มุมเกษตร..ดินเหนียว “ดอกหัวใจนักรบ”

     มุมเกษตร...................................................................................................................ดินเหนียว

                                                 “ดอกหัวใจนักรบ” นักรบขอทวงชื่อกลับ

                                                        “หัวใจนักรบ” ไม้   นามกร
                                                      ม่วงดอกชื่อบวร       ก่อนใช้
                                                    “เวอร์บีน่า” นั้นตอน    นี้เรียก
                                                      กลับกลบนักรบไว้    ใหม่นั้นดีฤๅ.........................(รุ้ง  ลานบงก์)
        ไม้ดอกตัวน้อย ๆ นี้ ผู้เขียนเคยรู้จักและเรียกชื่อบ่อยตอนยังเด็ก   จำได้ว่าช่วงนั้นเรียนชั้นประถม ๗ เพื่อนซื้อต้นผีเสื้อ และ ต้นหัวใจนักรบมาจากงานฉลององค์พระ บริเวณองค์พระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม มาปลูกในวิชากิจกรรม  สีสันสะดุดใจจนผู้เขียนอยากให้ผู้ใหญ่รุ่นเราพยายามใช้ความสวยน่ารักของดอกไม้ดึงเด็กออกจากโลกแห่งวัตถุบ้าง  แต่ก็ต่างคนต่างจิตใจ  พ่อแม่มักอยากให้ลูกหลานฉลาดกลัวลูกตามเพื่อนไม่ทันเลยยัดเยียดโลกไซเบอร์ให้ลูกเป็นไซเบอร์ตามที่ตัวต้องการ ซึ่งมักไม่สำเร็จ   ชอบซื้อคอมพิวเตอร์ให้ผลคือลูกติดงอมแงม   ต้นไม้ สัตว์เลี้ยงสอนเด็กได้หลากหลายอยู่ที่เราจะชี้นำหรือไม่  ธรรมชาติต่าง ๆ ให้คุณเด็ก ให้รู้ ให้เกิดปัญญาตามจริง ไม่ใช่ฉลาดกับโลกสมมุติที่คนกำหนดขึ้นมาหลอกพันตัวเอง
        “หัวใจนักรบ” มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Verbena hortensis (เขียน Verbena  hortensis  ก็ได้   ตีเส้นต้องแยกกัน ถ้าเป็นลายมือต้องตีเส้นกำกับเสมอตามหลักอ้างอิงชื่อวิทยาศาสตร์) วงศ์ Vervenaceae  พันธุ์เก่าที่ผู้เขียนเคยเห็นมีแต่พวกดอกสีม่วงเข้มไม่มีสีขาวตรงกลาง และ สีชมพูอ่อน ต้นกึ่งเลื้อยกึ่งพุ่ม ใบเขียว อ่อนนุ่ม  พันธุ์ใหม่มีหลากสีสวยงามมาก เช่น แดง ชมพู ม่วง ขาว ชมพูม่วง ฯลฯ   มีหลายพันธุ์เฉดสีอ่อนเข้มไม่เท่ากัน  ต้นเป็นพุ่มแจ้ (พุ่มแคระ) ใบหยาบแข็งกว่าพันธุ์ดั้งเดิม เลี้ยงยากกว่า แต่ก็ไม่ยากภายใต้ดวงอาทิตย์นี้ถ้าผู้ปลูกหัดรู้จักนิสัยของมัน พันธุ์ใหม่มักมีหนอนชอนใบสิงสถิตทำให้ใบด่างไม่น่าดู พันธุ์เก่าไม่ค่อยมีปัญหา นิสัยดี เลี้ยงง่าย ต้านทานโรค เสียเปรียบตรงสีกระชากใจมีให้เลือกน้อย
        การปลูกก็เหมือนปลูกไม้ดอกกระถางพวก ดาวเรือง รักเร่ ผีเสื้อ ฯลฯ  จำไว้ว่าเมื่อเริ่มปลูกอย่าใส่เนื้อดินเกิน ๒๐ % (โดยบริมาตร)  นอกจากหน้าหนาว เพราะ ดินกระถางต้องโปร่งระบายน้ำพร้อมกับอุ้มน้ำดีไปพร้อมกันด้วย  ถ้าปลูกนานต้องค่อย ๆ เพิ่มเนื้อดินในกระถางให้ได้เนื้อดินมากที่สุด (เท่าที่ต้นไม้จะรับได้)    ดินผสมยิ่งมีเนื้อดินมากยิ่งเก็บความชื้น และ ปุ๋ยได้มากต้นไม้ไม่โทรมง่าย   ไม่ควรเลี้ยงในดินโปร่งตลอดไป เพราะ ความโปร่งชักพาเอาโรคแมลงเข้ามาด้วย  เราเลี้ยงหัวใจนักรบจนมันปรับตัวเข้ากับดินได้เราก็สะดวกในการดูแล  เมื่อต้นโตขึ้นรากกระจายดีแล้วการเพิ่มเนื้อดินก็ไม่ทำให้รากเน่าง่าย แต่ก็ควรลดการให้น้ำด้วย  เพราะ ดินมากทำให้ดินผสมแน่นขึ้นระบายน้ำได้น้อยลง   การเพาะเมล็ดต่างจากไม้ดอกอื่น คือ ต้องใช้กระดาษทึบปิดหน้าดิน หรือ เพาะในที่มืดในช่วงแรกเปอร์เซ็นต์งอกจะดีกว่าเพาะในที่สว่าง  ผู้เขียนไม่ชอบงานจุกจิกเพาะไปเหมือน ๆ กันเลยได้กล้าหัวใจนักรบน้อยกว่าเขาแต่พันธุ์ดั้งเดิมไม่ค่อยมีปัญหา ทุกพันธุ์เด็ดยอดชำได้หมด ใช้ปุ๋ยสูตร ๑๕-๑๕-๑๕ ดินผสมควรมีปุ๋ยหมักผสมประมาณ ๑๐ % แดดเต็มที่หรืออย่างน้อยครึ่งวัน ทรงพุ่มต้องตัดแต่งบ่อย ๆ  ถ้าเราใส่ปุ๋ยโรยหน้าดินบ่อยรากมักจะงอกตามข้อ เหมือนใครบางคนนั่งที่ไหนพูดมากรากเลยงอกที่นั่น
     
