มุสลิมกับวันคริสต์มาส ข้อมูลที่ควรรู้

คัดลอกจากหนังสือ “ทำไมมุสลิมจึงทำไม่ได้”

ของ อ.มุรีด ทิมะเสน

วันที่ 25 ธันวาคมของทุกปี เป็นวันสำคัญวันหนึ่งของศาสนาคริสต์ เป็นวันเฉลิมฉลองเพื่อระลึกถึงวันประสูติของพระเยซู คริสตศาสนิกชนทุกนิกายจัดพิธีนี้มาจนเป็นประเพณีนิสัยสืบมาจนทุกวันนี้

ความเป็นมาของวันคริสต์มาส

ก. วันคริสต์มาสหรือวันคริสตสมภพ คือวันที่พระเยซูลงมาบังเกิดลงมาในโลกมนุษย์เมื่อประมาณ 4 ปี ก่อนคริสตศักราชเพื่อมา ไถ่บาปของมนุษย์ทุกคนที่กระทำบาป บิดาคือโจเซฟ มารดาคือมาเรีย สถานที่ประสูตรคือเมืองเบธเลเฮม ประเทศอิสราเอล คริสเตีอนถือว่าวันนี้เป็น วันที่สำคัญมากโดยถือ ว่าวันที่ 24 ธันวาคมเป็นวันคริสต์มาสอีส ซึ่งมาจาก Chrismas Evening และ 25 ธันวาคมคือวันคริสต์มาส การฉลองคริสต์มาสได้เริ่มได้เริ่มมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 4 ทั้งที่ไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่าพระเยซูประสูติเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม คงมีแต่พระคัมภีร์ที่ระบุว่าพระองค์ที่ตำบลเบธเลเฮม กรุงเยรูซาเล็ม (ปัจจุบันคือ บัยต์ลัหม์ อัลกุดส์ ของปาเลสไตน์) ต่อมาคริสต์ศาสนาได้แพร่หลายเข้าสู่ยุโรป มีศูนย์กลางอยู่ที่กรุงโรมเชื่อว่าได้มีการผสมผสาน วัฒนาธรรมทางโลก และทางศาสนาเข้าด้วยกันคือ ชาวโรมันนับถือ เจ้าและกำหนดให้วันที่ 25 ธันวาคมเป็นวันเฉลิมฉลองเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์ เพราะถือว่า วันดังกล่าวเป็นวันที่เริ่มต้นแห่งการเปลี่ยนฤดู คือมีช่วงกลางวันยาวกว่ากลางคืน สันนิฐานว่าศาสนจักรสมัยนั้นคงต้องการให้คำสั่งสอนของพระเยซูที่ว่า “เราเป็นแสง สว่างแห่งโลก ผู้ที่เดินตามเรามาจะไม่เดินในที่มืด” เข้าไปมีความสอดคล้องกับประเพณีโรมัน จึงถือเอาวันที่ 25 ธันวาคม เป็นวันประสูติของพระเยซู เพราะพระเยซูคริสต์ลงมาประสูติในวันคริสต์มาส เพื่อปลดปล่อยมนุษย์ให้พ้นจากการตกเป็นทาสของบาปคืนเอกราชให้แก่ มนุษย์นี้คือเหตุที่คริสเตียนทั่วโลก ทุกชาติทุกภาษา ต่างเฉลิมฉลองรื่นเริงกันในวันคริสต์มาสเพราะวันนี้ไม่ใช่วันตรุษฝรั่ง แต่เป็น “วันเฉลิมฉลองความเป็นไทจาก ความบาปถ้าท่านเชื่ออย่างที่เข้าเชื่อท่านก็มีสิทธิ์ฉลองอย่างเขาได้เช่นกัน” ไม่เพียงคริสเตียนเท่านั้น เทศการคริสต์มาสยังเป็นเทศกาลสื่อแห่งสื่อ แห่งความสุขให้กับคนทั่วโลก

