ภาพพจน์ คือกลวิธีที่ผู้แต่งใช้เรียบเรียงถ้อยคำให้มีความไพเราะ สละสลวย สัมผัสอารมณ์ของผู้อ่านหรือทำให้ผู้อ่านเกิดความกระทบใจ ความรู้สึกหรือจินตนาการ
ประเด็นจากข่าว
ตะลึง!แม่ลูก2วัย41สวยปิ๊งหุ่นเป๊ะ
17 ส.ค. 55 เชื่อเถอะว่าผู้หญิงทุกคนใคร ๆ ก็อยากจะดูอ่อนเยาว์เด็กกว่าวัยไปให้นานเท่านาน และนี่ก็เป็นเหตุผลว่าทำไมคุณแม่ลูกสองชาวไต้หวันคนนี้ช่างน่าอิจฉาเสียจริง ๆ เพราะด้วยวัย 41 ปี จาง ทิงเสวี่ยน ยังดูสวยสะพรั่งอย่างกับสาวอายุ 20 ต้น ๆ เท่านั้นเอง
ส่วนเคล็ดลับความสวยใสหุ่นดีราวกับสาวอายุ 20 ต้น ๆ ของคุณแม่จาง ชาวไต้หวันคนนี้ คือการเน้นรับประทานผลไม้ที่มีประโยชน์ และออกกำลังกายทุกวัน ทั้งนี้ เธอถึงกับถูกขนานนามว่าเป็น เทพีฟิตเนส เลยทีเดียว
ที่มาของภาพ https://www.komchadluek.net/detail/20120817/137840
เกริ่นนำ
การใช้คำเพื่อเปรียบเทียบให้เห็นภาพของสิ่งที่กล่าวถึงช่วยให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจง่ายยิ่งขึ้นซึ่งเรียกว่า "ภาพพจน์"
เนื้อหาสำหรับ
กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๓
ภาพพจน์
ภาพพจน์ คือกลวิธีที่ผู้แต่งใช้เรียบเรียงถ้อยคำให้มีความไพเราะ สละสลวย สัมผัสอารมณ์ของผู้อ่านหรือทำให้ผู้อ่านเกิดความกระทบใจ ความรู้สึกหรือจินตนาการ
https://www.oknation.net/blog/fantastic/2008/01/27/entry-1
๑. การเปรียบสิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่ง โดยใช้คำเปรียบเทียบให้เห็น เช่น เสมือน เหมือน เฉก เช่น เพียง เพี้ยง ราว กล ดั่ง ดั่ง ดุจ ประดุจ ต่าง ภาพพจน์นี้เรียกว่า อุปมา
เช่น
“ฮึดฮัดขัดแค้นแน่นใจ ตาแดงดั่งแสงไฟฟ้า” (รามเกียรติ์)
“พระโหยหวนครวญเพลงวังเวงจิต ให้คนคิดถึงถิ่นถวิลหวัง
ว่าจากเรือนเหมือนนกมาจากรัง อยู่ข้างหลังก็จะแลชะแง้คอย”(พระอภัยมณี)
https://www.oknation.net/blog/arekoy/2009/02/13/entry-1
๒. การเปรียบสิ่งหนึ่งเป็นอีกสิ่งหนึ่ง เป็นการเปรียบสิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่งมากจนเกือบเป็นสิ่งเดียวกัน มักมีคำว่า เป็น คือ เท่า ปรากฎอยู่ ภาพพจน์นี้เรียกว่า อุปลักษณ์
เช่น
“ความรักเป็นยาพิษชนิดหนึ่ง เป็นน้ำผึ้งจากแดนอันแสนหวาน
เป็นความสุขเป็นทุกข์ท้อทรมาน เป็นทางผ่านของใจใครบางคน” (มุทิตา)
“ลูกคือดวงใจของพ่อแม่ แม่เป็นมิตรแท้ของลูกนั่น”
๓. การสมมุติสิ่งต่าง ๆ (ที่ไม่ใช่มนุษย์) มีกิริยาอาการเหมือนมนุษย์ ภาพพจน์นี้เรียกว่า บุคคลวัตหรือบุคคลสมมุติ
เช่น
“เพชรน้ำค้างค้างหล่นบนพรมหญ้า เย็นหยาดฟ้ามาฝันหลังวันใหม่
เคล้าเคลียหยอกดอกหญ้าอย่างอาลัย เมื่อแฉกดาวใบไผ่ไหวตะวัน” (วารีดุริยางค์)
https://www.bloggang.com/mainblog.php?id=skit&mont
๔. การกล่าวเกินจริง เพื่อให้ข้อความนั้นมีน้ำหนักมากขึ้น ภาพพจน์นี้เรียกว่า อติพจน์
เช่น
“ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน
แม้เกิดในใต้หล้าสุธาธาร ขอพบพานพิศวาสมิคลาดคลา” (พระอภัยมณี)
๕. การใช้สิ่งหนึ่งแทนอีกสิ่งหนึ่ง ที่มีคุณสมบัติบางประการร่วมกัน เช่นดอกไม้แทนผู้หญิง เพราะมี
ลักษณะร่วมกันคือความสวยงาม ภาพพจน์นี้เรียกว่าสัญลักษณ์
เช่น
“เจ้าดอกเอ๋ยดอกขจรอาวรณ์ถวิล นกขมิ้นเหลืองอ่อนจะนอนไหน
เขาวางขลุ่ยข่มน้ำตาว้าเหว่ใจ ตอบไม่ได้ดอกหนาข้าคนจร”(เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์)
https://www.oknation.net/blog/arekoy/2009/02/13/entry-1
๖. การใช้คำให้กระทบความรู้สึกโดยการเลียนเสียงธรรมชาติ ภาพพจน์นี้เรียกว่าสัทพจน์
เช่น
“ตุบตับฉับฉาดฉะ ทำเงอะงะมิใคร่สู้
ยอมเขาก็ย่อมรู้ ความพ่ายแพ้จักมาเยือน”
๗. กลวิธีการแต่งที่กวีสรรหามาเพื่อให้บทประพันธ์มีความเด่นเป็นพิเศษ ภาพพจน์นี้เรียกว่า การเล่นคำ
เช่น
“หนึ่งในหล้าหนึ่งเดียวหนึ่งองค์นี้ หนึ่งผู้มีบุญญามหาศาล
หนึ่งในใจประชามาเนิ่นนาน หนึ่งนั้นองค์ภูบาลภูมิพล”
https://www.lesla.com/board/gen.php?id=19334&mode_id=4
ประเด็นคำถาม
นักเรียนเข้าไปตอบคำถามจากประเด็นคำถาม คลิกที่นี่
คำตอบข้อที่ ๑..........
คำตอบข้อที่ ๒..........
คำตอบข้อที่ ๓..........
คำตอบข้อที่ ๔..........
คำตอบข้อที่ ๕..........
กิจกรรมเสนอแนะ
๑. อ่านหนังสือเพิ่มเติมหาข้อความที่ปรากฎโวหารประเภทต่าง ๆ
บูรณาการ
ศิลปะ: การแสดงหรือทัศนศิลป์
ที่มา
https://www.tnnthailand.com/news/details.php?id=25822
https://news.sanook.com/1053529
https://www.tnnthailand.com/news/details.php?id=25822
https://www.praphansarn.com/new/forum/forum_posts.asp?TID=13225&get=last
https://www.kroobannok.com/blog/7424
https://www.oknation.net/blog/arekoy/2009/02/13/entry-1
https://www.bloggang.com/mainblog.php?id=skit&month=04-11-2009&
https://www.komchadluek.net/detail/20120817/137840
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4786