คำขวัญจังหวัดราชบุรี สถานที่ท่องเที่ยวจังหวัดราชบุรี

คำขวัญจังหวัดราชบุรี
 
“คนสวยโพธาราม คนงามบ้านโป่ง
เมืองโอ่งมังกร วัดขนอนหนังใหญ่
ตื่นใจถ้ำงาม ตลาดน้ำดำเนิน
เพลินค้างคาวร้อยล้าน ย่านยี่สกปลาดี”
Ratchaburi, a town of beautiful ladies of Photharam and Baan Pong,
Dragon-design jars, Nang Yai of Wat Khanon,
Wonderful caves, Damnoensaduak Floating Market,
100-million bats and Yi Sok fish.
คำขวัญจังหวัดราชบุรีนี้เริ่มใช้เมื่อจังหวัดราชบุรีเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาเยาวชนแห่งชาติ ครั้งที่ ๕ และงานมหกรรมของดีเมืองราชบุรี พ.ศ. ๒๕๓๒ ซึ่งในด้านความหมายของคำขวัญนั้นสามารถนำมากล่าวได้ดังนี้
คนสวยโพธาราม สันนิษฐานว่าคงมีที่มาจากพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕ ) ในคราวเสด็จพระราชดำเนินกลับจากการประพาสไทรโยคทางชลมารคครั้งที่ ๓ ในปี พ.ศ. ๒๔๓๑ แล้วได้ประทับพักร้อนบนพลับพลาและเสด็จประพาสตลาดโพธาราม ซึ่งมีราษฎรทั้งชาวไทย จีน มอญ และลาวเฝ้ารับเสด็จด้วยเครื่องแต่งกายและเครื่องประดับสวยงามจึงมีพระราชดำรัสชมว่า “คนโพธารามนี้สวย” หรืออีกนัยหนึ่งหม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ได้อธิบายไว้ว่า เมื่อครั้งที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) ได้เสด็จพระราชดำเนินนำกองเสือป่าไปซ้อมรบที่ค่ายหลวงบ้านไร่ อำเภอโพธาราม ได้มีราษฎรชาวโพธารามเฝ้ารับเสด็จถวายการรับใช้อย่างใกล้ชิด จึงมีพระราชดำรัสชมว่า “คนสวยโพธาราม สวยมีน้ำใจดี”
คนงามบ้านโป่ง สันนิษฐานว่า คงมีที่มาจากพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) ในคราวเสด็จพระราชดำเนินกลับจากประพาสไทรโยคทางชลมารคครั้งที่ ๓ ในปี พ.ศ. ๒๔๓๑ ขณะเสด็จพระราชดำเนินถึงบ้านโป่งมีนายอำเภอนำราษฎรไปเฝ้ารอรับเสด็จเป็นจำนวนมาก เมื่อเสด็จขึ้นฝั่งทรงเห็นราษฎรที่มาเฝ้าแต่งกายเรียบร้อยและหมอบกราบกันอย่างพร้อมเพรียงสวยงาม จึงมีพระราชดำรัสชมว่า “คนบ้านโป่งนี้งาม” ทั้งนี้คำขวัญที่ว่า “คนสวยโพธาราม คนงามบ้านโป่ง” นั้นเป็นคำขวัญที่บ่งบอกถึงจริยธรรมอันดีงามของชาวโพธารามและชาวบ้านโป่งที่สะท้อนให้เห็นถึงความเป็นผู้มีน้ำใจไมตรีอันดีงาม พูดจาไพเราะ และงามพร้อมด้วยกิริยามารยาท อันเป็นความสวยงามที่เป็นอมตะที่ไม่เสื่อมคลายและน่าคบหามากกว่าผู้ที่งามแต่ภายนอก
เมืองโอ่งมังกร มีที่มาจากการที่ราชบุรีเป็นจังหวัดที่มีชื่อเสียงด้านอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องเคลือบดินเผาที่มีคุณภาพ โดยเฉพาะโอ่งมังกรซึ่งมีประวัติการผลิตที่ยาวนานและเป็นที่รู้จักกันดีทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ จนได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดราชบุรีในปัจจุบันไปแล้ว
วัดขนอนหนังใหญ่ มีที่มาจากการที่หนังใหญ่วัดขนอน ตำบลสร้อยฟ้า อำเภอโพธาราม นับเป็นหนังใหญ่ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่ามีการสืบทอดกันมายาวนานนับเป็นร้อยปี และมีการอนุรักษ์กันอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด ตลอดจนเป็นหนังใหญ่ที่หลงเหลืออยู่เพียงไม่กี่คณะในประเทศไทยที่ยังคงมีการสืบทอดอยู่ในปัจจุบัน
ตื่นใจถ้ำงาม มีที่มาจากการที่ราชบุรีเป็นจังหวัดที่มีถ้ำในภูเขาหินปูนซึ่งมีหินงอกหินย้อยสวยงามเป็นจำนวนมากจังหวัดหนึ่งของประเทศไทย โดยเฉพาะถ้ำเขาบินและถ้ำจอมพลที่มีผู้ชมเป็นจำนวนมากในแต่ละปี
ตลาดน้ำดำเนิน มีที่มาจากการที่จังหวัดราชบุรีเป็นที่ตั้งของตลาดน้ำดำเนินสะดวก อำเภอดำเนินสะดวก ซึ่งเป็นตลาดน้ำที่มีชื่อเสียงรู้จักกันดีทั่วโลกและกลายเป็นสัญลักษณ์ทางการท่องเที่ยวของประเทศไทยอย่างหนึ่งในปัจจุบัน
เพลินค้างคาวร้อยล้าน มีที่มาจากการที่จังหวัดราชบุรีเป็นที่ตั้งของถ้ำหินปูนที่วัดเขาช่องพราน อำเภอโพธาราม ที่มีค้างคาวอยู่อาศัยเป็นจำนวนหลายล้านตัว ซึ่งในช่วงเย็นของแต่ละวันค้างคาวเหล่านี้จะพากันบินออกหากินอย่างเป็นแถวยาวเป็นระเบียบไม่ขาดสาย และในช่วงเช้ามืดของแต่ละวันก็จะพากันบินกลับเข้าถ้ำอย่างเป็นระเบียบไม่ขาดสาย และในช่วงเช้ามืดของแต่ละวันก็จะพากันบินกลับเข้าถ้ำอย่างเป็นระเบียบเช่นกัน อันเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่หาชมได้ยากยิ่ง
ย่านยี่สกปลาดี มีที่มาจากการที่ลำน้ำแม่กลองช่วงที่ไหลผ่านจังหวัดราชบุรีเป็นที่อยู่อาศัยของปลายี่สกซึ่งเป็นปลาที่มีเนื้ออร่อยและหายาก ตลอดจนมีราคาแพงกว่าปลาน้ำจืดชนิดอื่น ๆ ของประเทศไทย
ที่มา: มรดกดีเด่นราชบุรี https://www.paktho.ac.th/ratchaburi/ratchaburi1/index.html