ข. วันที่ 25 ธันวาคม เป็นวันสำคัญวันหนึ่งของศาสนาคริสต์เป็นวันเฉลิมฉลองเพื่อระลึกถึงวันประสูติของพระเยซู คริสตศาสนิกชนทุกนิกายนิยามใช้พิธีนี้มาจนเป็นประเพณีนิสัยสืบมาจนทุกวันนี้ พิธีฉลองวันประสูติของพระเยซูเริ่มมีขึ้นครั้งแรกที่กรุงโรมในกลางคริสต์ศตวรรษที่ 4 สันนิฐฐานว่า คงจะได้เคล้ามาจากเทศกาล Saturnalia ชาวโรมันซึ่งมีขึ้นระหว่างวันที่ 17-24 ธันวาคม โดยมีการรื่นเริงแลกเปลี่ยนของขวัญกันของ พวกที่นับถือลัทธิ Pagan (One who doesn't be Christian in the Roman Empire) พิธีกรรมเริ่มขึ้นเมื่อเวลา 24:00 น. ของคืนวันที่ 24 ธันวาคมชาวคริสต์พากันไปตามประตูบ้านต่างๆร้องเพลงอวยพรในนาม พระเจ้า Sorenade ให้ทุกคนจงมีความสุขความเจริญด้วยอำนาจพระเมตตาพระเจ้า เสร็จแล้วก็เป็นธรรมเนียมที่เจ้าของบ้าน และสมาชิกออกมาแสดงความขอบคุณ แก่ศาสนทูต ที่นำพระพรจากพระเจ้ามาให้ถึงบ้าน และจะให้ของขวัญเป็นการตอบแทนเช่น ขนม ผลไม้ อาหารว่างเครื่องดื่ม เป็นต้นในเทศกาลนี้ทุกบ้านจะประดับ ประดา ด้วยต้นไม้สีเขียวและแสงไฟ ส่วนมากเป็นต้นคริสต์มาสแขวนด้วนของขวัญสำหรับคนในครอบครัว ต้นคริสต์มาสนับว่าเป็นหัวใจของงานคริสต์มาสที่บ้าน

ค. วันคริสต์มาสหรือวันคริสตสมภพ ทั่วโลกจะฉลองวันนี้พร้อมกันคือวันที่ 25 ธันวาคม ทุกคนรู้ว่าวันนี้เป็นวันคริสต์มาส เพราะคริสตจักรได้ยึดถือวันนี้มาแล้วกว่า 1,500ปี ไม่มีใครสงสัยหรือแม้แต่จะถามว่าพระเยซูประสูติวันนี้ตรงเผงหรือเปล่า ทั่วโลกมั่นใจเช่นนั้นถึงกับว่าบางท่าน ที่มีความรู้ทางโชคชะตาราศีได้อาศัยเอาวันประสูติของพระเยซู คือวันที่ 25 ธันวาคมไปผูกดวงก็มี แท้จริงแล้ววันที่ 25 ธันวาคมที่เราถือว่าเป็นวันประสูติของพระเยซูนั้น เป็นเพียงการสมมุติขึ้นมาภายหลังเพราะเมื่อพระเยซู ประสูตินั้นไม่มีผู้ใดบันทึกรายละเอียดเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นในวันประสูติของพระองค์ไว้ จริงอยู่ เมื่อเหตุการณ์เหล่านี้มีอยู่ในประวัติศาสตร์ของพวกโรมัน บ้านเบธเลเฮมยังปรากฎอยู่จนทุกวันนี้

ง. ครั้นหนึ่งวันคริสต์มาส ชาวคริสต์จะเฉลิมฉลองรื่นเริงกันเป็นการใหญ่เพราะถือว่าเป็นวันเกิดของพระเยซูกล่าวคือ นิกายโรมันคาทอลิกและนิกายโปรเตสแตนท์ถือว่าวันที่ 25 ธันวาคมของทุกปีเป็นวันคลายวันประสูติของพระเยซู แต่นิกายออร์ธอร์ดอกซ์ตะวันออกถือว่าวันเกิด ของพระเยซูตกอยู่ในเดือนมกราคม แต่ ก่อนถึงวันคริสต์มาส 4 สัปดาห์เป็นเทศกาล แอดเวนต์ (Advent) ชาวพระคริสต์จะพากันอ่านคัมภีร์พันธสัญญาเดิม เพื่อเตรียมตัวก่อนรับวันคริสต์มาส