               
               ดอกหัวใจนักรบพันธุ์ใหม่ (รบด้วยอาวุธหนัก) ดอกเริ่มบานจากวงนอกก่อนทยอยบานเข้าหาวงใน

                                    ดอกหัวใจนักรบพันธุ์ดั้งเดิม ต้นกึ่งพุ่มกึ่งเลื้อยเลี้ยงง่าย นิสัยดี

จุดประสงค์ของการเรียนรู้ครั้งนี้ 
        เพื่อให้นักเรียนรู้จักไม้ดอกพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับ การปลูก และการบำรุงรักษาได้ โดย
        1.อธิบายวิธีการปลูกและการดูแลรักษาได้
        2.บอกประเภทและชื่อและชนิดของไม้ดอกไม้ประดับได้
        3.เลือกวัสดุ และอัตราส่วนในการปลูกไม้ดอกไม้ประดับได้

เนื้อหาความรู้ควรรู้มีดังนี้
        1. ลักษณะทางพฤษศาสตร์ ชื่อวิทยาศาสตร์ของไม้ดอก ดอกหัวใจนักรบพันธุ์ดั้งเดิม และพันธุ์ใหม่
        2. การขยายพันธุ์ ขั้นตอนการปลูก วัสดุในการปลูก 

ต่อยอดความคิด  
        การเลือกดอกไม้และไม้ประดับในการปลูก ควรศึกษาลักษณะทางพฤษศาสตร์ของพันธุ์ไม้นั้นๆก่อน เพื่อจะได้บำรุงดูแลรักษาได้ถูกต้อง และประหยัดครับ

ประเด็นคำถาม จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้องสมบูรณ์
       1. จงบอกชื่อวิทยาศาสตร์ตอกหัวใจนักรบ       
       2. ไม้ดอก หัวใจนักรบ พันธุ์เก่าดั่งเดิม กับพันธุ์ใหม่ พันธุ์ไหนเลี้ยงดูง่ายกว่ากัน
       3. ในการบำรุงดูแลรักษา ใช้ปุ๋ยสูตรอะไร และใส่ปุ๋ยหมักกี่เปอร์เซ็นต์

กิจกรรมเสนอแนะ 
        ในการดูแลรักษา และการขยายพันธุ์ ควรปฏิบัติตามขั้นตอนอย่างเคร่งครัด จะทำให้ได้ผลผลิตที่ดีและคุ้มค่า ต่อการลงทุน
ในส่วนของการบูรณาการ
        วิชาวิทยาศาสตร์ และวิชาคณิตศาสตร์
แหล่งที่มาของข้อมูลเนื้อหาและภาพ
        อาจารย์วิจัย  ไชยยงค์

 
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=1113