การพัฒนาองค์การ
การพัฒนาองค์การ
วิธีการพัฒนานักบริหารวิธีหนึ่งซึ่งครอบคลุมคาบเกี่ยวกับหลายวิธีนั้นโดยมากมักจะมีการศึกษาในแง่ของการพัฒนาองค์การ (organization development) ซึ่งมุ่งพยายามที่จะให้มีการเปลี่ยนแปลงทัศนคติ ค่านิยม ตลอดจนโครงสร้างขององค์การและวิธีปฏิบัติทางการบริหารต่างๆ เพื่อเสริมสร้างให้เกิดผลงานที่ดีขึ้น ในการจัดทำพัฒนาองค์กรนั้นมีปัจจัยต่างๆ จำนวนมากที่เกี่ยวข้องอยู่เสมอด้วย และลักษณะส่วนใหญ่มักจะดำเนินการเหมือนกันตามขั้นตอนดังนี้ คือ
1. จุดมุ่งของการพัฒนาจะอยู่ที่องค์การทั้งหมดเป็นสำคัญ โดยมิใช่การมุ่งที่ตัวบุคคล หรือกลุ่มย่อยขนาดต่างๆ
2. วิธีการอบรมมักจะใช้วิธีการร่วมถกปัญหาต่างๆ หรือพยายามมุ่งจัดทีมงาน การพยายามมุ่งฝึกหัดให้มีการจัดทีมงานให้ดี หรือการใช้วิธีการประชุมเผชิญหน้ากันอย่างเปิดเผย และให้มีประสบการณ์ในเรื่องของการขัดแย้งระหว่างกลุ่ม ดังนั้น จะเห็นได้ว่าวิธีการที่ใช้ที่นี้ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องของการให้มีการเรียนรู้จากประสบการณ์
3. โดยปกติมักจะมีการใช้ผู้ชำนาญการที่เป็นที่ปรึกษาจากภายนอก หรือใช้สื่อแห่งการเปลี่ยนแปลงบางอย่างเพื่อที่จะเอื้ออำนวยและประสานในกระบวนการพัฒนาองค์การหรือเป็นผู้กำกับการให้สามารถสรุปผลที่เกิดขึ้นได้
การจัดทำพัฒนาองค์การนั้นมักจะมีลำดับแต่ละขั้นดังนี้ คือ
1. การวิเคราะห์เบื้องต้น
ในขั้นแรกนี้คือ การมีที่ปรึกษาเข้ามาศึกษาปัญหาที่อาจจะมีอยู่ในองค์การ
2. การเก็บข้อมูล
ภายหลังจากการได้มีการวิเคราะห์ปัญหาองค์การแล้วที่ปรึกษาก็จะออกไปสำรวจในจุดต่างๆ อย่างลึกซึ้ง เพื่อค้นหาลักษณะของปัญหาและแนวทางที่อาจจะแก้ไขได้
3. การให้เรื่องราวข้อมูลย้อนกลับและการจัดให้มีการประชุมกัน
ที่ปรึกษาจะนำเอาเรื่องที่ได้ค้นพบนั้นป้อนกลับไปยังกลุ่มต่างๆ และกำหนดลำดับก่อนหลังของสิ่งที่ต้องเปลี่ยนแปลง
4. การวางแผนและการแก้ไขปัญหา
การแก้ปัญหาจะเริ่มกับกลุ่มต่างๆ โดยแต่ละกลุ่มจะเลือกวิธีและหนทางในการแก้ปัญหาของตนที่จะให้ได้คำตอบออกมา
5. การสร้างทีมงาน
ที่ปรึกษาจะใช้วิธีการให้แสดงบทบาทหรือวิธี sensitivity training หรือการใช้เกมบริหารเพื่อที่จะเสริมให้กลุ่มแก้ปัญหาร่วมกันได้มากขึ้น ในรูปแบบที่จะเป็นลักษณะเป็นทีม
6. การพัฒนาระหว่างกลุ่ม
ที่ปรึกษาจะพยายามพัฒนาให้มีความกลมเกลียวกันในระหว่างทีมงานหลายๆ กลุ่ม เพื่อที่จะให้เป็นกลุ่มที่ใหญ่ขึ้นที่มีการประสานงานระหว่างทีมงานต่างๆ
7. การติดตามผลและการประเมินผล
ในขั้นสุดท้ายนี้ที่ปรึกษาจะทำการวิเคราะห์สรุปผลเพื่อประเมินผลเทียบกับเป้าหมายของการพัฒนาองค์การที่ได้ตั้งไว้
ที่มา: การบริหารทรัพยากรมนุษย์ (ฉบับปรับปรุงใหม่ พิมพ์ครั้งที่ 11 ) โดย รศ.ธงชัย สันติวงษ์