จ. เทศกาลวันคริสต์มาสซึ่งตรงกับวันที่ 25 ธันวาคมของทุกปีเป็นวันที่ระลึกถึงวันประสูติของพระเยซู คติเรื่องวันคริสต์มาสนั้น มีความเข้าใจท่าแตกต่างกันออกไปเช่นนิกายออร์ธอร์ดอกซ์ในรัสเซีย ถือเอาวันที่ 6 มกราคม เป็นวันเฉลิมฉลองวันคริสต์มาส แนวความเชื่อของชาวพื้นเมือง เรื่องกำเนิดของพระเยซูก็ยังไม่สามารถกำหนดได้ว่า พระองค์ประสูติวันใด? ที่กล่าวถึงแรกสุดเกี่ยวกับการเฉลิมฉลองในวันที่ 25 ธันวาคมนั้น ปรากฎในปฏิทินโฟโลคอลคือชาวโรมันซึ่งได้เฉลิมฉลองวันเกิดแห่งสุริยะเทพผู้ทรงธรรม

สรุปความเป็นมาของวันคริสต์มาส
1.      วันที่ 25 ธันวาคม คือวันที่ระลึกถึงวันประสูติของพระเยซู

2.      วันที่ 25 ธันวาคม คือวันเฉลิมฉลองเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์ชาวโรมัน (หรือวันที่ชาวโรมันเฉลิมฉลองวันเกิดสุริยะเทพ ผู้ทรงธรรม)

3.      พระเยซูคริสต์ ทรงประสูติในวันคริสต์มาสเพื่อปลดปล่อยมนุษย์ให้พ้นจากการเป็นทาสของบาป คืน เอกราชให้แก่มนุษย์

ประเด็นชี้แจงความเป็นมาของวันคริสต์มาส
ประการที่หนึ่ง หลักการของศาสนาอิสลาม มิได้กำหนดให้มุสลิมจัดงานวันเกิดให้แก่ตัวเอง หรือจัดให้แก่บุคคลอื่นแม้กระทั่งการจัดงานวันเกิด ให้แก่นบีมุฮัมมัด   แล้วสำมะหาอะไรกับการเฉลิมฉลองของพระเยซูคริสต์ ถึงแม้ว่าหลักการของอิสลามเชื่อว่าท่านนบีอีซา (เยซูคริสต์) เป็นศาสดาท่านหนึ่งในศาสนาอิสลามก็ตาม ท่านนบีมูฮัมมัด  ได้กล่าวสำทับไว้ว่า “พวกท่านจงอย่าเลียนแบบยะฮูดีย์ (ยิว) และชาวนัศรอนีย์ (คริสเตียน)” ส่วนการกระทำของชาวยิวหรือชาวคริสเตียน ที่ท่านนบี  อนุมัติให้ปฏิบัติตามเช่นนั้น จึงอนุญาติให้ปฏิบัติตามได้อย่างเช่นการ ถือศีลอดของชาวยิวที่ถือศิลอดในวันที่ 10 มุหัรรอม ครั้งหนึ่งท่านนบีมูฮัมมัด  เดินทางกลับสู่เมืองมะดีนะฮฺ ท่านนบี  ก็พบว่าพวกยิวกำลังถือศีลอดอยู่ ท่านบี  จึงเอ่ยถามขึ้นว่า “พวกท่านถือศีลอดอะไรกัน?” พวกเขาตอบว่า “วันนี้ (หมายถึงวันที่ 10 มุหัรรอม) พระองค์อัลลอฮฺทรงช่วยเหลือนบีมูซา (โมเสส) ในวันดังกล่าว ส่วนฟิรเอาน์จมน้ำ สิ้นชีวิต (ในวันนั้นด้วย) ดังนั้น ท่านนบีมูซาจึงถือศีลอดในวันดังกล่าวเพื่อขอบคุณ (ต่อพระองค์อัลลอฮฺ)” ท่านนบีมุฮัมมัด  จึงกล่าวขึ้นว่า “เรามีสิทธิต่อท่านนบีมูซามาก กว่าพวกท่าน” ท่านนบีมุฮัมมัด  จึงกำชับให้มุสลิมถือศีลอดในวันนั้น ดังนั้นท่านนบีมุฮัมมัด  จึงมิได้สั่งกำชับให้บรรดามุสลิมร่วมเฉลิมฉลองในวันคริสต์มาส พร้อมๆกับผู้นับถือศาสนาคริสต์เตียน

