แนวทางการตรวจความปลอดภัยและการป้องกันอันตรายในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์โลหะและการปั๊มโลหะ
| ประเภทของอันตราย | สาเหตุ | การป้องกัน |
| 1. อุบัติเหตุ 1.1 การบาด ตัด หนีบ กระแทกส่วนของร่างกาย
|
- เครื่องมือ/เครื่องจักรมี สภาพหรือมีส่วนที่ไม่ ปลอดภัย ทำให้เกิดการบาด ตัด หนีบ กระแทก ส่วนต่างๆของร่างกายได้ เข่น การปั้ม การเจาะ การประกอบชิ้นงาน ฯลฯ ซึ่งมีจุดอันตรายจากส่วน ส่งถ่ายกำลัง หรือส่วนที่ เคลื่อนไหว |
- ติดตั้งอุปกรณ์ป้องกันอันตรายที่เครื่องจักร (Machine guarding) เพื่อป้องกันส่วนที่เป็น จุดตัด จุดหนีบ จุดกระแทก บริเวณจุดหมุน ฯลฯ |
| - เครื่องปั๊มโลหะชนิดที่ใช้เท้าเหยียบตัองมีการ ป้องกันเท้าเหยียบโดยมิได้ตั้งใจ และหากเป็น ชนิดใช้มือป้อนต้องมีเครื่องป้องกันมือให้พ้น จากแม่ปั๊ม หรือจัดให้มีเครื่องป้อนวัตถุแทนมือ | ||
| - เครื่องจักรชนิดอัตโนมัติ ต้องมีสวิตช์ปิด-เปิด ที่แตกต่างกัน คือปุ่มปิดเป็นสีดำ และปุ่มเปิด เป็นสีเขียว |
|
|
| - จัดทำอุปกรณ์ป้องกันส่วนที่หมุนได้ของ เครื่องจักร เช่นเพลา สายพาน ปุลเล เฟือง โซ่ |
| - ใช้สวิตช์สองทางเพื่อให้ใช้สองมือพร้อมกัน ขณะปฎิบัติงาน | ||
| - ใช้ระบบอัตโนมัติในการป้อนและนำชิ้นงาน ออก หรือใช้อุปกรณ์หยิบจับชิ้นงานแทนมือ | ||
| - จัดทำรั้วคอกกั้นหรือแสดงเขตอันตรายของ เครื่องจักร | ||
| - ตรวจเช็คและบำรุงรักษาเครื่องจักร และ เครื่องมือกลให้อยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ปลอดภัย | ||
| - การปฎิบัติงานที่ไม่ถูกวิธี | - กำหนดวิธีปฎิบัติงานที่ปลอดภัย | |
| - อบรมลูกจ้างให้ทำงานอย่างถูกวิธีและ ปลอดภัย | ||
| - เฝ้าสังเกตการทำงานโดยหัวหน้างาน และ เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน | ||
| 1.2 ลื่น/หกล้ม | - พื้นลื่น หรือมีความมัน สิ่งของเกะกะเส้นทาง | - ดูแลพื้นที่ทำงานไม่ให้มีคราบน้ำมัน หรือมี ความชื้นแฉะ |
| - จัดความเป็นระเบียบเรียบร้อย | ||
| 1.3 วัสดุหล่นถูกมือ เท้า/ส่วนชองร่างกาย ถูกกระแทกหรือชนจาก วัสถุ | - ความแออัดคับแคบของ พื้นที่วางชิ้นงาน และพื้น ที่ปฎิบัติงาน | - จักให้มีพื้นที่วางชิ้นงานที่เหมาะสมและ ปลอดภัย |
| - ทางเดินสำหรับการปฎิบัติงานเกี่ยวกับ เครื่องจักร ต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 80 ซ.ม. | ||
| - ความไม่เป็นระเบียบภาย ในบริเวณพื้นที่ทำงาน | - จัดความเป็นระเบียบในสถานที่ทำงาน - จัดกิจกรรม 5 ส | |
| - ส่วนของอุปกรณ์อหรือ เครื่องจักร ขณะทำงานมี ส่วนทีเคลื่อนไหวเลยออก จากตัวเครื่องจักร | - จัดทำรั้ว คอกกั้น หรือเส้นแสดงเขตที่มีส่วน เคลื่อนไหวไปมาของเครื่องจักร - ติดป้ายเตือนอันตราย | |
| 1.4 เศษโลหะกระเด็น เข้าตา | - ไม่มีที่ป้องกันวัสดุ กระเด็น | - ต้องจัดทำที่ป้องกันวัสดุกระเด็นติดไว้ที่ เครื่องจักร |
| - ไม่สวมใส่แว่นตาป้องกัน | - ขณะปฎิบัติงานต้องสวมใส่แว่นตา |
|
|
| - จัดให้มีเส้นทางหนีไฟที่ปลอดภัย |
| - จัดให้มีแผนป้องกันและระงับอัคคีภัย | ||
| - จัดให้มีการฝึกอบรมดับเพลิงเบื้องต้น ฝึก ซ้อมดับเพลิง และฝึกซ้อมหนีไฟ | ||
| 2. ผลต่อสุขภาพ 2.1 ปัจจัยทางกายภาพ 2.11สูญเสียสมรรถภาพ การได้ยิน |
- การได้ยินเสียงดังจากการ ปั๊มโลหะ และเครื่องจักรติด ต่อกันเป็นเวลานาน |
- ตรวจวัดระดับเสียง หากมีระดับเสียงเกิน มาตรฐานกำหนดต้องแก้ไขที่แหล่งกำเนิดเสียง เช่น การลดความสั่นสะเทือน การใช้วัสดุดูด ซับเสียงการใช้ฉากกำบังเสียง ฯลฯ หากแก้ไข ไม่ได้ ต้องให้ลูกจ้างสวมใส่อุปกรณ์ลดเสียง เช่น ปลั๊กลดเสียง หรือที่ครอบหูลดเสียง |
