สื่อการเรียนการสอน เรื่อง ทฤษฎีบทเศษเหลือ ม.3 คณิตศาสตร์
สื่อการเรียนการสอน เรื่อง ทฤษฎีบทเศษเหลือ ม.3 คณิตศาสตร์
…….ในการหารพหุนาม เมื่อเรานำเอาพหุนามหารด้วยพหุนาม จะได้ผลหารทั้งที่ลงตัวมีเศษเป็นศูนย์ และทั้งที่เหลือเศษ ไม่ใช่ศูนย์ แต่ในกรณีทั่วไป เมื่อหารพหุนาม ใด ๆ ด้วยพหุนาม ที่ เป็นค่าคงตัว เมื่อหารแล้วมีเศษ เราจะเรียกว่า เศษเหลือ
…..นิยาม …เมื่อพหุนาม หารด้วยพหุนาม เมื่อ เป็นจำนวนจริงใด ๆ เศษที่ได้จะเท่ากับ
…..เมื่อนำพหุนามมาหารกัน ทั้งผลหารและเศษที่ได้จะเป็นพหุนามเช่นกัน โดยเศษต้องเป็นหุนามที่มีดีกรีต่ำกว่าตัวหารเสมอ ในทฤษฎีเศษเหลือนี้ กล่าวถึงการหารที่มีตัวหารมีดีกรีเป็น 1 เท่านั้น เศษที่ได้จึงมีดีกรี 0 หรือค่าคงที่นั่นเอง
ตัวอย่างที่ 1 จงหาเศษเมื่อ หารด้วย
วิธีทำ…..ให้ หารด้วย จะเหลือเศษ
…………และ จะได้
………..ดังนั้น
……………………….
……………………….
………..ดังนั้น เศษคือ
ตัวอย่างที่ 2 จงแสดงให้เห็นว่า เป็นตัวประกอบของ
วิธีทำ….ให้ หารด้วย จะเหลือเศษ
…..ดังนั้น…
………………….
………………….
………….เศษเป็น แสดงว่า หาร ลงตัว
ตัวอย่างที่ 3 ถ้า และ ต่างก็หารด้วย แล้วเหลือเศษเท่ากัน จงหาค่า
วิธีทำ…..เนื่องจาก และ ต่างก็หารด้วย แล้วเหลือเศษเท่ากัน
………… จะได้ว่า ……..
……..แทนค่า…
………
…………………
……………………….
ตัวอย่างที่ 4 ถ้าพหุนามและ หารด้วย เหลือเศษ และ ตามลำดับ แล้ว มีค่าเท่าใด
วิธีทำ….จากทฤษฎีบทเศษเหลือจะได้ …
………แทนค่า …
…………………….
……………… ………………….. (1)
………………และ
………แทนค่า…
……………………..
………………..………………….(2)
……(1) + (2) จะได้….. ….→…
……แทนค่า ใน ..(2) ..จะได้ …
………ดังนั้น…
ตัวอย่างที่ 5 กำหนดให้ เมื่อ เป็นค่าคงตัว ถ้า หารด้วย และ ลงตัว แล้ว มีค่าเท่าใด
วิธีทำ…ถ้า หารด้วย และ ลงตัว แสดงว่า
…………….
…………….
………………………..
………………………..
………………..
…..เทียบสัมประสิทธิ์ จะได้ …
……ดังนั้น …
…..พอจะเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ทฤษฎีบทเศษเหลือ ซึ่งจะเป็นพื้นฐานในการแยกตัวประกอบของพหุนามที่มีดีกรีมากกว่าหรือเท่ากับ 3 บ้างไหมครับ ถ้ายังไม่เข้าใจลองศึกษาจากคลิปวิดีโอด้านล่างนี้ต่อเลยนะครับ