ประการที่สอง วันที่ 25 ธันวาคมเป็นวันเฉลิมฉลองเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์ของชาวโรมันสาเหตุดังกล่าวจึงทำให้มุสลิม ไม่สามารถร่วมเฉลิมฉลองหรือจัดงานรื่นเริงในวันดังกล่าว ประหนึ่งว่ามีส่วนร่วมแสดงความยินดีต่อพิธีกรรมของชาวโรมัน ท่านนบีมุฮัมมัด  กล่าวไว้ว่า “วันสิ้นโลก ของฉันจะยังไม่เกิดขึ้นจนกว่าประชาชาติของฉันได้ยืดเอาแบบอย่างก่อนหน้าพวกเขาชนิดคืบตามคืบ ศอกตามศอก มีผู้กล่าวถามท่านนบี  ว่า โอ้ ศาสนทูตของอัลลอฮฺ (พวกเราจะตาม) พวกเปอร์เซียและโรมันใช่ไหม? ท่านนบี  กล่าวตอบว่า ก็กลุ่มชนนั้นแหละ” จากหลักฐานข้างต้นแสดงให้รู้ว่า ใกล้ๆจะถึงวันสิ้นโลก ประชาชาติของ ท่านนบีมุหัมมัด  จะเลียนแบบวิถีชิวิตเยี่ยงพวกเปอร์เซียและพวกโรมัน ถ้าเช่นนั้นมุสลิมคนใดที่จัดงานเฉลิมฉลองในวันคริสต์มาสซึ่งตรงกับวันที่ 25 ธันวาคม ก็เท่ากับ ว่ามุสลิมผู้นั้นได้กระทำตามแนวทางของพวกโรมันด้วยเช่นกัน

          ประการที่สาม พระเยซูคริสต์ลงมาประสูติในวันคริสต์มาส เพื่อปลดปล่อยมนุษย์ให้พ้นจากการเป็นทาสของบาป คืนเอก ราชให้แก่มนุษย์ เช่นนั้น หากมุสลิมคนได้เข้าร่วมงานเฉลิมฉลองในวันดังกล่าว ก็แสดงว่ามีความเชื่อเฉกเช่น ผู้นับถือศาสนาคริสต์ที่เชื่อว่า วันคริสต์มาสจะได้รับความเป็นไทจากบาป ดังข้อความที่ถูกเขียนไว้ว่า “วันเฉลิม ฉลองความเป็นไทจากความบาป ถ้าท่านเชื่ออย่างที่เขาเชื่อ ท่านก็มีสิทธิ์ฉลองได้อย่างเขาเช่นกัน” ซึ่งมุสลิมจะ เชื่อเช่นนั้นไม่ได้ เพราะไม่ใช่บทบัญญัติของคำภีร์อัลกุรอานและแบบฉบับของท่านนบีมุฮัมมัด  ที่สั่งใช้ให้กระทำ เช่นนั้น ดังกล่าวจึงไม่อนุมัติให้มุสลิมร่วมกิจกรรม หรือมีส่วนร่วมเฉลิมฉลองในวันครสต์มาสเฉกเช่นผู้ที่นับถือ ศาสนาคริสต์เตียน ส่วนความเชื่อที่ว่านบีอีซา (พระเยซูคริสต์) จะลงมาในโลกนี้อีกครั่งหนึ่งในช่วงใกล้ๆวันสิ้น โลกนั้นเป็นความเชื่อที่ถูกต้อง เพราะมีหลักฐานยืนยันชัดเจนจากท่านนบีมุหัมมัด  ที่กล่าวไว้ว่า “ฉันขอสาบาน ต่อพระองค์อัลลอฮฺแน่นอน บุตรของนางมัรฺยัม (หมายถึงนบีอีซา) จะลงมา (ยังโลกอีกครั้งหนึ่ง) เป็นผู้ตัดสินที่มี ความยุติธรรม”

