ไตรภูมิพระร่วง แสดงให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่ง ความไม่แน่นอนทั้งมนุษย์และสัตว์รวมทั้งสิ่งไม่มีชีวิต เช่น ภูเขา แม่น้ำ แผ่นดิน ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ความเปลี่ยนแปลงนี้กวีไทยเรียกว่า “ อนิจจลักษณะ
เมื่อวันที่ ๒๔ พ.ย. หลังจากได้รับแจ้งว่านายสมัคร สุนทรเวช อดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งเข้ารับการรักษาโรคมะเร็งตับอยู่ที่ รพ.บำรุงราษฎร์ ได้ถึงแก่อนิจกรรมในช่วงเช้า ผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปที่ รพ.บำรุงราษฎร์ ถนนสุขุมวิท พบว่าที่หน้าอาคารผู้ป่วยใน มีบรรดาสื่อมวลชนรอรายงานข่าวการเสียชีวิตของนายสมัครเป็นจำนวนมาก โดยนายเคารพ วงศ์ประเสริฐ ผู้จัดการอาวุโสแผนกสื่อสารและประชาสัมพันธ์ รพ.บำรุงราษฎร์ เปิดเผยว่า นายสมัครเสียชีวิตเมื่อเวลา ๐๘.๔๘ น. ที่ห้องไอซียู ๕ และทางญาติมีความประสงค์จะนำศพไปบำเพ็ญกุศลที่วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม ข่าวจาก : https://th.88db.com/th
ภาพจาก: https://talk.mthai.com
จะเห็นว่าไม่ว่าใคร หรือสรรพสิ่งใดๆในโลกนี้ล้วนไม่จีรังยั่งยืน มีเกิดก็ต้องมีดับไปตามกาลเวลา ในโอกาสนี้ก็อยากจะอโหสิกรรมให้กับผู้ที่ล่วงลับไปแล้วทุกท่าน และขอมีความสุขในสัมปรายภพด้วย
เมื่อพูดถึงเรื่องความไม่จีรัง ยั่งยิน ความไม่แน่นอน ทำให้นึกถึงวรรณคดีไทยเรื่องหนึ่ง ที่กล่าวถึงเรื่อง อนิจจลักษณะไว้อย่างน่าสนใจ คือเรื่องไตรภูมิพระร่วง ซึ่งเป็นเรื่องที่นักเรียนต้องเรียนรู้ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
ผู้แต่งคือ พญาลิไทย หรือ พระมหาธรรมราชาที่ ๑ ซึ่งเป็นนัดดาของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหากษัตริย์องค์ที่ ๕ แห่งราชวงศ์พระร่วง เมื่อ พ.ศ. ๑๘๘๘ พญาลิไทย ทรงแต่งขึ้นเพื่อเทศนาแก่พระมารดาและสั่งสอนประชาชน
เนื้อหา ไตรภูมิพระร่วง แสดงให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของสรรพสิ่ง ความไม่แน่นอนทั้งมนุษย์และสัตว์รวมทั้งสิ่งไม่มีชีวิต เช่น ภูเขา แม่น้ำ แผ่นดิน ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ความเปลี่ยนแปลงนี้กวีไทยเรียกว่า “ อนิจจลักษณะ ”
ไตรภูมิพระร่วง เดิมเรียกว่า ไตรภูมิกถา / เตภูมิกถา หมายถึงเรื่องราวของโลกทั้ง ๓ได้แก่
กามภูมิ รูปภูมิ อรูปภูมิ
กามภูมิ คือ โลกของผู้ที่ยังติดอยู่ในกามกิเลส แบ่งออกเป็น ๒ ฝ่าย ได้แก่
๑.สุคติภูมิ ๒. อบายภูมิ
๑.สุคติภูมิ ได้แก่
๑.๑ มนุสสภูมิ ( โลกมนุษย์ )
๑.๒ สวรรคภูมิ (ฉกามาพจรภูมิ)
๑.๒.๑ จาตุมหาราชิกา ๑.๒.๒ ดาวดึงส์
๑.๒.๓ ยามา ๑.๒.๔ ดุสิต
๑.๒.๕ นิมมานรดี ๑.๒.๖ ปรนิมมิตวสวัตดี
๒. อบายภูมิ ได้แก่
๒.๑ นรกภูมิ ( มี ๘ ขุม ) ๒.๒ ดิรัจฉานภูมิ
๒.๓ เปรตภูมิ ๒.๔ อสูรกายภูมิ
รูปภูมิ เป็นดินแดนของพรหมที่มีรูป มี ๑๖ ชั้น (โสฬสพรหม )
อรูปภูมิ เป็นดินแดนของพรหมที่ไม่มีรูป มีแต่จิตหรือวิญญาณ
วันนี้เสนอไว้แค่นี้ก่อน แล้วอ่านต่อตอนที่ ๒ คะ
คำถาม
๑. เนื้อหาในไตรภูมิพระร่วงเกี่ยวกับเรื่องใด
ก. นรก สวรรค์ บาดาล
ข. กามภูมิ สวรรค์ นรก
ค. กามภูมิ รูปภูมิ อรูปภูมิ
ง. ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิ
๒. ผู้แต่งคือใครและมีความสัมพันธ์กับพ่อขุนรามคำแหงมหาราชอย่างไร
ก. พระศรีสุนทรโวหาร- หลาน
ข. พระศรีสุนทรโวหาร- เหลน
ค. พญาลิไทย-หลาน
ง. พญาลิไทย-เหลน
๓. ไตรภูมิพระร่วงเป็นวรรณคดีสมัยใด
ก. สุโขทัย
ข. อยุธยาตอนต้น
ค. อยุธยาตอนกลาง
ง. อยุธยาตอนปลาย
๔. เรื่องนี้แต่งด้วยคำประพันธ์ประเภทใด
ก. ความเรียงร้อยแก้ว
ข. ร่ายสุภาพ
ค. กาพย์ยานี 11
ง. กลอนสุภาพ
กิจกรรมเสนอแนะ : นักเรียนค้นคว้าความรู้เพิ่มเติมเรื่องไตรภูมิพระร่วง
แหล่งเรียนรู้
https://www.thaisecondhand.com
https://talk.mthai.com
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=1803