การถ่ายโอนเทคโนโลยีในอุตสาหกรรมก่อสร้างไทย ความจำเป็นและการยกฐานะอุตสาหกรรมก่อสร้างไทยสู่มาตรฐานระดับโลก

(Technology Transfer in Construction Industry)
ในกรณีที่มีการานำเข้าเทคโนโลยีและบุคลากรจากต่างประเทศเพื่อให้การถ่ายโอน เทคโนโลยี ประสบความสำเร็จ จะต้องพิจารณาทั้งทางด้านผู้ให้หรือ บุคลากรต่างชาติ และทางด้านผู้รับหรือบุคลากรภายในประเทศ

1.บทนำ
อุตสาหกรรมก่อสร้างในประเทศไทยกำลังจะมีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในการก่อสร้างสาธารณูปโภคขนาดใหญ่ เช่น สนามบิน เขื่อน ระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน ทั้งแบบยกระดับและใต้ดิน ซึ่งมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการพัฒนาความเป็นอยู่ของประชาชนและเศรษฐกิจของ ประเทศในการก่อสร้างโครงการดังกล่าว ได้มีการนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ ทั้งในกระบวนการออกแบบและการก่อสร้างเทคโนโลยีนี้มักนำมาสู่อุตสาหกรรมก่อ สร้างไทย โดยผู้เชี่ยวชาญชาวต่างประเทศที่เคยมีประสบการณ์ในงานก่อสร้างขนาดใหญ่มา ก่อนความจำเป็นในการอาศัยผู้เชี่ยวชาญชาวต่างประเทศสามารถยอมรับได้ในกรณี ที่เป็นงานใหม่สำหรับประเทศไทย แต่เมื่อมีโครงการต่อเนื่องเกิดขึ้นในอนาคต การพึ่งพาบุคลากรและเทคโนโลยีจากต่างประเทศยงคงจำเป็นหรือไม่ บทบาทของรัฐบาลไทยและวิศวกรไทยควรเป็นอย่างไร บทความนี้ได้นำเสนอมุมมองในเรื่องนี้ ที่ยังคงเป็นปัญหาอยู่ในปัจจุบันโดยเฉพาะในเรื่องของการถ่ายโอนเทคโนโลยี
2.ความจำเป็นในการใช้เทคโนโลยีและบุคลากรต่างประเทศ
ความต้องการสาธารณูปโภคที่สำคัญเพิ่มขึ้นตามสภาพเศรษฐกิจที่จะต้องขยายตัว ตามการพัฒนาของประเทศโดยเฉพาะในประเทศไทยยังคงขาดแคลนสาธารณูปโภคที่จะอำนวย ประโยชน์แก่ประชาชนอีกจำนวนมาก ขอยกตัวอย่าง โครงการก่อสร้างรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนขนาดใหญ่ที่จะช่วยให้ประชาชนได้เดินทางใน กรุงเทพและปริมณฑลโดยสะดวก มีทางเลือกที่ดีขึ้นกว่าการใช้รถยนต์ส่วนบุคคลที่ ทั้งเสียเวลาและเสียค่าใช้จ่ายด้านพลังงานอย่างมาก ถึงแม้ว่าโครงการขนส่งมวลชนทั้งแบบยกระดับและแบบใต้ดินจะมีการก่อสร้างมา นานกว่าร้อยปีแล้วในต่างประเทศแต่ในประเทศไทยยังคงเป็นโครงการที่ใหม่อยู่ โดยเฉพาะการก่อสร้างระบบขนส่งมวลชนใต้ดิน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องอาศัยประสบการณ์ของผู้เชี่ยวชาญที่เคยทำมาก่อน เพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในประเทศไทย อีกทั้งปัญหาและความท้าทายในการก่อสร้างยิ่งมีความซับซ้อนมากในปัจจุบัน เนื่องจากข้อจำกัดทั้งทางด้านพื้นที่ สิ่งแวดล้อม และการใช้งาน เพื่อตอบสนองความต้องการที่มากขึ้นของประชาชน นอกจากนี้แล้วถึงแม้เป็นโครงสร้างยกระดับที่มีความซับซ้อนทางด้านการก่อ สร้างน้อยกว่าในหลายกรณียังคงมีความท้าทาย โดยเฉพาะในการออกแบบให้ประหยัดและปลอดภัย ทั้งหมดนี้ยังคงต้องอาศัยความเชี่ยวชาญของผู้ที่เคยทำ เคยเห็น หรือเคยประสบปัญหามาก่อน ดังนั้นยังคงเป็นเรื่องยากที่จะปฏิเสธ การนำเข้าทั้งทางเทคโนโลยีและบุคลากรจากต่างประเทศ ในกรณีของงานที่มีความซับซ้อนทางด้านเทคนิค และในเรื่องที่บุคลากรในประเทศยังมีความรู้อยู่อย่างจำกัด