กิจกรรมในวันคริสต์มาส
ทุกคนในครอบครัวมาอยู่รวมกันไปโบสถ์ด้วยกัน อวยชัยให้พรส่งบัตรอวยพร มอบของขวัญ มีพิธีเฉลิมฉลอง รับประทาน อาหารร่วมกัน ฯลฯ พิธีจะต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น ที่รู้จักกันทั่วไปคือมีซานตาศีลอดแจกของขวัญแก่เด็ก การร้องเพลงคริสต์มาสจิงกะเบล พอรุ่งเช้าวันที่ 25 ธันวาคม ทุกคนไปโบสถ์ร่วมกันสวดมนต์เช้า (Matin) เสร็จแล้วรับประทานอาหารกลางวันร่วมกันแสดง กิจกรรมทางศาสนาและแลกเปลี่ยนของขวัญกัน วันนี้เป็นวันหยุดงานทุกชนิด ต่างคนต่างกลับมายังบ้านเดิมของตน เพื่อเยี่ยมญาติและอวยพรแก่กันและกัน นับว่าเป็น เทศกาลแห่งการรวมญาติที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในรอบปี

สรุปกิจกรรมในวันคริสต์มาส
1.      การไปโบสถ์

2.      การไปรับประทานอาหารร่วมกัน

3.      การอวยพร และส่งบัตรอวยพร

4.      การแลกเปลี่ยนของขวัญ

ประเด็นชี้แจงเรื่องกิจกรรมในวันคริสต์มาส
ท่านนบี  ได้กล่าวว่า “บุคคลใดที่เลียนแบบคนกลุ่มหนึ่ง เขาก็เป็นส่วนหนึ่งของชนกลุ่มนั้นด้วย” เช่นนั้นมุสลิมจึงต้องละทิ้งการ จัดกิจกรรมข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นการจัดให้มีการเลี้ยง การแลกเปลี่ยนของขวัญ หรือการส่งบัตรอวยพรในวันคริสต์มาส เพราะนั้นเป็นการเลียนแบบพวกนัศรอนีย์ (คริสเตียน) โดยเฉพาะอย่างยิ่งการแลกเปลี่ยนของขวัญโดยเป็นประเพณีของพวนที่นับถือลัทธิ Pagen (เพแก็น คือ พวกนอกศาสนา) อีกต่างหาก

