การเลือกซื้อสินค้าและบริการ

การเลือกซื้อสินค้าและบริการ

          ในสภาวะที่ค่าครองชีพสูง เศรษฐกิจตกต่ำ จำเป็นอย่างยิ่งที่คนเราจะต้องประหยัดและอดออม การเลือกซื้อสินค้าและบริการที่ฉลาด จึงนับว่าเป็นสิ่งที่เพื่อให้เราสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นสุข

เนื้อหาสาระ สำหรับกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระที่ 1 การดำรงชีวิตและครอบครัว เรื่องการเลือกซื้อสินค้าในร้านค้าปลีก ค้าส่ง ร้านสะดวกซื้อ และห้างสรรพสินค้า ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
การวางแผนเลือกซื้อสินค้าและบริการ
ในการเลือกซื้อสินค้าและบริการ ควรพิจารณาดังต่อไปนี้
         1. ความจำเป็น และความต้องการ ในการเลือกซื้อสินค้าและบริการเพื่อสนองความต้องการและความจำเป็นในการดำเนินชีวิตผู้ซื้อควรมีการวางแผนการใช้จ่ายที่แน่นอนชัดเจนและคำนึงถึงความประหยัดเป็นสำคัญ และจำนวนเงินที่ตนมีอยู่ แล้วจัดสรรว่าควรใช้จ่ายอย่างไรและเท่าใด ซึ่งควรพิจารณาเลือกซื้อจากสิ่งที่เป็นปัจจัยพื้นฐานในการดำรงชีวิต ก่อนสิ่งฟุ่มเฟือยอื่น ๆ ที่จำเป็นน้อยกว่า 
          2. การเปรียบเทียบราคาและคุณภาพ ก่อนการซื้อควรได้มีการเปรียบเทียบราคาสินค้าหรือบริการที่จะได้รับ บางครั้งอาจพบว่าราคาสูงเกินไป บางครั้งสินค้าหรือบริการเหล่านั้นไม่สามารถสนองความต้องการของเราถ้าไม่มีการเปรียบเทียบก็ไม่อาจตัดสินใจได้ 
         3. การพิจารณาเวลาที่จะซื้อ ก่อนที่จะตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าชนิดใดก็ตามจะต้องพิจารณาของสินค้าชนิดนั้นให้ละเอียดถี่ถ้วนก่อนเพื่อเวลาซื้อไปแล้วไม่ถูกใจก็ไม่สามรถที่จะนำมาคืนได้
         4. การพิจารณาวิธีที่จะซื้อ วิธีการที่จะซื้อนั้น หมายถึง จะซื้อด้วยเงินสดหรือเงินผ่อนจะต่อรองราคาหรือไม่อย่างไร บางคนชอบต่อรองราคาให้ต่ำมากที่สุดเท่าที่จะมากได้ทั้งในด้านการซื้อสินค้าและบริการ
         5.การพิจารณาร้านค้าที่จะซื้อ ร้านที่จำหน่ายสินค้าจะมีทั้งขนาดเล็ก ขนาดใหญ่ และขนาดปานกลางในชุมชนเล็กอาจจะมีร้านเพียง 1-2 ร้านเท่านั้น เพราะมีผู้ซื้อจำนวนน้อย ต่างกับร้านค้าขนาดใหญ่ที่มีสินค้ามากมายหลายชนิดให้เลือก ซึ่งร้านที่จำหน่ายสินค้าประเภทต่าง ๆ อาจจะจัดประเภทได้ดังต่อไปนี้
           1. ห้างสรรพสินค้า ส่วนใหญ่จะจำหน่ายสินค้านานาชนิด ทั้งเสื้อผ้าเครื่องประดับตกแต่งบ้าน หนังสือ เครื่องใช้สำนักงาน ห้างสรรพสินค้า จะมีพนักงานไว้คอยบริการลูกค้า มีบริการโทรศัพท์ ห้องน้ำ ที่จอดรถรับฝากของ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะอำนวยความสะดวกให้กับลูกค้าเป็นอย่างดี
           2. ร้านจำหน่ายสินค้าเฉพาะอย่าง ร้านประเภทนี้จำหน่ายผลิตภัณฑ์อย่างใดอย่างหนึ่งหรือผลิตภัณฑ์ที่ใช้ร่วมกัน เช่น จำหน่ายเครื่องกีฬา เครื่องตกแต่งบ้าน เสื้อผ้า อาหาร ร้านประเภทนี้จะมีสินค้าให้เลือกหลายลักษณะ และผู้ขายสินค้าจะรู้จักผลิตภัณฑ์ในร้านเป็นอย่างดี ที่จะต้องการทราบรายละเอียดของสินค้า ผู้ขายจะยินดีอธิบาย และอาจจะสาธิตให้ชม นอกจากนี้ร้านประเภทนี้ยังมีบริการแลกเปลี่ยนสินค้าบริการซ่อมและจำหน่ายระบบเงินผ่อน
           3. ซูเปอร์มาเก็ต ส่วนใหญ่จะจำหน่ายเกี่ยวกับอาหาร เช่น อาหารสด อาหารกระป๋อง อาหารแห้ง ขนมอบ ซึ่งซูเปอร์มาเก็ตบางแห่งจะมีบริการซักรีด จำหน่ายเครื่องใช้ในบ้าน กระดาษชำระ ของเล่น อาหารสัตว์ เครื่องสำอาง หรือบางแห่งอาจจะมีร้านขายยาด้วย ซูเปอร์มาเก็ตส่วนใหญ่ผู้ซื้อจะบริการตนเองหรือมีผู้ให้บริการเฉพาะร้าน นอกเหนือจากนั้นจะมีพนักงานช่วยนำของไปส่งที่รถ
           4. ร้านจำหน่ายสินค้าราคาถูก ร้านประเภทนี้จะขายสินค้าถูกกว่าร้านทั่วไป สินค้าอาจจะมียี่ห้อเดียวกันหรือคุณภาพคล้ายคลึงกับร้านราคาปกติ หรือบางครั้งอาจมีคุณภาพด้อยกว่าร้านจำหน่ายสินค้าราคาถูก อาจมีการตกแต่งร้านน้อยกว่า มีสินค้าตั้งแสดงน้อยกว่าและเป็นแหล่งที่ค่าเช่าร้านถูกกว่า
            5. ร้านชำ ร้านชำจะตั้งอยู่ในหมู่บ้าน ร้านชำจะมีของสารพัดอย่าง เช่น ชา กาแฟ กระดาษชำระ สบู่ แชมพูสระผม ผงซักฟอก ยาสีฟัน นิตยสาร ร้านชำมีของให้เลือกไม่มากนักและราคาย่อมค่อนข้างสูง ร้านประเภทนี้ส่วนใหญ่จะเป็นร้านในหมู่บ้าน

