เกิดแนวคิดใหม่ในการดูแลรักษาสวนส้มโอ แบบประหยัด ปลอดภัย และยั่งยืน ในการปลูกส้มโอขาวแตงกวาไร้เมล็ด
โครงงานปลูกส้มโอขาวแตงกวาไร้เมล็ด ( ตอนที่ 2 )
เกิดแนวคิดใหม่ในการดูแลรักษาสวนส้มโอ แบบประหยัด ปลอดภัย และยั่งยืน ในการปลูกส้มโอขาวแตงกวาไร้เมล็ด
นางบุญตาเล่าว่าการปลูกส้มโอพันธ์ขาวแตงกวาไร้เมล็ดทำอย่างไร ธรรมดาส้มโอมีเมล็ดมาก เริ่มปลูกแรกๆ ส้มโอก็มีเมล็ดมาก แต่ในระยะหลังส้มโอก็ไม่ค่อยมีเมล็ด นางบูญตาเล่าว่า ชึ้นอยู่กับการเอาใจใส่ดูแล ถ้าใส่ปุ๋ยอินทรีย์อย่างเดียว ส้มก็จะมีเมล็ดมาก ถ้าจะให้ไม่มีเมล็ดต้องใส่ทั้งปุ๋ยเคมีและปุ๋ยอินทรีย์ ถึงจะดี
เกิดแนวคิดใหม่ในการดูแลรักษาสวนส้มโอ แบบประหยัด ปลอดภัย และยั่งยืน
ในปี พ.ศ. 2542 นายเสรี กล่ำน้อย เริ่มใช้วิธีป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืชโดย "ชีววิธี" ด้วยการศึกษาความรู้จากตำรา เอกสารเผยแพร่ทางวิชาการจากมหาวิทยาลัย กรมวิชาการเกษตรและเข้าร่วมฝึกอบรมหลักสูตรการใช้อีเอ็มและคาดว่าการใช้อีเอ็มซึ่งเป็นการคัดแยกจุลินทรีย์
ที่เป็นประโยชน์มาใช้น่าจะเป็นทางเลือกหนึ่งในการดูแลรักษาสวนส้มโอโดยหลักการของ "เกษตรธรรมชาติ" คือ เน้นการใช้อินทรีย์วัตถุ และหลีกเลี้ยงการใช้สารเคมี แล้วนำมาประยุกต์ใช้กับน้ำสกัดชีวภาพ (Bioextract) ของ ดร. อรรถ บุญนิธี จากอีเอ็มนำมาสู่การใช้น้ำสกัดชีวภาพชนิดสมุนไพรป้องกันกำจัดแมลงศัตรูส้มโอ ปุ๋ยหมักชีวภาพ และฮอร์โมนไข่เร่งดอก
เริ่มต้นจากรู้จักการใช้ประโยชน์จากจุลินทรีย์ พัฒนาเรียนรู้เรื่อง "น้ำสกัดชีวภาพ" หรือ "น้ำหมักชีวภาพ" นักวิชาการเรียกว่า "ปุ๋ย อินทรีย์น้ำ" หรือ "ปุ๋ยหมักน้ำ" โดยหลักการทั่ว ๆ ไปนิยมใช้เศษพืชผักผสมกับกากน้ำตาลในอัตราส่วน 3 : 1 หรือใช้เศษเนื้อปลา เนื้อหอยเชอรี่หรือไข่หอยเชอรี่ อย่างใดอย่างหนึ่งผสมกับกากน้ำตาลในอัตราส่วน 1 : 1 แล้วหมักในสภาพไม่มีอากาศเป็นเวลา 15 - 30 วัน ถ้าต้องการใช้ประโยชน์ เร็วขึ้นต้องใส่หัวเชื้อจุลินทรีย์เร่งกระบวนการย่อยสลายอาจใช้อีเอ็ม หรือ พด.1 ก็ได้
ปัจจุบันนี้ นางบุญตา เลิกใช้สารเคมีทุกชนิดในสวนส้มโอพันธุ์ขาวแตงกวา และลดการใช้ปุ๋ยเคมีเกือบ 50% เมื่อคิดค่าใช้จ่าย จากเดิมใช้สารเคมีและปุ๋ยเคมีเป็นเงิน 2,000 บาท/เดือน ปัจจุบันเหลือเพียง 500 บาท/เดือน และในปี 2551 ส้มโอให้ผลผลิตประมาณ 2 ตันครึ่ง
และยังมีส้มโอนอกฤดูอีกประมาณ ครึ่ง ตัน จำหน่ายราคากิโลกรัมละประมาณ 25 บาท และได้ศึกษาการผลิตน้ำสกัดชีวภาพจากหลาย ๆ สูตร และหลาย ๆ แหล่ง แล้วนำมาปรับใช้วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นแถบจังหวัดชัยนาทและจังหวัดข้างเคียง เพื่อความสะดวกและประหยัดค่าขนส่งในการเดินทางไปหาในพื้นที่ไกล ๆ จึงได้คิดสูตรในการผลิตน้ำสกัดชีวภาพใช้เอง ดังมีรายละเอียด