ซานตาคลอส
วันคริสต์มาสนี้เริ่มตั้งแต่คริสตศตวรรที่ 4 มีนักบุญคนหนึ่งชื่อ “นิโคลาส” หรือ “เซนต์นิโคลาส” ท่านเป็นนักบุญตั้งแต่อายุยังน้อย เมื่อเป็นเด็กหนุ่มก็ได้รับแต่ตั้งเป็นสังฆราชแห่งแคว้นไมรา ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศตุรกี ท่านได้กลายเป็นนักบุญอุปถัมถ์ประจำชีวิตเด็ก เด็กในประเทศอังกฤษ จะเรียกคุณตาใจดีว่า “คุณพ่อแห่งวันคริสต์มาส” (Father Christmas) เด็กเยอรมันนีเรียกว่า “ญาติแห่งพระคริสต์” (Christ Child) เด็กชาวดัชท์เรียกว่า “ซาน นิโคลาส” หรือ “Sankt Klous” ในที่สุดกลายเป็น “ซานตาคลอส” ติดปากเด็กๆทั่วโลก ในปี ค.ศ. 1866 นักวาดการ์ตูนชาวอเมริกันชื่อ โธมัส แนส เป็นคนแรกที่วาดภาพของซานตาคลอสขึ้นมาลักษณะเหมือนที่เรา เห็นทุกวันนี้ ลงพิมพ์ในหนังสือ “Horpers Weekly” เป็นครั้งแรก ใบหน้าของซานตาคลอสเป็นสีแดงอมชมพูเหมือนกลีบกุหลาบ จมูกแดงเหมือนผลเชอรี่สุก นัยน์ตาสุกใสเป็นประกาย หนวดเคราสีขาวท่าทางใจดี ถึงแม้ซานตาคลอสจะเป็นเพียงตำนานที่เกิดขึ้นมาเพื่อเฉลิมฉลองวันคริสต์มาสก็ตาม แต่ก็เป็นสัญลักษณ์ที่รวมเอาวิญญานและความ หมายของคริสต์มาสไว้อย่างมากมาย คือความปิติยินดีชื่นชม ความโอบอ้อมอารี ความรักและความเป็นกันเองความหมายของวันคริสต์มาสสำหรับคริสตชนคือวันที่ พระเจ้าเสด็จมาจุติยังโลกอย่างผู้ยากไร้ ต่ำต่อย ไม่มีใครรอคอยด้วยใจระทึก แต่พระองค์คือของขวัญที่ประทานมาจากสวรรค์ เป็นพระผู้ช่วยให้รอดเป็นข่าวดีสำหรับ คนดีและคนชั่วเท่าเทียมกัน

สรุปประวัติของซานตาคลอส
1.      ซานตาคลอสคือ เซนต์ นิโคลาส

2.      ซานตาคลอสที่มีลักษณะเหมือนในปัจจุบันนี้ ได้มาจากจินตนาการของนายโธมัสแนส นักวาดการ์ตูนชาวอเมริกัน

3.      ซานตาคลอสคือ สัญลักษณ์ของวันคริสต์มาส

ประเด็นชี้แจงเกี่ยวกับซานตาคลอส
เรื่องราวของซานตาคลอสนั้นคงไม่มีอะไรเกี่ยวของกับมุสลิมแม้แต่น้อย เพราะซานตาคลอสเป็นสัญลักษณ์ของวันคริสต์มาส พระองค์อัลลอฮฺทรงตรัสไว้ว่า “สำหรับพวกท่านคือศาสนาของพวกท่าน และสำหรับฉันคือศาสนา (อิสลาม) ของฉัน”

บัตรอวยพรคริสต์มาสและปีใหม่
          บัตรอวยพรคริสต์มาสพิมพ์ครั้งแรกโดยบริษัท ลอนดอน จำกัด ทำออกจำหน่ายในปี ค.ศ. 1843 ต่อมามีบริษัทอื่นๆพิมพ์ออก มาจำหน่ายอย่างกว้างขวาง เป็นที่นิยมกันอย่างมกมายจนแทบไม่พอขาย ปัจจุบันการส่งบัตรอวยพรคริสต์มาสและปีใหม่กลายเป็นธรรมเนียมถือปฏิบัติกันทั่วโลก โดย ส่งคำอวยพรถึงกันและกันในครอบครัว ระหว่างเพื่อนผูกมิตรสหาย เพราะเป็นวิธีที่จะเป็นการแสดงการระลึกถึงกันได้เป็นอย่างดีในโอกาสฉลองเทศกาลอันสำคัญ ซึ่งเป็นวาระแห่งความปิติยินดี จุดประสงค์ของการส่งบัตรอวยพรนั้น เพื่อแสดงความสุข ความยินดีในวันคริสต์มาส และส่งความปรารถนาดี ระลึกถึงกัน และกันด้วยใจจริง ถ้าหากขาดเป้าหมายเหล่านี้แล้ว บัตรอวยพรราคาแพงที่สวยหรูและถ้อยคำที่อวยพรอันไพเราะเพราะพริ้งจะไร้ความหมายทันที ธรรมเนียมที่สำคัญอีกประการหนึ่ง ที่คริสตชนนิยมทำกันมากที่สุดก็คือ การส่งบัตรอวยพร (Greeting Card) ไปยังญาติสนิท มิตรสหาย โดยบรรจุข้อความที่สำคัญและประทับใจเช่น Merry Christmas อวยพร ขอให้ผู้รับมีความสุข สดชื่น และสมปรารถนา ด้วยอำนาจแห่งพระมหากรุณาธิคุณ แห่งพระผู้เป็นเจ้า

