างกาย อวัยวะที่สำคัญในระบบไหลเวียนโลหิต ได้แก่
1. โลหิตหรือเลือด เป็นเนื้อเยื่อชนิดหนึ่งทำหน้าที่ ลำเลียงสารอาหารต่างๆ ในร่างกาย ซึ่งประกอบด้วย น้ำ้เลือด ที่มีลักษณะเป็นของเหลวใส ไม่มีสี เม็ดเลือดสามารถแบ่งออกเป็น 3 ชนิด คือ
1.1 เม็ดเลือดขาว เ็ป็นเม็ดเลือดขนาดเล็กมากและเป็นเม็ดเลือดที่มีปริมาณีมากที่สุดทำหน้าที่ขนส่งก๊าซอ็อกซิเจนจากปอดไปยังเนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
1.2 เม็ดเลือดขาว มีขนาดใหญ่กว่าเม็ดเลือดแดง ทำหน้าที่ทำลายเชื้อโรคที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย รวมทั้งสร้างภูมิคุ้มกันโลก
1.3 เกล็ดเลือด ช่วยทำให้เลือดแข็งตัว เพื่อปิดปากแผล เมื่อเกิดบาดแผลขึ้น
.svg/300px-Diagram_of_the_human_heart_(cropped).svg.png)
ที่มา: https://images.google.co.th
2. เส้นเลือดและหลอดเลือด แบ่งออกเป็น 3 ชนิด ดังนี้
2.1 เส้นเลือดแดง เป็นเส้นเลือดรูปทรงกระบอก ทำหน้าที่นำเลือดออกจากหัวใจไปยังเส้นเลือดฝอย เพื่อนำไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
2.2 เส้นเลือดดำ เป็นเส้นเลือดรูปทรงกระบอก ทำหน้าที่นำเลือดกลับสู่หัวใจ
2.3 เส้นเลือดฝอย เป็นเส้นเลือดที่มีขนาดเล็กมาก มีหน้าที่นำเลือดจากหลอดเลือดแดงไปตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และนำเลือดดำจากร่างกายไปยังหลอดเลือดดำ
ที่มา: https://images.google.co.th
3. หัวใจ เป็นอวัยวะที่สำคัญที่สุดในระบบไหลเวียนโลหิต ทำหน้าที่สูบโลหิตไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย หัวใจเป็นอวัยวะที่ประกอบด้วยกล้ามเนื้อทั้งหมด มีขนาดเท่ากับกำปั้นของเจ้าของ ตั้งอยู่ในทรวงอกระหว่างปอดทั้ง 2 ข้าง ส่วนของหัวใจจะอยู่ด้านซ้ายของร่างกาย รอบ ๆ หัวใจมีเยื่อบาง ๆ หุ้มอยู่ เรียกว่า เยื่อหุ้มหัวใจ ภายในหัวใจแบ่งออกเป็น 4 ห้อง ดังนี้
1. หัวใจห้องบนขวา เป็นห้องที่รับเลือดเสีย หรือเลือดดำจากทุกส่วนของร่างกาย เพื่อส่งต่อให้หัวใจห้อง
ล่างขวา
2. หัวใจห้องล่างขวา จะรับเลือดจากห้องบนขวาแล้วส่งเลือดไปฟอกที่ปอด
3. หัวใจห้องบนซ้าย รับเลือดดีหรือเลือดแดงจากปอด เพื่อส่งต่อให้ล่างซ้าย
4. หัวใจห้องล่างซ้าย รับเลือดดีจากห้องบนซ้าย แล้วส่งไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ทั่วร่างกาย
ที่มา: https://images.google.co.th
4. น้ำเหลืองและหลอดน้ำเหลือง เป็นของเหลวที่ถูกรวบรวมจากเนื้อเยื่อต่าง ๆ เพื่อนำกลับเข้าสู่กระแสเลือดอีกครั้ง โดยน้ำเหลืองจะไหลเวียนไปตามท่อน้ำเหลือง
เทคนิคการดูแลหัวใจ
1. ใส่ใจกับการเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ติดเป็นนิสัย หัวใจจะแข็งแรงได้นั้น เราจะต้องดูแลเรื่องการรับประทานอาหารควบคู่ไปด้วย โดยเลือกรับประทานอาหารที่ไม่เสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจหรือมีโคเลสเตอรอลสูง เช่น ผัก ผลไม้ อาหารที่มีไฟเบอร์สูง บวกกับโปรตีนที่ได้จากพืช แค่นี้ก็ช่วยทำให้หัวใจของคุณและคนที่คุณรักแข็งแรงไปได้พร้อมๆกันเลยค่ะ
2. ลดระดับไขมันในหลอดเลือด เนื่องจากไขมันเป็นตัวที่จะไปสกัดกั้นการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจ
ดังนั้นขอแนะนำให้ลดอาหารประเภทไขมันสูง และที่สำคัญอย่าลืมออกกำลังกายด้วยนะครับ
"ทำได้แค่นี้หัวใจก็เป็นสุข โรคภัยไข้เจ็บไม่ต้องถามหาครับ"
ประเด็นคำถาม
1.การทำงานของระบบไหลเวียนโลหิตเป็นอย่างไร
2.ทำไมคนเราต้องมีเลือด
3.การดูแลหัวใจควรปฏิบัตือย่างไร
การบูรณาการกับสาระการเรียรู้อื่น
1.สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชีววิทยา เรื่อง กาทำงานของระบบไหลเวียนโลหิต
2.สาระการเรียนรู้ศิลปศึกษา เรื่อง การการวาดภาพระบบไหลเวียนโลหิต
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=486