ดังต่อไปนี้
4.1 สูตรน้ำสกัดชีวภาพชนิดสมุนไพรป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืชส้มโอ ส่วนประกอบ
1. หัวกลอย 5 กิโลกรัม
2. หัวหนอนตายหยาก 5 กิโลกรัม
3. ใบขี่เหล็ก 5 กิโลกรัม
4. สะเดา (เมล็ด 3 กก. และใบ 2 กก.) 5 กิโลกรัม
5. ตะไคร้หอม (ทั้งต้น) 5 กิโลกรัม
6. เถาหางไหลแดง 5 กิโลกรัม
7. กากน้ำตาล 10 กิโลกรัม
8. หัวเชื้ออีเอ็ม/พด.1 5 กิโลกรัม 2 กิโลกรัม
วิธีทำ
สับส่วนประกอบท้ง 6 ชนิด ให้ละเอียดเป็นชิ้นเล็ก ๆ หรือบดให้ละเอียด นำไปบรรจุในถังพลาสติก ซึ่งมีฝาปิดมิดชิด ใส่กากน้ำตาล แลอีเอ็มคลุกเคล้าให้เข้ากันปิดฝาให้สนิท ควรบรรจุให้เกือบเต็ม คือ มีช่องว่างเหลือประมาณ 10% ของถังตั้งไว้ในที่ร่มประมาณ 7 วัน สามารถนำไปใช้ได้
วิธีการใช้
กรองน้ำที่ได้จากการหมัก 30 ซีซี ผสมน้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นทุก ๆ 7 วัน การฉีดพ่นควรปฏิบัติในช่วงแดดอ่อน
หรือในช่วงเช้าจะประสิทธิภาพสูง ส่วนกากที่เหลือจากการคั้นน้ำไปฝังกลบใต้ต้นส้มเพื่อเป็นปุ๋ย
และสามารถขับไล่แมลงในดินได้
ข้อควรระวัง
น้ำสกัดชีวภาพหรือปุ๋ยหมักน้ำทุกชนิดที่ได้จากการหมักนั้นจะมีความเข้มข้นสูง
การนำไปใช้ทุกครั้งต้องผสมน้ำให้เจือจางก่อน หากนำน้ำสกัดชีวภาพแบบเข้มข้นไปใช้โดยไม่ทำให้เจือจาง
ก่อน อาจทำให้พืชผัก ผลไม้เสียหายได้ เนื่องจากน้ำสกัดชีวภาพเหล่านี้มีความเค็มสูง
มีความเป็นกรดเป็นด่างต่ำเป็นอันตรายต่อพืช
สามารถลดค่าใช้จ่ายในการปลูกส้มขาวแตงกวา และทำให้ส้มโอมีรสชาติอร่อยกรอบ ลดอันตรายจากสารตกค้างในส้ม
และอันตรายในการฉีดพ่นได้
เนื้อหาคณิตศาสตร์ สอนอัตราส่วน การคิดต้นทุน - กำไร
บูรณาการ การงานอาชีพและเทโนโลยี เรื่องการปลูกส้มโอ การบำรุงรักษา วิทยาศาสตร์ การทำนำสกัดชีวภาพ สังคมฯ การประกอบอาชีพ
ประเด็นคำถาม
1. การปลูกส้มโอขาวแตงกวาแบบประหยัดและปลอดภัยลดต้นทุนการผลิตคิดเป็น
ร้อยละเท่าไร
2. ส้มขาวแตงกวากิโลกรัมละ 25 บาท ถ้าสวนบุญตา ขายส้มโอขาวแตงกวา
ไป 1 ตัน คิดเป็นเงินเท่าไร
3. ในปี 2551 สวนส้มบุญตาขายส้มโอขาวแตงกวาได้เงินจำนวนเท่าใด
ข้อเสนอแนะ
การจัดทำโครงงานควรให้นักเรียนได้ไปศึกษาแหล่งเรียนรู้จริงๆ จะเป็นประโยชน์มาก
จัดทำโดย นางบุญส่ง ใหญ่โต ครูชำนายการพิเศษโรงเรียนอนุบาลสรรคบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาชัยนาท
ที่มา ; https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=678