สรุปที่มาของบัตรอวยพร
การส่งบัตรอวยพรในวันคริสต์มาสหรือวันปีใหม่ ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสำหรับคริสต์ศาสนิกชน

ประเด็นชี้แจงเกี่ยวกับบัตรอวยพร
ศาสนาอนุญาติให้มอบของขวัญซึ่งกันและกัน ในระหว่างมุสลิมโดยมิได้เจาะจงวันที่มอบอย่างตายตัวมุสลิมจึงมอบของขวัญ หรือบัตรอวยพรได้ตลอดเวลา แต่ถ้ามุสลิมคนใดเจาะจงเฉพาะแต่วันคริสต์มาสหรือวันปีใหม่ เท่ากับว่ามุสลิมผู้นั้นกำลังเลียนแบบกลุ่มชนอื่นแล้ว

สรุปแนวทางในการดำเนินชีวิตของมุสลิมกับคริสต์มาส
จากรายละเอียดของวันคริสต์มาสที่กล่าวมาทั้งหมด พอที่จะสรุปให้เป็นบทเรียนและแนวทางในการดำเนินชีวิตของมุสลิมได้ดังนี้

1.      มุสลิมคนใดที่รักการปฏิบัติตามแนวทางของท่านนบีมุฮัมมัด  ประการหนึ่งว่าเขารักท่านนบี   ท่าน นบีมุหัมมัด  ได้กล่าวว่า “และบุคคลใดก็ตามที่รัก (การปฏิบัติตาม) แนวทางของฉัน แน่นอนยิ่ง เขาผู้นั้นรักฉัน แน่นอนเขาจะอยู่ร่วมกับฉันในสวรรค์” จากวจนะของ ท่านนบีมุฮัมมัด  ที่ชี้ให้เห็นว่า มุสลิมจำเป็นต้องนำแบบอย่างของท่านนบี  มาปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เพราะการนำแบบฉบับของท่านนบีมุฮัมมัด  มาปฏิบัติถือว่ามุสลิม ผู้นั้นรักท่านนบี  และรักที่จะอยู่ร่วมกันท่านนบี  ในสวรรค์ อีกนัยหนึ่งของตัวบทข้างต้นบ่งชี้ว่าให้มุสลิมละทิ้งการปฏิบัติตามแนวทางของลัทธิอื่น หรือตามแนวทาง ของศาสนาอื่นที่มีปรากฏให้เห็นในทุกยุคทุกสมัยอย่างเด็ดขาด

2.      มุสลิมจะต้องไม่ทำลายบทบาทของตนเองด้วยการดำเดินชีวิตเยี่ยงชาวยะฮูดีย์และนัศรอนีย์ ท่านนบีมุฮัมมัด  ได้กล่าวไว้ว่า “แน่นอนยิ่ง พวกท่านจะต้องปฏิบัติตามแนวทางบรรดาพวกที่อยู่ก่อนหน้าพวกท่านชนิดคืบตามคืบ ศอกตามศอก จนกระทั่งพวกเขา ลงไปอยู่ในรูแย้ แน่นอน พวกท่านก็จะตามเขาลงรูแย้ด้วยพวกเรากล่าวถามว่า โอ้ ท่านศาสดาของอัลลอฮฺ ท่านหมายถึงพวกยะฮูดีย์และนัสรอนีย์ใช่ไหม ท่านนบี  กล่าว ตอบว่า ถ้าไม่ใช่กลุ่มชนนั้น แล้วจะเป็นพวกไหนหละ” จากวจนะของท่านนบี  ข้างต้นบอกให้มุสลิมรู้ว่า อย่างไรก็ตาม มุสลิมบางคนจะต้องปฏิบัติตามแนวทาง ของพวกยะฮูดีย์และนัสรอนีย์อย่างแน่นอน เมื่อเป็นเช่นนั้น มุสลิมจะต้องไม่ยอมลงบทบาทของความเป็นมุสลิม ด้วยการไปนำแนวทางของกลุ่มชนดังกล่าวมาปฏิบัติ แทนการปฏิบัติตามแนวทางของอิสลาม มุสลิมจะต้องมีจุดยืนและอุดมการณ์ของตัวเองอย่างแน่วแน่