ทีมาภาพ

ลักษณะข้อมูลที่จะช่วยในการเลือกซื้อสินค้า
 ผู้ซื้อต้องการข้อมูลที่เข้าใจได้ง่ายและเชื่อถือได้ ข้อมูลที่จะเป็นประโยชน์ในการเลือกซื้อมีลักษณะต่อไปนี้
         1. ข้อมูลที่นำเสนอเป็นไปตามความเป็นจริงปราศจากอคติ หรือความคิดเห็นส่วนตัว เป็นข้อมูลที่กระจ่าง ได้รับการพิสูจน์หรือทดลองด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์
         2. ข้อมูลที่นำเสนอน่าเชื่อถือได้ มีความแม่นตรง ปราศจากเล่ห์เหลี่ยมกลโกง
         3. ข้อมูลเหล่านั้นมีความสมบูรณ์ มีรายละเอียดเพียงพอโดยเฉพาะที่เป็นหัวใจสำคัญของสินค้านั้น
         4. ข้อมูลเหล่านั้นระบุจุดเด่นและจุดด้วย เพื่อช่วยให้ผู้ซื้อตัดสินใจได้เป็นอย่างดี
         5. ข้อมูลนั้นเข้าใจได้ง่าย ภาษาที่ใช้สื่อความหมายได้ดี ไม่ใช้ศัพท์ทางเทคนิคถ้ามีคำศัพท์ควรได้มีการอธิบาย

เหตุผลในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าและบริการ
 แต่ละบุคคลย่อมมีเหตุผลในการเลือกซื้อสินค้าหรือบริการแตกต่างกันออกไป พอสรุปได้ดังนี้
         1. ค่านิยม บางคนนิยมซื้อสินค้าราคาถูกในขณะที่บางคนนิยมซื้อสินค้าราคาแพง ผู้ที่นิยมซื้อสินค้าราคาแพงมักคิดว่าสินค้าราคาแพงคุณภาพดี นอกเหนือจากนั้นบางคนยังมีความรู้สึกภูมิใจที่ได้ใช้สินค้าราคาแพง บางคนต้องการให้ผู้อื่นเข้าใจว่าตนเป็นผู้ที่มีฐานทางเศรษฐกิจดี
         2. บุคลิกเฉพาะตัวของแต่ละบุคคลกับการเลือกซื้อสินค้าบางชนิด เช่น รองเท้า บางคนมีขนาดเท้าหรือลักษณะของเท้าที่หาซื้อรองเท้ายาก เมื่อพบรองเท้าที่สวมใส่พอดีแม้ราคาค่อนข้างแพงก็ตัดสินใจซื้อ แต่บางคนรูปเท้าปกติสามารถใส่รองเท้าได้ทุกชนิด ซึ่งมีจำหน่ายอยู่ทั่วไป ก็อาจจะซื้อรองเท้าได้ราคาถูกกว่า
         3. สภาพของครอบครัว บางครอบครัวใช้ของแพงเป็นประจำ สมาชิกในครอบครัวก็จะติดนิสัยการใช้ของแพง บางครอบครัวประหยัดมีผลทำให้สมาชิกในครอบครัวพลอยประหยัดไปด้วย
         4. วัยก็มีผลในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า วัยรุ่นชอบของที่มีสีสันสดใส แบบนำสมัยในขณะที่ผู้ที่อยู่ในวัยกลางคนชอบของที่มีสีสุภาพ แบบเรียบ 
         5. ฐานะทางเศรษกิฐ

ที่มาภาพ

ข้อแนะนำบางประการในการเลือกซื้อสินค้าและบริการ
         1. ควรเลือกซื้อสินค้าจากแหล่งขายส่งหรือจากท้องถิ่นที่ผลิต จะซื้อได้ในราคาที่ถูกกว่าราคาจำหน่ายทั่วไป
         2. ควรซื้อสินค้าที่มีปริมาณการบรรจุมาก เพราะจะซื้อได้ในราคาประหยัดกว่า
         3. ควรเลือกซื้อสินค้าที่เป็นแบบกลาง ๆ เพื่อให้ใช้ประโยชน์ได้นานโดยไม่ล้าสมัย เช่น เลือกซื้อรองเท้าสีดำ เสื้อผ้าแบบเรียบ ๆ เป็นต้น
         4. ควรซื้อสินค้าครั้งละจำนวนมาก ๆ เพื่อประหยัดเงินและเวลาในการซื้อ โดยเฉพาะของที่จำเป็นที่ต้องใช้เป็นประจำ เช่น ผงซักผ้า สบู่ ยาสีฟัน ปากกา 
         5. ระวังเรื่องการชั่งน้ำหนักสินค้า
         6. ไม่ควรซื้อสินค้าตามสมัยนิยม หรือที่เรียกว่าตามแฟชั่น โดยเฉพาะเสื้อผ้า เครื่องประดับ ซึ่งจะทำให้ได้ราคาแพง
         7. ไม่ควรซื้อสินค้าตามคำโฆษณา เพราะสินค้าบางชนิดใช้คำโฆษณาเกินความเป็นจริง

ที่มาภาพ

ประเด็นคำถามเพื่อนำไปสู่การอภิปรายในห้องเรียน
 1. เครื่องหมายมาตรฐานสำหรับสินค้ามีอะไรบ้าง
 2. การซื้อสินค้าประเภทพืชผักที่ไม่มีเครื่องหมายมาตรฐาน ควรพิจารณาสิ่งใดประกอบการตัดสินใจซื้อ
กิจกรรมเสนอแนะ
 ให้ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับเครื่องหมายมาตรฐานสินค้าประเภทต่าง ๆ จัดทำเป็นรายงานส่ง
การบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น
 สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมเกี่ยวกับเรื่องเศรษศาสตร์เบื้องต้น
ที่มา
 https://www.kroobannok.com/news_file/p58863191919.pdf  
 https://school.obec.go.th/wichienmatu2/doc/business3.htm

 
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=2069