|
|
| - ตรวจสุขภาพร่างกายเป็นประจำ โดยการ ตรวจสมรรถภาพการได้ยินให้กับลูกจ้างเพื่อ เฝ้าระวังโรค |
| - หมุนเวียนหน้าที่การทำงานเพื่อลดระยะ เวลาการสัมผัสเสียงดัง | ||
| - เครื่องจักรมีสภาพที่ไม่สมบูรณ์ เกิดการสึกหรอชำรุด และขาดการบำรุงรักษา | - ตรวจสอบ และดูแลบำรุงรักษาเตรื่องจักร เครื่องมือกล เพื่อให้มีการทำงานที่เป็นปกติ | |
| 2.1.2 อันตรายต่อตาสายตา และกล้ามเนื้อตา | - การจัดแสงสว่างไม่เพียงพอต่อการทำงาน เช่น การตกแต่งชิ้นงาน การประกอบชิ้นงาน การปั๊มโลหะ เป็นต้น | - ตรวจวัดระดับความเข้มของแสงสว่าง และ ปรับปรุงให้บริเวณการทำงานมีแสงสว่างที่เหมาะสม โดยการติดตั้งหลอดไฟเพิ่ม หรือ บำรุงรักษาระบบแสงสว่างอย่างสม่ำแสมอ |
| - แสงจ้าจากแหล่งกำเนิดแสงหรืองานเชื่อมโลหะ | - ให้ลูกจ้างสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล |
| 2.2 ปัจจัยทางเคมี 2.2.1 ระคายเคืองทางเดินหายใจ และผิวหนัง |
- สัมผัสสารเคมีที่เคลือบผิว โลหะ น้ำมันหล่อลื่น น้ำมันหล่อเย็น หรือน้ำยาทำความสะอาดโลหะ |
- เพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสด้วยมือโดยตรง ใช้อุปกรณ์จับชิ้นงาน |
| - สัมผัสหรือหายใจสารเคมี ทำความสะอาด หรือสารเคมีเคลือบผิวโลหะ (ตะกั่ว โครเมี่ยม สังกะสี) | - ตรวจวัดปริมาณสารเคมีในบรรยากาศการทำงาน และควบคุมมิให้มีปริมาณในอากาศเกินมาตรฐาน โดยจัดระบบระบายอากาศเฉพาะที่ หรือระบายอากาศทั่วไปในโรงงานให้เหมาะสม | |
| - จัดอุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วน-บุคคล ให้เหมาะสมกับสภาพงาน | ||
| - อบรมลูกจ้างให้มีความรู้เกี่ยวกับอันตรายจากสารเคมีและวิธีป้องกัน | ||
| - สอน กำกับ ดูแลให้ลูกจ้างปฎิบัติตามกฎ ระเบียบ หรือมาตรการความปลอดภัย
|
| 2.2.2 ฝุ่นผงโลหะ | - เกิดจากขั้นตอนการ ทำงานที่อาจทำให้เกิดฝุ่นหรือขั้นตอนตกแต่งชิ้นงาน | - ตรวจวัดปริมาณฝุ่นในบรรยากาศการทำงาน หากมีปริมาณเกินเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนดให้นายจ้างต้องดำเนิดการแก้ไข หรือปรับปรุง เช่น จัดระบบระบายอากาศเฉพาะที่ เพื่อลดปริมาณของฝุ่นในบริเวณการทำงาน |
| - สวมใส่ที่ครอบจมูก และการสวมใส่ชุดทำงานที่เหมาะสม เพื่อป้องกันอันตรายต่อผิวหนัง/ทางเดินหายใจ | ||
| - ตรวจสุขภาพร่ายกายของลูกจ้างเป็นประจำเพื่อเฝ้าระวังโรค เช่น เอกซเรย์ปอด ทดสอบ สมรรถภาพปอด การตรควจโรคผิวหนัง เป็นต้น | ||
| 2.3 ปัญหาทางการย-ศาสตร์ ได้แก่ การปวดเมื่อย ล้ากล้ามเนื้อจากท่าทาง การทำงาน การยกของ และ การทำงานติดต่อกันเป็นเวลานาน |
- มีท่าทางการทำงานที่ไม่เหมาะสม เช่น การยืนนานๆ การเอื้อม การยกของ |
- ควรปรับปรุงสถานที่ทำงาน และสภาพงาน ให้เหทาะสมกับขนาดคนงาน เช่น ปรับระดับ และระยะของพื้นที่วางชิ้นงานให้เหมาะสม |
|
|
| - อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับท่าทางการทำงานที่ถูกต้อง และการยกของที่ถูกวิธี |
| - เฝ้าสังเกตการทำงานโดยหัวหน้างาน และ เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน | ||
| - การยกของที่มีน้ำหนักมากด้วยแรงคน | - พิจารณาจัดหาอุปกรณ์ช่วยยกแทนการยกด้วยแรงคน | |
| - ยกของในลักษณะต่างๆ ควรมีน้ำหนักที่ เหมาะสม | ||
| - งานที่มีการยกของที่ติดต่อกันเป็นเวลานาน | - จัดเวลาพัก เวลาทำงานให้เหมาะสมเพื่อลด ความเมื่อยล้า และป้องกันโรคที่เกี่ยวกับ กล้ามเนื้อ และกระดูก และการหมุนเวียนงานคนทำงาน | |
| - ตรวจสมรรถภาพของกล้ามเนื้อ |
ที่มา : กรมโรงงานอุตสาหกรรม