3.      ใกล้ๆ วันสิ้นโลก มุสลิมจะคงเหลือไว้เพียงชื่อเท่านั้น ท่านนบีมุฮัมมัด  กล่าวว่า “ใกล้แล้วที่ยุคหนึ่ง (คือวันสิ้นโลก) จะมาถึงมนุษย์ (ซึ่ง) อิสลามจะไม่เหลือไว้ (สำหรับบุคคลหนึ่ง) เว้นแต่ชื่อเท่านั้น” ท่านนบี  ได้กล่าวไว้ว่า สภาพวันสิ้นโลกมุสลิมจะเหลือไว้เพียง แค่ชื่อเท่านั้น แต่ความเป็นอิสลามจะไม่เหลืออยู่ นั้นก็หมายความว่า ผู้คนทั่วไปรู้จักมุสลิมเนื่องจากว่าเขามีชื่อเป็นมุสลิม แต่พฤติกรรมของเขามิได้นำแบบอย่างของอัล อิสลามมาปฏิบัติแม้แต่น้อย ยิ่งในยุคปัจจุบัน ภาพแห่งคำกล่าวของท่านนบี  ยิ่งชัดเจนมากขึ้น เพราะเมื่อถึงวันคริสต์มาส มุสลิมก็จัดงานคริสต์มาสกับเขาด้วย ครั้นพอถึง วันปีใหม่มุสลิมก็ร่วมงานปีใหม่กับเขาด้วยเมื่อถึงวันสงกรานต์ มุสลิมก็สาดน้ำกับเขาด้วย และเมื่อถึงวันลอยกระทง มุสลิมก็ไม่ยอมน้อยหน้าด้วยการลอยกระทงกับเขาด้วย นี่คือสภาพที่เป็นจริงของมุสลิมในปัจจุบัน ยิ่งมุสลิมเลียนแบบชุนกลุ่มอื่นมากเท่าใดความตกต่ำของมุสลิมก็เพิ่มทวีคูณมากเท่านั้น อย่างไรก็ตาม มุสลิมจะต้องมีจุดยืน อย่างมั่นคงและแน่วแน่ ทามกลางสังคมโลกที่เต็มไปด้วยวัฒนธรรม ประเพณี ความเชื่อ ลัทธิและศาสนา ไม่ว่าสังคมจะมีสภาพใดก็ตาม มุสลิมจะต้องแสดงบทบาท แห่งการเป็นมุสลิมให้ประจักษ์ และแสดงบทบาท แห่งการเป็นประชาชาติที่ดีเลิศให้ได้อย่างที่พระองค์อัลลอฮฺทรงมอบหมายให้เป็นตัวแทนของพระองค์บนโลกดุนยานี้ และให้มุสลิมคิดอยู่เสมอว่า ตราบใดที่มุสลิมละทิ้งแนวทางแห่งอิสลาม ตราบนั้นคือความต่ำต้อยยิ่งสำหรับมุสลิม ดังที่ท่านอุมัรบุตรของค็อฏฏ็อบได้กล่าวว่า “อันที่จริง พวกเราเคยเป็นกลุ่มชนที่ต่ำต้อย จากนั้นพระองค์อัลลอฮฺทรงให้เกรียติพวกเราด้วยอิสลาม ดังนั้น มาตรว่าพวกเราแสวงหาความมีเกรียติอื่นจากที่พระองค์อัลลอฮฺทรงให้ แล้วไซร้พระองค์อัลลอฮฺจะทรงทำให้พวกเราต่ำต้อยและตกต่ำที่สุด”