4. บทบาทของบุคลากรชาวไทย
ปัจจุบันมีคนพูดถึงเรื่องการพัฒนาสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้เป็น สังคมแห่งภูมิปัญญา เราต้องยอมรับวาการจัดการศึกษาไทยที่ผ่านมาในอดีต ไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควรในการผลักดันให้นักเรียน นักศึกษา รู้จักการคิดเชิงวิเคราะห์มากว่าท่องจำ และการหมั่นขวนขวายหาความรู้อย่างต่อเนื่อง แม้ว่ารัฐบาลจะผลักดันเรื่องงานวิจัยและการพัฒนาการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ในกรณีที่มีการนำเข้าเทคโนโลยีประสบความสำเร็จจะต้องพิจารณาทั่งทางด้านผู้ ให้หรือบุคลากรต่างชาติ และทางด้านผู้รับหรือบุคลากรภายในประเทศดังที่กล่าวมาแล้ว ดึงการที่รัฐบาลและหน่วยงานในกำกับจะต้องผลักดันในการว่าจ้างผู้เชี่ยวชาญ ต่างประเทศที่มีคุณภาพ และมีทัศนคติที่ดีในการปฏิบัติงานในประเทศไทย ส่วนทางด้านผู้รับยิ่งมีความสำคัญมากยิ่งกว่าเพราะแม้ผู้ให้จะมีคุณภาพและดี เพียงใด หากผู้รับไม่ใส่ในการเรียนรู้การถ่ายโอนเทคโนโลยีย่อมไม่ได้ผล ทั้งนี้การพัฒนาทางด้านผู้รับสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การปลูกฝังการเรียนรู้ และการวิจัยในระดับก่อนมหาวิทยาลัยและในระดับมหาวิทยาลัย การช่วยเหลือและจัดการจากสมาคมวิชาชีพ เช่น วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยและสภาวิศวกร เป็นต้น ในการผลักดัน โครงการ CPD (Continuous Professional Development) ส่งเสริมวิศวกรให้จะต้องมีการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ทั้งหมดนี้จะทำให้ผู้รับมีความตระหนักถึงความสำคัญในการหาความรู้เพิ่มเติม และขวนขวาย เมื่อต้องทำงานกับบุคลากรต่างประเทศ

Assistant Professor
Suchatchavee Suwansawas
B.Eng., Construction Engineering, King Mongkut’s Institute of Technlogy Ladkrabang, KMITL (Thailand)
M.Sc., Civil and Environmental Engineering, University of Wisconsin Madison (USA)
M.Sc., Technology and Policy, Massachusetts Institute of Technology, MIT (USA)
Sc.D., Geotechnical and GeoEngineering, Massachusetts Instiute of Technology, MIT (USA)
Technical Areas of Specialization: Underground Construction and
Tunneling, Geoenvironmental Engineering, Advanced Geotechnical
Engineering, Soil Mechanics, Policy Analysis and Management,
Political Economy