หุ่นยนต์ไม้ไผ่ที่ไม่ใช่ไม้ไผ่ธรรมดา แต่สามารถนำพากระบวนการคิดเข้าสู่ห้องเรียนได้เป็นอย่างดี
หุ่นยนต์ไม้ไผ่ให้อะไรกับเด็ก
ถ้าพูดถึงคำว่า "หุ่นยนต์" คนเรามักจะนึกถึงหุ่นยนต์ที่สร้างขึ้นมาเพื่อทำงานเลียนแบบมนุษย์ และจินตนาการถึงหุ่นยนต์ที่เดินได้ วิ่งได้ พูดได้ ที่มีโครงสร้างที่ทำจากวัสดุที่แข็งแรงสวยงาม แต่จากการที่ได้ไปเห็นผลงานหุนยนต์ที่ทำจากไม้ไผ่โดยฝีมือเด็กนักเรียนที่มาจากโรงเรียนในชนบทที่ห่างไกลความเจริญได้ประดิษฐ์หุ่นยนต์จากไม้ไผ่และสามารถทำงานได้ตามวัตถุประสงค์ของผู้สร้าง ถึงแม้จะเป็นเพียงการเริ่มต้นอย่างง่ายๆ แต่ลึกๆลงไปแล้วเด็กเหล่านั้นเขาได้อะไรจากการประดิษฐ์หุ่นยนต์ไม้ไผ่
ภาพประกอบจาก : เดลินิวส์ออนไลน์
นักเรียน จากโรงเรียน ตชด.ศรีสมวงศ์ จ.เชียงราย โชว์ผลงานหุ่นยนต์ไม้ไผ่สู่การเรียนรู้ ในส่วนของนิทรรศการในงานประชุมวิชาการประจำปี 2552 ของสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และและเทคโนโลยีแห่งชาติ(สวทช.) ซึ่งเรียกความสนใจจากผู้เข้าชมงานเพราะเป็นโครงการที่ทำให้เกิดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคนิคการสร้างหุ่นยนต์อย่างง่ายตามจินตนาการและใช้อุปกรณ์ในท้องถิ่น ประดิษฐ์ออกมาเป็นหุ่นยนต์รูปแบบต่างๆ เช่นหุ่นยนต์เก็บขยะ ห่นยนต์ลากซุง [ที่มา : เดลินิวส์ออนไลน์ 16 มีนาคม 2552]
แนวคิดในการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะการเรียนรู้ผ่านสื่อหุ่นยนต์
นักเรียนมีความรู้ ความสามารถพื้นฐานด้านคอมพิวเตอร์ วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และด้านวิศวกรรม มีความคิดสร้างสรรค์ ออกแบบและสร้างหุ่นยนต์ สามารถควบคุมหุ่นยนต์ ฝึกการใช้ทักษะต่าง ๆ ในการแก้ปัญหา นำทักษะไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน และการศึกษาในระดับที่สูงขึ้นต่อไป
นักเรียนฝึกปฏิบัติกิจกรรมการออกแบบหุ่นยนต์ตามความสนใจ เน้นทักษะกระบวนการกลุ่ม ครูเป็นเพียงผู้ให้การสนับสนุนหรือเป็นที่ปรึกษาเท่านั้น นักเรียนต้องฝึกการแก้ปัญหาด้วยตนเองตามสถานการณ์ จากการลองผิดลองถูก หรือจากครูที่ปรึกษา ทำให้นักเรียนได้ฝึกคิดแก้ปัญหา เกิดการสร้างองค์ความรู้ขึ้นด้วยมาเอง ตามแนวคิดของทฤษฎี Constructionism
กระบวนการพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ผ่านสื่อหุ่นยนต์
1. ขั้นทบทวนความรู้เดิม
- ครูกระตุ้น
- นักเรียนตั้งสมมติฐาน ตั้งคำถามและคิดทบทวนว่าความรู้เดิมของตนคืออะไร
(ความรู้เดิมเป็นพื้นฐานขององค์ความรู้ใหม่)
2. ขั้นเรียนรู้ร่วมกัน
- นักเรียนระดมสมอง
- มีการเรียนรู้ร่วมกัน
(ครูต้องเน้นกิจกรรมที่จะให้นักเรียนปฏิบัติ)
3. ขั้นนำเสนอผลงานและแลกเปลี่ยนเรียนรู้
- นักเรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้ เป็นการแสดงผลของการเรียนรู้และผลของกระบวนการคิด นักเรียนได้มีการแสดงออกโดยการนำเสนอผลงานและแลกเปลี่ยนความรู้กับเพื่อน
4. ขั้นปรับปรุงและพัฒนาผลงาน
- หลังจากที่ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนแล้ว นักเรียนก็จะนำสิ่งที่ได้รับมาประชุม ปรึกษา ปรับปรุง สร้างและพัฒนาความรู้ขึ้นมาใหม่ นักเรียนจะเกิดความคิดที่ลึกซึ้ง เกิดการคิดวิเคราะห์และหาทางพิสูจน์ความคิดของตนให้ได้
5. ขั้นนำเสนอผลงานที่ได้ปรับปรุงพัฒนา
- นักเรียนจะนำเสนอผลงานที่ได้ปรับปรุงและพัฒนาแล้ว โดยมีครูและเพื่อนกลุ่มอื่นร่วมประเมิน โดยใช้แบบประเมินที่ครูและนักเรียนจัดทำร่วมกัน
6. ขั้นสรุปองค์ความรู้
- นักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้จากการนำเสนอผลงานของตนเองและของเพื่อนลงในสมุดบันทึกและเพิ่มเติมความคิดหรือคำถามที่ตนเองสงสัยลงไปเพื่อนำไปศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองต่อไป
ประเด็นคำถามเพื่อนำไปสู่การอภิปรายในห้องเรียน
1. การสร้างหุ่นยนต์ฝึกทักษะอะไรให้กับเด็กนักเรียน
2. เด็กนักเรียนได้ฝึกคิดจากการทำหุ่นยนต์จริงหรือไม่
กิจกรรมเสนอแนะ
1. ควรให้เด็กนักเรียนได้ร่วมกำหนดปัญหาและแก้ปัญหาร่วมกัน
2. ครูต้องไม่เป็นแต่เพียงผู้สอนควรร่วมกันเรียนรู้กับนักเรียน
การบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่นๆ
สามารถบูรณาการความรู้เข้ากับกลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และบูรณาการในกลุ่มสาระเดียวกัน
อ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูล/ภาพประกอบ
https://www.kmutt.ac.th/organization/Education/Technology/tech_ed/constructionism/constructionism2.html
https://gotoknow.org/blog/gasama/147804
https://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/Default.aspx?Newsid=193502&NewsType=1&Template=1
ที่มา : https://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=303