วิชาภาษาไทย ภาษาไทย การเขียน การใช้ภาษา คำสมาส บาลีสันสกฤต การสร้างคำใหม่ โดยการสมาสคำ

การสร้างคำใหม่ โดยการสมาสคำ

 
https://www.dailynews.co.th/education/5770

     1.  บทนำ    ปีใหม่ ลดได้ มีสุข
เทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ เป็นเทศกาลของการท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ 
ของผู้คนในสังคมเพื่อเป็นการให้กำไรและความสุขแก่ชีวิตหลังจากที่เหน็ดเหนื่อยกับ
ภารกิจและหน้าที่การงานมาตลอดปี แต่ละคนอาจจะมีทางเลือกที่แตกต่างกันออกไป
ตามเหตุและปัจจัยที่เกิดขึ้นกับตัวเอง......... 
แหล่งที่มา :  https://www.dailynews.co.th/education/5770
                    วันอังคารที่ 3 มกราคม 2555 เวลา 00:00 น.
  2.  ประเด็นจากข่าว
                     พบคำว่า  ภารกิจ   ซึ่งเป็นคำสมาส   มาศึกษาเรื่องคำสมาสพร้อมๆ กันเลยนะคะ

  3.  เนื้อหากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยช่วงชั้น 2,3,4
   4.  เนื้อหา                                                        
      สมาส คือ วิธีการผสมคำ ของภาษาบาลีและสันสกฤต ไทยได้นำ มาดัดแปลงเป็นวิธีการสมาสแบบ
ไทย โดยมีหลักดังนี้
       1.   ต้องเป็นคำ ที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤตเท่านั้น เช่น
                ราชการ ราชครู ราชทูต ราชบุตร ราชโอรส
       2. ศัพท์ประกอบไว้หน้า ศัพท์หลักไว้หลัง เช่น
                สัตโลหะ ภารกิจ ปฐมเจดีย์ อุดมศึกษา อุดมคติ
        3. แปลความหมายจากหลังมาหน้า เช่น
                อักษรศาสตร์ - วิชาว่าด้วยตัวหนังสือ
                วาทศิลป์ - ศิลปะการพูด
                ยุทธวิธี - วิธีการทำ สงคราม
                ชัยภูมิ - ที่ตั้งทัพที่ทำ ให้ได้รับชัยชนะ
                วีรบุรุษ - บุรุษผู้กล้าหาญ
    4. ท้ายศัพท์ตัวแรกห้ามใส่รูปสระ อะ และตัวการันต์ เช่น
               กิจการ - ไม่ใช่ กิจะการ
              ธุรการ - ไม่ใช่ ธุระการ
              กาลเทศะ - ไม่ใช่ กาละเทศะ
             วารดิถี - ไม่ใช่ วาระดิถี
             แพทยศาสตร์ - ไม่ใช่ แพทย์ศาสตร์
             มนุษยธรรม - ไม่ใช่ มนุษย์ธรรม
    5. ต้องออกเสียงสระที่ท้ายศัพท์ตัวแรก
             อุณหภูมิ - อุน – หะ - พูม
             ประวัติศาสตร์ - ประ – หวัด – ติ - สาด
             ธาตุเจดีย์ - ทา – ตุ – เจ - ดี
             เกษตรกรรม - กะ – เสด – ตระ - กำ
            ราตรีสวัสดิ์ - รา – ตรี – สะ - หวัด
            สิทธิบัตร - สิด – ทิ - บัด
                                 
           ยกเว้นบางคำ อ่านตามความนิยมโดยไม่ออกเสียงสระ เช่น สุขศาลา ชาตินิยม ไตรรัตน์
           บุรุษเพศ ชลบุรี ธนบุรี ธาตุวิเคราะห์ สุภาพบุรุษ
     6. คำ ว่า วร, พระ ตามด้วยภาษาบาลีสันสกฤตถือเป็นคำ สมาส เพราะ พระ แผลงมาจาก วร เช่น
             วรกาย วรชายา วรองค์ วรวิหาร วรดิตถ์
             พระบาท พระองค์ พระโอษฐ์ พระนาสิก พระเนตร
              พระกรรณ พระบัปผาสะ พระหทัย พระนลาภ พระเสโท

* คำ พระ ที่ประสมกับคำ ภาษาอื่นไม่ใช่คำ สมาส เช่น พระอู่ พระเก้าอี้ พระขนง พระเขนย พระขนน
พระสุหร่าย พระโธรน
                                                                                    
     5.      ประเด็นคำถาม
                          แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่มๆ    จัดทำโครงงานเกี่ยวกับคำสมาส
     6. กิจกรรมเสนอแนะ
                           นำผลงานแสดงเพื่อเผยแพร่และแบ่งปันความรู้แก่นักเรียนชั้นอื่นๆ
    7.   การบูรณาการ
                          บูรณาการกับวิชา สังคมศึกษา  ศาสนา และศิลปะ

                                                   
8.     แหล่งอ้างอิง   :   https://www.dailynews.co.th/education/5770
                                  : https://www.vcharkarn.com/uploads/80/80274.pdf
                                  : https://billboss.jalbum.net/cartoon/
                                  :https://www.umarin.com/board/index.php?topic=2029.0
                                  : https://ecard.kapook.com/category.php?category_id=18

 ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4555